Kore harbinin Türk dış politikasına etkisi

Abstract

KORE HARBİ'NİN TÜRK DIŞ POLİTİKASINA ETKİSİAhmet YÜCELÖZETSovyetler Birliği 1939-1950 yılları arasında Türkiye'den çeşitli taleplerde bulundu.Talepler genel olarak Boğazlar'da üs verilmesi ve Doğu Anadolu'nun bir kısmının kendisinebırakılması idi. Bu taleplerin Türkiye tarafından kabulü mümkün değildi.2 nci Dünya Savaşı'na katılmayan Türkiye savaş sonrasında ortaya çıkan yeni dünyadüzeninde ve Türkiye'den çeşitli taleplerde bulunarak baskı uygulayan Sovyetler Birliği'nekarşı yalnız kalmamak için Birleşmiş Milletler Teşkilatı'na üye oldu. Ayrıca aynı maksatla, 2nci Dünya Savaşı'nda fazla zarar görmeyen ABD'nin desteğini de almaya çalıştı.Truman Doktrini ve Marshall Planı ile ABD'nin maddi yardımını sağlayan Türkiye,bunların Sovyetler Birliği'ne karşı Türkiye'nin güvenliğini sağlamaya yetmeyeceğinidüşünmekteydi. Nitekim, Türk hükümetlerinin girişimlerine rağmen ABD ile Türkiye'yisavunma alanında karşılıklı olarak yükümlülük altına sokacak ortam oluşturulamadı.Doğu ve Batı Bloklarının netleşmeye başladığı bir ortamda, Sovyetler Birliği veÇin'in desteği ile Kuzey Kore birliklerinin sınırı geçerek 25 Haziran 1950'de Güney Kore'yesaldırması, 2 nci Dünya Savaşı'nın ardından oluşmaya başlayan dünya düzeninde krizçıkmasına neden oldu. Bu kriz, nükleer gücün caydırıcı etkisine rağmen Sovyetler Birliği'nindünyanın herhangi bir yerinde çatışma başlatmaktan çekinmeyeceğini ABD'nin anlamasınave savunma stratejisini gözden geçirmesine neden oldu.14 Mayıs 1950'de yapılan seçimlerin ardından iktidara gelen Demokrat Partihükümeti ortaya çıkan bu krizden istifade edebileceğini değerlendirdi. Nitekim, KoreHarbi'ne tugay seviyesinde muharip bir birlik göndermek suretiyle demokratik ülkelerinyanında yer alan Türkiye dünya kamuoyunun dikkatini çekmeyi başardı. Hükümet bu sayededış politikada aktif rol üstlenerek; Birleşmiş Milletler teşkilatına işlerlik kazandırmayı,NATO'ya üye olmayı, ABD'nin maddi desteğinin artırılmasını hedeflemişti.Türkiye'nin asker gönderme kararından sonra İngiltere, Avustralya ve Yeni Zelandagibi ülkelerin de Kore'ye asker göndermesi savaşı bir Birleşmiş Milletler Savaşı halinegetirdi. Fakat, Birleşmiş Milletler soğuk savaş döneminde bir daha böyle etkin bir kararalamadı.Kore Harbi'ne Türk askeri gönderme kararından sonra uluslar arası ortamda oluşanolumlu hava neticesinde Türkiye; Orta Doğu ülkelerini temsil etmek üzere Birleşmiş MilletlerGüvenlik Konseyi'ne seçildi. Ancak bu olumlu hava ve Mehmetçiğin Kore'deki başarılarınarağmen Türkiye, Eylül 1950'de NATO'ya üye olmayı başaramadı. Fakat Demokrat Partihükümetinin üyelik çalışmalarında daha istekli davranmasına imkan sağladı.Türkiye'nin NATO'ya üyeliğine karşı olan İngiltere'nin ikna edilebilmesi için OrtaDoğu Komutanlığı çalışmalarında Türkiye yer almak zorunda kaldı. İngiltere, ABD, Fransave Türkiye tarafından Mısır'a yapılan Orta Doğu Komutanlığı oluşturulmasına yönelikteklifin reddedilmesi sonucunda proje başarısızlıkla neticelenmiş oldu.Bunlara ilave olarak; Kore'ye asker gönderme kararı alan Türkiye'yi kararındanvazgeçirmek ve hatta cezalandırmak maksadıyla Bulgaristan, Türkiye'ye üç ay içerisinde250.000 soydaşımızı göndereceğini bir nota ile bildirdi. Bu, Türk-Bulgar ilişkilerinigerginleştirdi ve kamuoyunda Bulgaristan'ın bunu Sovyetler Birliği'nin tazyiki ile yaptığışeklinde kanaat oluşmasına neden oldu.

THE EFFECT OF THE KOREAN WAR ON THE TURKISHFOREIGN POLICYAhmet YÜCELABSTRACTBetween the years 1939-1950, The Soviet Union made some demands on Turkey.Generally, Turkey was asked to give a military base on Bosporus and leave some part of theEastern Anatolia to the Soviet Union. It was impossible for Turkey to fulfill these demands.Not entering to the Second World War, Turkey became a member of the UnitedNations in order not to be left alone in the postwar conjuncture and against the Soviet Unionthat was bringing pressure on Turkey by different demands. With the same purpose, Turkeyattempted to get support from the United States, a country that did not suffer too much fromthe Second World War.In spite of getting financial aid from the USA via Truman Doctrine and MarshallPlan, Turkey still thought that these were not enough to ensure her security against the SovietUnion. Indeed, an environment was not been able to set in which the USA and Turkey weremutually responsible for their security, regardless of Turkish governments? efforts.While East and West Blocks were becoming clear, North Korean troops attacked tothe South Korea in 25 June 1950, with the support of the Soviet Union and China. This led toa crisis in the conjuncture appeared following the Second World War. This crisis made theUSA saw that the Soviet Union would not hesitate to start a battle in anywhere in spite of allthe hazards of nuclear weapons. Thus, the USA began to review its strategy of defense.The Democratic Party government that came into power following the elections madein 14 May 1950 decided to get benefit of this crisis. By sending a brigade troop to the KoreanWar, Turkey proved itself to be on the side of the democratic countries and managed to attractthe attention of the world?s opinion. Through playing an active role in foreign policy, thegovernment intended to make the United Nations a more efficient organization, to be amember of NATO and to increase the financial aid obtained from the USA.Following the decision of Turkey to send a troop, countries such as England,Australia and New Zealand also sent troops to Korea, and it made this battle a war of theUnited Nations. However, the United Nations could not take such an active decision duringthe cold war period.The decision of sending a Turkish troop to the Korean War led to a positiveatmosphere in the international area, thus Turkey was accepted to the Security Council of theUnited Nations to represent Middle East Countries. Despite this favorable atmosphere and theTurkish soldier?s success in Korea, Turkey was not able to manage to become a member ofNATO in September, 1950. However, these enabled the Democratic Party government towork willingly on the membership process.Turkey had to be a part of the Middle East Military Force Project that was putforward to persuade England which was against Turkey?s membership to NATO. The offermade to Egypt of setting a Middle East Military Force by England, the USA, France andTurkey was rejected and the Project could not be realized.In addition to these, to change Turkey?s mind about sending a troop to Korea andeven to punish her, Bulgaria declared to send our 250.000 cognates to Turkey with anotification. This stretched the tension between Turkey and Bulgaria and according to thepublic opinion, Bulgaria acted like this with the pressure of the Soviet Union.