Kütahya efsaneleri

Abstract

Halk Edebiyatının sözlü ürünlerinden biri olan efsane, günümüzde gerek teknolojik gelişmenin etkisiyle gerekse de insanların vakit geçirme davranışlarının değişmesiyle unutulmaya müsait hale gelmiştir. Sözlü kültür ürünü olması hasebiyle, efsanelerin unutulma riski çok daha fazladır. Özellikle, dünyanın giderek teknolojinin emri altına girmesi insanları sosyal yaşamdan koparmakta ve buna bağlı olarak eskiden bir araya gelmekte zorlanmayan insanlar şuan cenaze ve düğün merasimlerinde dahi bir araya gelememektedir. Hal böyle olunca geçmişten bize miras kalan başta efsaneler olmak üzere sözlü kültür ürünlerimizin icrası mümkün olmamaktadır.Biz bu çalışmamızda Kütahya özelinde var olan ve daha gün yüzüne çıkmayıp kayıt altına alınamamış efsaneleri gerek derleme (görüşme yöntemi) yöntemiyle, gerekse de Kütahya iliyle ilgili yazılı kaynak taraması yapmak suretiyle yazıya aktarmanın amacı içinde olduk. Kaynak şahıslardan elde edilen efsanelerin, çalışmamızın yekününü teşkil ettiğini de söylemek isteriz. Çalışmamızı Kütahya ile ona bağlı ilçe ve köylerle sınırlı tuttuk. Kütahya il sınırları dışındaki yerlerde anlatılan efsaneleri çalışmamıza dahil etmedik. Netice olarak toplam 76 tane efsane derlenmiştir. Derlediğimiz bu efsaneler altı bölümde tasnif edilmiştir. Efsaneler tek tek ele alınarak motif yapısı çıkarılmıştır. Bunun yanında kaynak şahıslardan elde edilen efsane metinlerinin ham hali korunarak çalışmamızın son bölümünde okuyucuya sunulmuştur.

Legends, which are one of the verbal products of folk literature, tend to be forgotten due to both development of technology and changing the way people spend their time. In consequence of being products of oral culture, unfortunately, legends are at much higher risk for being forgotten. The great impact of technology on people set them apart from their social lives and therefore, people do not come together even at funerals or wedding ceremonies, whereas they formerly had no difficulty in getting together. Hence, it is impossible to render the products of our oral culture inherited from our ancestors to us, especially the legends. In this study, we aim to put the legends of Kutahya, which are neither recorded nor brought into light, on paper by means of compiling (by interview method) and written literature review. We would like to emphasize that the legends obtained from resource persons constitute the sum of our study. We confined our study to Kutahya and its counties and villages. We did not include the legends being told outside Kutahya.In conclusion, 76 legends are compiled in total. These compiled legends are classified into six chapters. The legends are examined one by one and motifs are removed. In addition to this, the raw texts of the legends obtained from resource persons are presented to the reader in the last part of the study.