Nazlı Eray`ın romanları üzerine bir inceleme

Abstract

Nazlı Eray, Türk edebiyatına fantastik türün özelliklerini içeren çok sayıda öykü ve roman türünde eserler kazandırmıştır. Eray'ın yazmış olduğu bu türlerdeki eserler üzerine yapılan çalışmalar genellikle eserlerin fantastik yönünü öne çıkaran bilimsel çalışmalardır. Bu çalışmanın amacı ise Nazlı Eray'ın bugüne kadar yayınlanmış olan yirmi dört romanını sadece bir yönüyle değil bütün yönleriyle inceleyip, kapsamlı ve genel sonuçlara ulaşmaktır. Çalışmamız giriş ve sonuç dışında iki bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde roman türünün tarihsel süreçteki gelişimi ile özellikleri üzerine durulduktan sonra Eray'ın Türk edebiyatındaki yeri ile çalışmamızın genel planına değinilmiştir. Ardından birinci bölümde Nazlı Eray'ın hayatı, sanatı ve eserlerinin künyesi hakkında kısaca bilgiler verilmiştir. Çalışmamızın esas kısmını teşkil eden ikinci bölümde ise romanların hacimsel olarak çokluğunu göz önüne aldığımızda Nazlı Eray'ın romanları kendi içindeki konu (içerik) özelliklerine göre dört kısımda ele alınmıştır. (otobiyografik karakterli romanlar, biyografik karakterli romanlar, fantastik tür özelliklerinin yoğun olarak yer aldığı romanlar, mitolojik karakterli romanlar) Söz konusu bölümlerde kronolojik bir sıraya göre romanlar, roman sanatına uygun olarak tahlil edilmiştir. Sonuç bölümde ise, yaptığımız çalışmada elde ettiğimiz bulgular üzerinde durulmuştur. Nazlı Eray'ın romanlarında yer alan tarihsel şahsiyetlerin ve otobiyografik özelliklerin varlığı göze çarpmaktadır. Romanların diğer bilim dallarından (psikoloji, tıp, tarih, felsefe) yararlanılarak oluşturulmuş olan konularının fantastik türün özellikleriyle şekillendiği anlaşılmaktadır. Postmodernizm ve üstkurmaca tekniğinin izlerinin görüldüğü roman kurgularında aşk, yalnızlık, ölüm, kadın-erkek ve geçmişe duyulan özlem gibi tematik konuların varlığının yanında geleneksel halk inanışlarının yansımalarıyla sosyal ve siyasi konular mizah ögesiyle birlikte yer almaktadır. Gerçekliğin büyülü etkisiyle verilen olaylarda düşündürmenin yanında gülümseten anların varlığı da göze çarpar.

Nazlı Eray brought Turkish literature to a great number of stories and novels, including the characteristics of the fantastic genre. Eray's works on these types of works are generally scientific studies that emphasize the fantastic aspect of the works. The aim of this study is to examine all aspects of Nazlı Eray's twenty-four novels, which have been published to date, not only in one aspect but to reach comprehensive and general conclusions. Our study consists of two parts except the introduction and conclusion. In the introduction part, after the development of the novel genre in historical process and its features, Eray's place in Turkish literature and the general plan of our study are mentioned. Then, in the first part, information about Nazlı Eray's life, art and the mastership of his works are given briefly. In the second part, which constitutes the main part of our study, when we consider the voluminous multiplicity of the novels, Nazlı Eray's novels are dealt with in four parts according to their subject (content) characteristics. (autobiographical characters, biographical characters, fantasy genre intensively, novels with mythological characters) In these chapters, novels were analyzed in accordance with the art of the novel. In the final section, the findings obtained in our study are emphasized.The presence of historical figures and autobiographical features in the novels of Nazlı Eray stands out. It is understood that the subjects of the novels which were created by using other sciences (psychology, medicine, history, philosophy) were shaped by the characteristics of the fantastic genre. In the fictions of postmodernism and metaphorical techniques, there are thematic subjects such as love, loneliness, death, longing for women and men and longing for the past, as well as social and political issues, reflecting traditional folk beliefs and humor. In the events given by the magical effect of reality, the presence of moments that make you smile is remarkable.