Düzce il merkezindeki ilköğretim okullarında boy kısalığı prevalansının ve etyolojinin araştırılması

Abstract

Amaç: Bu çalışmada Düzce İli merkez ilçesinde, değişik sosyoekonomik düzeydeki ilköğretim öğrencilerinde boy kısalığı prevalansı ve patolojik boy kısalığının etyolojik nedenlerinin araştırılması amaçlandı.Gereç ve Yöntemler: Yaşları 5-19 arası değişen toplam 8117 öğrenci ( 3849'u kız, 4268'i erkek), Düzce il merkezinde kendi yaş grubundaki tüm öğrencileri temsil edebilecek şekilde tabakalı örnekleme yöntemi kullanılarak seçildi. Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden Etik Kurul onayı alındıktan sonra Düzce Valiliği ve Milli Eğitim Müdürlüğü'nden gerekli izinler alındı. Öğrencilere sosyodemografik bilgi anketi ile birlikte sağlık taraması hakkında önceden bilgilendirilmeleri sağlandı. Araştırma tez danışmanı öğretim üyesi gözetiminde, 2 araştırma görevlisi ve intörn doktorlar tarafından yürütülerek çocukların okullarında boy-kilo ve puberte değerlendirmeleri yapıldı. Boy SDS' leri Novonordisk tarafından temin edilen Büyüyorum Versiyon 1.2 elektronik programla hesaplanarak < ? 2.5 SDS olan öğrenciler patolojik boy kısalığı olarak kabul edildi. Bu olgular Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları polikliniğine çağrılarak etyolojik nedenin belirlenmesi için tetkikleri yapıldı. Çalışmamızın verileri SPSS 17.0 bilgisayar programında analiz edilerek tüm istatistikler için p< 0.05 olması anlamlı kabul edildi.Bulgular: Toplamda boy kısalığı prevalansı ( boyu <3p veya z skoru < -2 SDS) %2.94 olarak saptandı. Bu verilerin cinsiyete göre dağılımları incelendiğinde; boy kısalığı erkeklerde %2.88, kızlarda %3.01 oranında bulundu. Patolojik boy kısalığı prevalansı ise ( boyu < - 2.5 SDS ) %0.8 hesaplandı. Patolojik boy kısalığının cinsiyete göre dağılımını ise % 46.5'ini kız, % 53.5'ini erkek öğrenciler oluşturdu. Düzce il merkezindeki öğrencilerin boy persantil değerleri ve eğrileri oluşturuldu. 0.62 persantil eğrisi ? 2.5 SDS'ye denk gelmekte ve patolojik boy kısalığı eğrisini temsil etmekteydi. Boy kısalığı ile ilgili düşük sosyoekonomik düzey dışında diğer demografik faktörler arasında bir ilişki saptanmadı.Sonuç: İlköğretim çağındaki çocuklardan düşük sosyoekonomik düzeyi olanlarda patolojik boy kısalığı daha fazla görülmektedir. Aynı zamanda ırk ve genetik faktörlerin de büyük katkısı olduğu açıktır. Büyüme sorunu olan patolojik kısa boylu çocuklarla normalin varyantı olan sağlıklı çocukları ayırabilmek önemlidir. Bu amaçla 0.62 persantil eğrisi çıkarılmıştır. Bu sayede gereksiz tetkiklerden, zaman kaybından ve çocuğa verilecek psikolojik stresten sakınılmış olunur. Standart boy persantil eğrilerinde bulunmayan 0.62 persantil eğrisinin kullanılması, özellikle birinci basamak sağlık hizmetinde çalışan hekimlerin patolojik boy kısalıklarını gözden kaçırma riskini azaltabileceği kanısındayız.Anahtar Kelimeler: Boy kısalığı, patolojik boy kısalığı, prevalans, etyoloji,çocukluk çağı

Objectives: In this study, it has been aimed to study short stature prevalence and the etiological reasons of pathological short stature in primary school students from different socioeconomic levels in the center of the province of Düzce.Material and Methods: Totally 8117 students (3849 female, 4268 male) within 5-19 age range were chosen by means of stratified sampling in such a way to represent all students in their own age range in the center of Düzce. Necessary permits were obtained from Düzce Governorship and Directorate of National Education after the approval of Ethics Committee of the Faculty of Medicine of Düzce University had been granted. Students were informed about the medical screening with a sociodemographic information survey. The research was conducted by 2 researchers and intern doctors under the supervision of the thesis advisor academician and height ? weight and puberty evaluations of children were made in the schools. The height SDSs were calculated by the ?Büyüyorum Version 1.2? electronic software that was supplied by Novonordisk and the students with < ? 2.5 SDS were deemed to have pathological short stature. These cases were summoned to Düzce University Faculty of Medicine Pediatrics Policlinic and examined for determining the etiological reasons. The data of our study was analyzed by SPSS 17.0 software and p< 0.05 was accepted significant for all statistical analyses.Results: In total, short stature prevalence was determined to be %2.94 (height <3p or z score < -2 SDS). When the distribution of this data is examined according to gender; short stature was determined to be %2.88 in males and %3.01 in females. Pathological short stature prevalence, on the other hand, was measured to be %0.8 ( height < - 2.5 SDS). The distribution of pathological short stature was % 46.5 in females and %53.5 in males. The height percentile values and curves of students in the city center of Düzce were established. 0.62 percentile curve corresponds to -2.5 SDS and represents pathological short stature curve. There was no relation between other demographic factors and the low socioeconomic level related to short stature.Conclusions: Pathological short stature was observed more commonly among children with a low socioeconomic level in primary education age group. Moreover, it is very obvious that racial and genetic factors play important role. It is very important to discern children with pathological short stature having growth problem from healthy children who are variants of normal. For this reason, 0.62 percentile curve was used in this survey. Thus, unnecessary examinations, loss of time and psychological stress of the child were avoided. We determined that using 0.62 percentile curve that was not found in standard height percentile curves will reduce the risk that the doctors working in first stop health services might misdiagnose the pathological short statures.Key Words: Short stature, pathological short stature, prevalence, etiology, childhood