Halkevlerinde inkılâp temsilleri (1932-1951)

Abstract

Bu çalışmada; Cumhuriyet Halk Partisi'nin yaygın eğitim ve kültür kolu olarak 1932-1951 yılları arasında faaliyet gösteren Halkevlerinin tiyatro faaliyetlerinden sorumlu olan temsil şubelerinin repertuarında yer alan İnkılâp Temsilleri incelenmiştir.Birinci bölümde Türk Ocakları'nın kapatılması ve halkevlerinin açılışına kadar olan süreçte Türkiye'de yaşanan olaylar, halkevlerinin açılışı ve amaçları, halkevlerinin şubeleri ve görevleri, faaliyet gösterdikleri süre içerisinde halkevlerinin çalışmaları, Tek partili dönemde kurulmuş olan halkevlerinin 1946 yılında çok partili döneme geçildiğinde konumlarının nasıl olduğu ve kapatılma nedenleri anlatılmıştır.İkinci bölümde ise; temsil şubelerinin teşkilât yapısı ve amaçları, Türkiye genelinde açılan temsil şubeleri ve faaliyetleri, halkevlerinde tiyatroyu oluşturan unsurların neler olduğu, CHP'nin piyes yarışmaları ve özel tiyatro gruplarının halkevlerindeki faaliyetleri anlatılmıştır.Üçüncü bölümde tezin ana konusunu oluşturan İnkılâp Temsilleri incelenmiştir. İnkılâp Temsilleri; yeni Türkiye'nin oluşum sürecinde CHP'nin halk tabanına yaymak istediği fikirlerin drama aygıtına yansımış ürünleridir. Halkevleri temsil şubeleri repertuarı dahilinde tespit edilen İnkılâp Temsilleri; Orta Asya Türk Tarihi, Milli Mücadele, Cumhuriyet Rejimi ve Yeni Türkiye, Osmanlı Devleti Dönemi ve toplumsal temalar başlıkları altında bölümlendirilmiştir. Bu bölümlerin drama aygıtına nasıl yansıtıldığı ve halka hangi mesajların verilmek istendiği ortaya konulduktan sonra bir sonuca gidilerek çalışma tamamlanmıştır.

In this study; Representations of the Reform within the repertoire of Representative branches that are responsible for the theater activities of the community centre that showed activity between the years of 1932 ? 1951 as a common education and culture branch of Republican People?s Party are examined.In the first part; events experienced in Turkey from the closure of Turkish Hearths to the opening of People?s Houses, opening of People?s Houses and their objectives, branches and duties of the People?s Houses, studies of the People?s Houses within the period when they showed an activity, what was the position of People?s Houses which were established during the single party period when multi ? party period was commenced in 1946, and the reasons for the closure of People?s Houses are explained.In the second part; organizational structure of Representative Branches and their objectives, Representative Branches opened across Turkey and their activities, which elements form the theatre at People?s Houses, stage play competitions of CHP and activities of special theater groups at People?s Houses are explained.In the third part, Representations of the Reform that constitute the main subject matter of the thesis are examined. Representations of the Reform are fruits of the ideas that are represented on the drama instrument and that Republican People?s Party would like to spread among the grassroots of the community during the formation of New Turkey. Representations of the Reform determined within the repertoire of Representative Branches of the People?s Houses are classified under the headings of Central Asia Turkish History, War of Independence, Republic Regime and New Turkey, Ottoman Empire Era and Social Themes. The study has been completed by coming to the conclusion after indicating that how these parts are reflected on drama instrument and which messages would like to be forwarded to the community.