Kentsel alan kullanım kaynaklı gürültünün Düzce kenti örneğinde irdelenmesi

Abstract

Gürültü, özellikle büyük kentlerde insan sağlığını tehdit eden önemli kentsel sorunlardan biri haline gelmiştir. İnsanların, taşıtların, inşaat alanlarının, endüstri-sanayi bölgeleri vb neden olduğu gürültü günümüzde kentlerde sürekli duyduğumuz uğultuya dönüşmüştür. Yapılan araştırmalar göstermiştir ki, gürültünün olumsuz etkileri çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilmektedir. Günümüzde özellikle kentsel gürültünün olumsuz etkilerini azaltmak için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır. Ülkemizde de son yıllarda olumsuz etkisinin giderek daha belirgin olarak ortaya çıktığı gürültü kirliliğinin engellenmesi amacıyla gerek teorik gerekse de pratik anlamda birçok çalışma yapılmaktadır. Bu çalışmalarda; temelde gürültü ölçümleri, elde edilen verilere dayanarak gürültü haritalarının hazırlanması, bu haritalar üzerinden analizlerin, yorum ve değerlendirmelerin yapılması, yönetmeliklerce belirlenmiş gürültü sınırını aşan bölgeler için çeşitli çözümlerin önerilmesi şeklinde bir yöntem izlenmektedir. Bu çalışmanın amaçları, Düzce Kenti'nin Ağustos 2010 ? Temmuz 2011 yılı için aylar, mevsimler, yıl olarak gündüz ve akşam zaman dilimlerine ait gürültü haritalarının oluşturulması, gürültünün izin verilen değerleri geçen bölgelerinin tespitinin yapılması, bu bölgelerdeki olumsuz etkiyi en aza indirebilmek için çeşitli çözüm önerilerinin sunulması, kentsel alan kullanım türü ve nüfus ile gürültü miktarları arasındaki ilişkinin ortaya konması şeklinde sıralanabilmektedir. Bu amaca yönelik, Düzce kent merkezinin bulvar ve caddelerinde belirlenen 150 noktada, Svantek marka Svan 957 model gürültü ölçüm cihazı ile on iki ay boyunca yönetmelikte belirtilen gündüz ve akşam zaman dilimlerinde gürültü ölçümleri yapılmış; aylık, mevsimlik ve yıllık veriler ışığında gündüz ve akşam zaman dilimlerine ait gürültü haritaları oluşturulmuştur. Oluşturulan haritalar, nüfus ve mevcut kentsel arazi kullanımı verileri ile çakıştırılıp değerlendirilmiştir. Sonuç olarak, Düzce Kent merkezi gürültülü bir yerdir. Çevresel gürültünün en büyük sebebinin trafik gürültüsü olduğu, kentsel alan kullanımlarının çeşitlendiği bölgelerde gürültü miktarının yükseldiği, kent merkezinden uzaklaştıkça bu miktarın yavaş yavaş azaldığı gözlenmiştir. Gürültü miktarlarının, kent merkezinde çoğu yerde sınır değerleri geçtiği, merkezden uzaklaştıkça sınır değerlerin altında ölçüldüğü; ticaret ve sanayi amaçlı kullanımın kentsel gürültüyü arttırdığı, konut ve özellikle yeşil alan kullanımının ise azalttığı görülmüştür. Kentsel gürültüyü önlemeye yönelik kullanım türüne göre farklı öneriler sunulmuştur.

Noise pollution has become a significant factor which affects human health living in urban areas. Currently, noise which originates from humans, vehicles, construction sites and industrial sites is a type of continuous roaring in urban areas. Recent researches have shown that noise pollution may lead to several diseases. In recent years, several studies have been conducted globally to minimize the adverse effects of noise in urban areas. Similarly, many studies which address increasing noise pollution in respect of both theoretical and practical perspectives are also available in Turkey. Noise measurements, noise mapping based on the data attained, noise analysis, interpretation and assessment using these maps and proposing suggestions for the areas exposed to excessive noise have been undertaken in these studies. The main objectives of this study were to draw noise maps monthly and annually based on the time zones of day and night between August 2010 and July 2011 in Duzce, to identify areas which were exposed to noise in excess of that permitted by the regulatory authorities, to propose suggestions to minimize possible adverse effects of noise pollution and to establish possible association of the type of urban area used with population and magnitude of noise. Within these aims, noise measurement was carried out at different 150 avenues and streets in Duzce by a sound and vibration level meter (Svan 957; Svantek; Poland) for day and night assessment over 12 months in accordance with the regulations and day and night noise maps were produced based on monthly, annually and seasonal data. These maps were assessed in comparison with the population and urban land maps. In conclusion, the urban area of Duzce was found to be a noisy place. In addition, it was shown that traffic noise was the leading cause of the environment noise pollution with an increasing trend in the areas harboring different types of urban area and with a gradual decreasing trend in rural areas. The magnitude of noise pollution was generally in excess of threshold values permitted by the regulatory authorities, whereas it remained below threshold values in rural areas. Utilization of urban areas for commercial or industrial purposes, also, increased noise pollution in urban areas, while buildings and green fields, particularly, decreased. In this study, several suggestions were discussed based on the type of area use to minimize noise pollution in the urban areas.