Obez hastalarda serum renalaz ve ürotensin-2düzeylerinin incelenmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Obezite vücutta aşırı yağ depolanması ile ortaya çıkan, fiziksel ve ruhsal sorunlara neden olabilen multifaktöriyel, kronik bir hastalıktır. Obezitenin oluşmasında en önemli risk faktörleri sedanter yaşam, aşırı ve yanlış beslenme alışkanlıkları, yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi ve genetik faktörlerdir. Obezite ile hipertansiyon, kardiyovasküler hastalık, diyabet, son dönem böbrek yetmezliği gibi birçok hastalık arasında sıkı bir ilişki olduğu gösterilmiştir. Obezite hem toplum sağlığını ciddi boyutta etkilemesi hem de komplikasyonlarının tedavisi sürecinde ciddi mali yük oluşturması sebebi ile her yaş grubunda dikkatle ele alınıp, primer ve sekonder koruma yollarının özenli şekilde oluşturulup uygulamaya geçirilmesi gerekmektedir.Renalaz dolaşımdaki katekolaminleri metabolize eden, ağırlıklı olarak böbrekler tarafından üretilen ve bunun yanı sıra kalp, iskelet kası, ince bağırsak, kahverengi ve beyaz yağ dokusundan salındığı da gösterilmiş bir monoamin oksidazdır. Renalaz katekolaminleri, kan basıncını ve sempatik tonusu düzenler.Ürotensin-2 (U-II)'nin insanlarda saptanmış olan formu memelilerde gösterilmiş olan en potent vazokonstriktör peptittir. U-II normal fizyolojik koşullarda vazodilatatör etki gösterebilirken özellikle endotel disfonksiyonu gibi patolojik durumlarda vazokonstriksiyon oluşturmaktadır. U-II seviyelerinin hipertansiyon, konjestif kalp yetmezliği, koroner arter hastalığı, ateroskleroz, diyabet ve metabolik sendrom varlığı ile korele bir biçimde yükseldiği gösterilmiştir.Bu çalışmada uzun dönemde metabolik sendrom ve kardiyovasküler hastalıklar ile birlikteliği bilinen obezitenin, serum renalaz ve U-II düzeyleri ile ilişkisi araştırılmıştır. Aynı zamanda çalışmamızda, bu iki parametrenin adipokin ailesinden olan leptin ve ghrelin ile arasındaki ilişkisi de incelenmiştir. Bu çalışmada; renalaz ve U-II düzeylerinin obezite gelişimindeki rolü ve bu iki parametrenin obezitede görülme sıklığı artan komorbid durumlar ile ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi İç Hastalıkları polikliniğine Şubat 2019-Haziran 2019 tarihleri arasında başvuran, vücut kitle indeksi (VKİ) 30'un üzerinde olan 56 hasta ve 34 normal kiloda olan gönüllü, çalışmaya dışlama kriterleri çerçevesinde dahil edildi. Hastalar; araştırmaya katılmaya gönüllü olanlardan seçilip, yazılı bilgilendirilmiş onam formları alındı. Çalışma için uygun olan obez ve kontrol grubunun yaş, cinsiyet, eğitim durumları, ek hastalıkları, alışkanlıkları, antropometrik ölçümleri, vücut kompozisyon verileri, laboratuvar parametreleri ve U-II, leptin, ghrelin ve renalaz düzeyleri iki grup arasında değerlendirildi. Bulgular: Çalışmaya toplam 90 katılımcı alınmıştır. Katılımcıların 56'sı (%62,2) obez tanılı hastalardan 34'ü (%37,7) sağlıklı kontrol grubundan oluşmuştur. Hasta grubunda 43 (%76) kadın, 13 (%24) erkek bulunurken konrol grubunda 24 (%70) kadın, 10 (%30) erkek bulunmaktaydı. Her iki grupta kadın cinsiyeti oranı açısından anlamlı farklılık görülmedi (p=0.620). Hasta grubunun VKİ'si 37,4 kg/m² iken kontrol grubunun VKİ'sı 20,6 kg/m² olarak saptandı (p=0,000). Hasta ve kontrol grubu kıyaslandığında obez olan grupta sistolik tansiyon ve diastolik tansiyon kontrol grubuna göre istatistiksel olarak daha yüksek olduğu saptandı (p=0.000). Hasta grubunda serum renalaz düzeyi 162 (67.2-502) ng/ml, serum U-II düzeyi 31.1 (20.39-432.97) pmol/L, serum ghrelin 2008 (1262.8-5961.2) pg/ml olarak ölçüldü. Bu 3 parametre de obez olan grupta istatistiksel olarak anlamlı düzeyde daha düşük saptandı (p<0.05). VKİ'ye göre obezite derecelerinde renalaz, U-II, leptin ve ghrelin düzeyi açısından istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmadı (sırasıyla; p=0.577, p=0.575, p=0.575, p=812). Serum leptin düzeyinin iki grup arasında yapılan karşılaştırmasında istatistiksel olarak anlamlı fark saptanmadı (p=0.571). Çalışmamızda; renalaz ile VKİ ve bel çevresi/kalça çevresi (Bç/Kç) oranı arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif korelasyon tespit edilmiştir (r=-560; p=0.000 ve r=-302; p=0.004 sırasıyla). Renalaz düzeyi ile sistolik ve diastolik kan basıncı (KB) arasında negatif yönde korelasyon saptandı (p=0.000). Obeziteyi öngörmek için yapılan multivariate logistik regresyon analizinde düşük leptin, U-II ve D vitamini (Vit D) düzeyleri ile evli olmanın ve yüksek ALT düzeylerinin obezite riskini öngörebileceği saptanmıştır [Beta (B), -0.131 ; p=0.047 / Beta (B), -0.015; p:0.000 / Beta (B), -0.069; p:0.062 / Beta (B), 0.138; p: 0.007 / Beta (B), 2.775; p:0.001 sırasıyla ]. Sonuç: Çalışmamızda obezite patofizyolojisinde önemli bir yere sahip adipokinlerden olan leptin ve ghrelin ile beraber renalaz ve U-II düzeylerinin obezite ile ilişkisi incelenmiştir. Obez bireylerde renalaz ve U-II düzeyi normal kilolu kişilere kıyasla daha düşük saptanmıştır. Renalaz ve U-II düzeyinin obezlerde daha düşük saptanması obezite gelişiminin nedenlerinden biri mi olduğu yoksa obezitenin bir sonucu mu olduğu cevaplanması gereken sorulardandır. Çalışmamızda obeziteye sıklıkla eşlik eden komorbid durumlar (yüksek kan basıncı, dislipidemi gibi) ile renalaz arasındaki ilişkiye de bakılmış ve renalazın; TG, LDL ve total kolesterol seviyelerinin yüksekliğinde ve yüksek kan basıncı durumlarında seviyesinin azaldığı saptanmıştır. Sempatik tonusun düzenlenmesinde rolü olduğu bilinen renalazın obez bireylerde HT gelişmesinde sorumlu faktörlerden biri olabileceği de düşünülmüştür. Bu konu ile ilgili yapılacak geniş kapsamlı çalışmalara ihtiyaç duyulmaktadır.Anahtar kelimeler: Obezite, ürotensin-2, renalaz, leptin, ghrelin

Introduction and Objective: Obesity is a multifactorial, chronic disease that occurs with excessive fat storage in the body and can cause physical and mental problems. The most important risk factors in the formation of obesity are sedentary life, excessive and malnutrition habits, age, gender, education level and genetic factors. It has been shown that there is a close relationship between obesity and many diseases such as hypertension, cardiovascular disease, diabetes, end-stage renal failure. Since obesity not only affects public health seriously but also creates a serious financial burden in the treatment of complications, primary and secondary protection pathways should be carefully developed and implemented.Renalase is a monoamine oxidase that metabolizes circulating catecholamines, produced mainly by the kidneys, and has also been shown to be released from the heart, skeletal muscle, small intestine, brown and white adipose tissue. Renalaz catecholamines regulate blood pressure and sympathetic tone.The detected form of urotensin-2 (U-II) in humans is the most potent vasoconstrictor peptide shown in mammals. While U-II can act vasodilator in normal physiological conditions, it creates vasoconstriction especially in pathological conditions such as endothelial dysfunction. U-II levels have been shown to increase in correlation with the presence of hypertension, congestive heart failure, coronary artery disease, atherosclerosis, diabetes and metabolic syndrome.In this study, the relationship between obesity, known to be associated with metabolic syndrome and cardiovascular diseases, with serum renalase and U-II levels was investigated. Also, in our study, the relationship of these two parameters with leptin and ghrelin, which is a family of adipokines, was examined. With this study, it is aimed to understand the possible role of renalase and U-II levels in the development of obesity, and the relationship between these two paramaters and the comorbid conditions with increasing incidence in obesity was investigated.Material and Method: In this study, 56 patients with BMI> 30 kg / m2 and 34 normal-weight volunteers who applied to the Internal Medicine Outpatient Clinic of Düzce University Medical Faculty between February 2019 and June 2019 were included in the study within the framework of exclusion criteria. Patients; Written informed consent forms were selected from those who volunteered to participate in the research. Age, gender, educational status, additional diseases, habits, anthropometric measurements, body composition data, laboratory parameters and U-II, leptin, ghrelin and renalase levels were evaluated between the two groups.Results: A total of 90 participants were included in the study. Of the participants, 56 (62.2%) were obese, 34 (37.7%) were healthy controls. There were 43 (76%) women and 13 (24%) men in the patient group, while 24 (70%) women and 10 (30%) men were in the control group. There was no significant difference in terms of female gender ratio in both groups (p = 0.620). While the BMI of the patient group was 37,4 kg / m², the body mass index (BMI) of the control group was 20.6 kg / m² (p = 0.000). When the patient and control groups were compared, it was observed that systolic blood pressure and diastolic blood pressure were higher in the obese group compared to the control group (p = 0.000). In the patient group, serum renalase level was 162 (67.2-502) ng / ml, serum U-II level was 31.1 (20.39-432.97) pmol / L, serum ghrelin 2008 (1262.8-5961.2) pg / ml. These 3 parameters were statistically significantly lower in the obese group (p <0.05). According to BMI, there was no statistically significant difference in the levels of obesity in terms of renalase, U-II, leptin and ghrelin levels (p = 0.577, p = 0.575, p = 0.575, p = 812, respectively). In the comparison of serum leptin level between two groups, no statistically significant difference was found (p = 0.571). z; A statistically significant negative correlation was found between renalase and BMI and waist circumference/ hip circumference (Wc/Hc) ratio (r = -560; p = 0.000 and r = -302; p = 0.004 respectively). There was a negative correlation between renalase level and systolic and diastolic BP (p = 0.000). In the multivariate logistic regression analysis performed to predict obesity, it has been determined that being married to low leptin, U-II and Vitamin D (Vit D) levels and high ALT levels may predict the risk of obesity [Beta (B), 0.131; p = 0.047 / Beta (B), 0.015; p: 0.000 / Beta (B), 0.069; p: 0.062 / Beta (B), 0.138; p: 0.007 / Beta (B), 2.775; p: 0.001 respectively].Conclusion: In our study, the relationship between leptin and ghrelin, which are among the adipokines, which have an important place in the pathophysiology of obesity, and renalase and U-II levels with obesity were investigated. In obese individuals, renalase and U-II levels were found lower compared to normal weight individuals. The lower detection of renalase and U-II levels in obese is one of the questions to be answered whether it is one of the causes of obesity development or a result of obesity. In our study, the relationship between comorbid conditions (such as high blood pressure, dyslipidemia) and renalase, which are frequently accompanied by obesity, was also examined, and it was found that the level of renalase decreased in the high levels of TG, LDL and total cholesterol and in cases of high blood pressure. It is also thought that renalase, which is known to play a role in the regulation of sympathetic tone, may be one of the responsible factors in the development of HT in obese individuals. There is a need for comprehensive studies on this subject.Key words: Obesity, urotensin-2, renalase, leptin, ghrelin