Yemen Vazat - Luhye Mıntıka Kumandanlığı Harp Ceridesinin transkripsiyon ve değerlendirmesi: II. Defter, sayfa: 237 - 523, Rumi: 01. 01. 1332 - 30. 09. 1332, Miladi: 14 Mart 1916 - 13 Aralık 1916

Abstract

Harp cerideleri Osmanlı Devleti'nde düzenli olarak 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşı'ndan itibaren tutulmaya başlanmış tarihe tanıklık eden önemli kaynaklardan birisidir. Harp cerideleri yalnızca karargâhlar arasındaki yazışmaları içermez, aynı zamanda bulunduğu tarihsel dönemin siyasi, ekonomik, edebi, sosyal vb. pek çok alanlarında kendinden sonraki yıllara ışık tutar. Ceridelerin tarafsız bir gözle yazılması zorunludur. Çünkü her ceride kendinden sonra nöbeti devralacak komutan için önemli bir stratejik kaynak özelliğini taşır.Çalışmamızın asıl konusun teşkil eden Yemen Vazat-Luhye Mıntıka Kumandanlığı Harp Ceridesi, 1. Dünya Savaşı'nda Yemen Cephesi'nde neler yaşandığı ile ilgili bilgileri ilk elden bizlere ulaştırır. Yemen Vazat-Luhye Mıntıka Kumandanlığı Harp Ceridesi toplamda 6 defter olup bizim çevirisini yaptığımız ceride 2. defterin, 237-523 sayfalarını kapsamaktadır. Bu sayfalar 01.01.1332 ile 30.09.1332 tarih dilimi oluşturmaktadır. 2. defteri kapsayan harp cerîdesinin 1. kısmı, 08. 09. 1331 tarihinden (21 Kasım 1915' ten) 01.01.1332 tarihi arasıdır. Ceridenin birinci kısmı başka bir tez çalışmasının konusu olmuştur. Bizim çalışmamız ise 01. 01. 1332 (14 Mart 1916) tarihinden başlayıp dokuz aylık bir süreci kapsamakta ve 30.09.1332 tarihinde son bulmaktadır. Üzerinde çalıştığımız harp ceridesi Va'zat-Luhye Mıntıka Komutanı Galib Bey'in ( 1881 – 1953 ) Komutanlığı sırasında tutulan harp cerideleridir. Bu ceridelerin günümüze ulaşıp Yemen Cephesi hakkında bizlere malumat vermesini, bu bölgede Va'zat-Luhye Mıntıka Komutanı olarak görev yapan Galip Bey'e borçluyuz. Galip Bey'in kardeşinin torunu Sayın Mehmet Kuntman aracılığı ile bu belgeler üzerinde çalışmalar yapılabilmiştir.Yemen Va'zat-Luhye Mıntıka Kumandanlığı Harp Cerideleri genel olarak kabile reisleri arasındaki görüşmeleri, kumandanlıklar arasındaki askeri yazışmaları, kumandanların yerel halk unsurlarından olan şeyhlerle ve toplum önderleriyle yaptıkları yazışmaları konu edinmektedir

War journals are one of the important sources that had been started to diarize since 1877-1878 Russian – Ottoman war. They are vital not only because they included the correspondences between quarters, but also they shed light upon the period's economic, social, and literal characther. It is a must that war journals had to be diarized neutrally because of their particularity that the latter commanders benefited from them as strategical sources. The main object of this thesis belongs to the war journal of Yemen Vazat- Luhye Regional Commandery; and it is a primary source to understand the events at the Yemen Commandery during the I. World War. The war journal of Yemen Vazat-Luhye Commandery consists of 6 books, and we translated the second book's pages of 237-523. These pages refer to the dates between 01.01.1332 and 30.09.1332. The second book's first part starts from 08.06.1331 (21st November 1915), and ends on 30.08.1332. The first part of the war journal has been another thesis's main object. Our study contains the nine-month period between 01.01.1332 (14th March 1916) and 30.09.1332. The journal that we focused on was diarized in Vazat-Luhye Regional Commandery, especially under the commandary of Galip Bey. We own Galip Bey very much since he made these war journals reach to today, and therefore, we have learnt too much about those days., We are able to study on these war journals thanks to Mehmet Kuntman, the grandchild of Galip Bey. The war journals of Yemen Vazat-Luhye Regional Commandary include the correspondences between tribal leaders, martial correspondences between Comm