Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması ve Türkiye`ye etkileri

Abstract

Bu yüksek lisans tez çalışmasının amacı, dünya silahsızlanma tarihinin en geniş kapsamlı ve başarılı konvansiyonel silahsızlanma antlaşması olarak kabul edilen ?Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması? (AKKA) ve antlaşmanın Türkiye üzerindeki etkilerini tarihsel bir bakış açısıyla analiz etmektir.Çalışmamız, AKKA'nın imzalandığı 1990 yılından günümüze kadar geçen ortalama yirmi yıllık bir süreyi mercek altına almasının yanında, çalışmamızda genel manada silahsızlanma ve silahların denetimi kavramları ile tarihsel gelişim süreçlerine de yer verilmiş ve I. Bölüm konu ile ilgili çeşitli kavramların tarihi örneklerle açıklanmasına ayrılmıştır.II. Bölümde ise Soğuk Savaş dönemi ile başlayan amansız silahlanma yarışının sonucunda ulaşılan dehşet dengesi ve bu denge unsurunun tetiklediği silahsızlanma ve silahların denetimi müzakereleri ele alınmıştır. Silahsızlanma ve silahların denetimi faaliyetleri, konumuzun kapsamı gereğince sadece konvansiyonel boyutuyla ele alınmış olup, AKKA'ya giden meşakkatli yolda yıllar süren çetin müzakere süreçleri antlaşmanın temelini oluşturması nedeniyle detaylı olarak incelenmiştir.III. Bölüm; AKKA metni ile antlaşma metninin ayrılmaz birer parçası olarak kabul edilen sekiz ek protokolüne ve AKKA rejimini tamamlayıcı mahiyetteki diğer antlaşma ve oluşumlara ayrılmıştır.Çalışmamızın son bölümü olan IV. Bölüm ise AKKA'nın NATO ve VP açısından sonuçları, geçen yirmi yıllık süreçte değişen siyasi ve askeri konjonktür gereği tabi tutulduğu zorunlu değişimler ve tüm bu kırılma noktalarıyla beraber Türkiye üzerindeki etkileri siyasi, askeri ve ekonomik olarak tüm boyutlarıyla masaya yatırılmıştır.Anahtar Kelimeler: Avrupa Konvansiyonel Kuvvetler Antlaşması (AKKA), Silahsızlanma, Silahların Denetimi, NATO, VP, Türkiye.

The objective of this post-graduate thesis work is to analyses ?The Treaty on Conventional Armed Forces in Europe? (CFE) which has been accepted as the most extensive and successful conventional disarmament treaty of the world disarmament history and its effects to Turkey in a historical perspective.In our work we spotlighted the process between the Treaty was signed in 1990 and 2010s we are present in. We also gave place to the conceptions of disarmament and controlling arms and their historical development process. Chapter I was separated to express various conceptions about the subject in historical examples.In Chapter II, we dealt with the disastrous race of armament started with cold war era and discussions of controlling arms and disarmaments that the balance of terror alerted. While disarmament and the activities of controlling arms were taken in hand just in terms of conventional dimension because of the extent of our topic; the difficult processes of discussion lasting on troublesome ways to CFE were examined thoroughly because of underlying the Treaty.Chapter III was separated into eight additional protocols, all of which are accepted as an inherent piece of the Treaty text and other treaties and formations completing the regime of CFE.In the last chapter of our work, Chapter IV we discussed the results of CFE in terms of NATO and VP, compulsory changes were subjected to in accordance with changing political and military conjuncture and the effects on Turkey in terms of all political, military and economical dimensions with all these breaking points were examined deeply.Key Words: The Treaty on Conventional Armed Forces in Europe (CFE), Disarmament, Arms Control, NATO, VP, Turkey.