Dolomit ikamesinin kil sıvaların fiziksel ve mekanik özelliklerine etkisi

Abstract

Kil ve kil ürünleri, yüzyıllar boyunca dünyanın çeşitli bölgelerinde uzun ömürlülüğü dolayısıyla farklı uygulama alanlarıyla günümüze kadar kullanılagelmiş bir malzemedir. Kilin plastisite özelliği sayesinde tuğla, kiremit ve sıva malzemelerinde hammadde olarak yaygın şekilde kullanılmaktadır. Kil kolay elde edilebilir olması sebebiyle daha ekonomik sıva karışımlarının hazırlanmasına olanak sağlamaktadırlar. Ayrıca kil sıvalar, kolay işlenebilirliği sayesinde kullanıcılara uygulama kolaylığı sağlamaktadır. Kil sıvaların inceliği, tane dağılımı ve yüzey özellikleri sıva kalitesi ile doğrudan ilişkilidir. Dolomit ise; 300 µm'den küçük boyutlarda olduğundan sıkı gözeneklidir. Bu özelliği sayesinde sıva harç malzemesi olarak kullanılabilmektedir. Bu çalışmada, farklı oranlardaki kil/kum karışımlarına hacimce 1/3, 2/3 ve 3/3 oranında dolomit ikame edilerek dolomit katkılı kil sıvalar üretilmiştir. Kullanılacak kil malzemesinin kıvam limitleri ve bazı diğer temel özellikleri araştırıldıktan sonra sıva yapımına geçilmiştir. Hazırlanan sıvalar 50x50x50 mm3'lük küp ve 40x40x160 mm3'lük prizma kalıplar içerisine dökülmüştür. Tüm numuneler üzerinde eğilme ve basınç dayanımı deneyleri gerçekleştirilmiştir. Kil sıvalar için uygun kıvam limitleri belirlendikten sonra gözlemsel olarak yapılan saha testleri ve sıva uygulamaları sonucunda optimum kil sıva karışımları seçilmiştir. Belirlenen karışımları üzerinde gerçekleştirilen basınç dayanımı ve eğilme dayanımı testleri sonucunda; hacimce 1/3 dolomit ikamesinin hem basınç dayanımı hem de eğilme dayanımı değerleri açısından olumlu sonuçlar verdiği gözlenmiştir. Dolayısıyla Ülkemizde fazlaca rezervi olan dolomitin kil sıvalarda değerlendirilmesi ile kil sıvaların teknik özelliklerine olumlu etkiler sağladığı tespit edilmiştir.

Clay and clay products are materials that have been used in different application areas up to the present on account of its durability in various parts of the world for centuries. Thanks to plasticity feature has (commonly) used extensively as a raw material of brick, roof tile and plaster material. Clays are provided to prepare more economical plaster mixtures due to clay can be acquired easily. Clay plasters provide users ease of application thanks to their versatility. Fineness, grain distribution and surface properties of clay plasters are directly related to the quality of plaster. Dolomite is tight porous due to its size being smaller than 300 µ. In this study, clay plasters with additive of dolomite were produced as replacing dolomite with ratio of 1/3, 2/3, 3/3 by volume of clay/sand mixtures. After Atterberg Limits and elementary features of the clay plaster were explored, the clay plaster was put into production. Prepared plasters were poured into molds of 50x50x50 cm3 and 40x40x160 cm3 prism. Compressive and flexural strength test were carried out on the all plaster samples. After determining optimum Atterberg limits of clay plasters, observational plaster applications and field tests were performed and appropriate clay plaster mixtures were selected. Compressive and flexural strength tests were carried out on specified clay/sand and dolomite substituted clay/sand mixtures. 1/3 volume replacement of dolomite was showed that positive results in terms of both compressive and flexural strength tests. Therefore, it is considered to contribute in terms of evaluation of reserves dolomites in our country and improving of technical properties of clay plaster by dolomite substitution of clay plasters.