Fransız kaynaklarına göre Lozan Barış Konferansında Fransa

Abstract

Mudanya Ateşkes Anlaşması'nın imzalanmasından sonra, `Doğu Sorunu`kapsamındaki meselelerin çözümlenmesi Lozan Barış görüşmeleri ile gerçekleştirilmiştir. Bugörüşmeler, İtilaf Devletleri ile saltanatı kaldırarak milli egemenlik kavramına ne kadar önemverdiğini gösteren yeni Türkiye arasında yapılmıştır.İtilaf Devletleri kanadında ise 20 Ekim 1921 Ankara Anlaşması ile Türklerle olanilişkilerini barışçıl bir platforma taşıyan Fransa da yer almıştır. Fransa o tarih itibariyle Türktopraklarında en fazla yatırım yapan ve bir o denli alacaklı durumunda olan batı ülkesiydi.Barış görüşmeleri kapsamında çözümlenmesi gereken birçok mesele bulunuyordu vebunların her biri İtilaf Devletleri'nden birinin doğrudan ilgi alanındaydı. Bu nedenlegörüşmelerin ne kadar çetin ve zor geçeceğini tahmin etmek zor değildi.Lozan barış görüşmeleri, 20 Kasım 1922 tarihinde başlamış ve 24 Temmuz 1923tarihinde sona ermiştir. Bu süreç içinde konferans çalışmalarına bir defa ara verilmekdurumunda kalınmıştır. Görüşmeler sırasında Fransa, esas itibariyle kapitülasyonlar,azınlıkların hakları, Osmanlı borçları, imtiyazlar ve kuponların ödenmesi meseleleri ile diğerkonulara kıyasla daha fazla alakadar olmuştur.Fransa için önemli bir başka konu da Ankara Anlaşması ile belirlenen Türkiye-Suriyesınırının teyit edilmesi idi. Zira Fransa'nın Suriye'ye karşı tarihsel bir ilgisi vardı ve buülkedeki menfaat alanları Türkiye'deki menfaat alanları kadar önemliydi.Bununla birlikte, görüşmeler ile aynı tarihlere çakışan Almanya ile Fransa arasındaRuhr anlaşmazlığı da bulunmaktaydı. Fransa bu konu ile bu bölgedeki maddi emellerinigerçekleştirmek adına Lozan'a kıyasla daha fazla ilgilenmiştir.Lozan barış görüşmeleri sonucunda, Fransa kendisi için önemli olan konuların birkısmından barışın sağlanması adına feragat etmiştir. Bu politika ve ulaşılan sonuç Fransızkamuoyunda çeşitli eleştirilere neden olmuştur. Fransa için çok önemli olan kapitülasyonlarkaldırılmış, Türkiye'de yaşayan yabancıların haklarının yasal güvence altına alınmasısağlanmıştır. Osmanlı borçları, kuponların ödenmesi gibi konular ise konferans sonrasınabırakılmıştır.Lozan Barış Antlaşması ile Fransa, diğer müttefikleri gibi yeni Türkiye'nin bağımsızve egemen bir ülke olduğu gerçeğini kabul etmiştir.

After the signing of the Mudanya Armistice, the Lausanne peace talks had been heldfor the resolution of existing issues in the framework of `Eastern Question`. Thesenegotiations were made between the new Turkey which demonstrated how much importanceit attached to the notion of national sovereignty having removed reign, and the Entente.France, which had taken its relations with Turkey to a peaceful platform by the 20October 1921 Treaty of Ankara took its part at the Entente wing. France, as of then, was acountry which had made the most investments in the Turkish territory as well as the biggestdebtee among other western countries.There were many issues to be resolved within the context of peace negotiations, eachof which had direct interest of any one of the Entente Powers. Therefore, it was no wonder topredict how tough and difficult negotiations would be.Lausanne peace negotiations which started on 20 November 1922 ended on 24 July1923. In the process, the conference was obliged to be adjourned only once. During the talks,France primarily had more concerns with the questions regarding Capitulations, minorityrights, Ottoman debts, privileges and payment of coupons compared to those of the otherissues.Another important issue for France was the verification of the Turkey-Syria border asdetermined by the Treaty of Ankara. It was because France had a vested interest in Syriawhich leaned on deep rooted history, and areas of interest in this country were as important asthose in Turkey.However, coincided on the same date with talks was the dispute over Ruhr betweenGermany and France. The French Government and the public were more interested in thisdispute compared to those in Lausanne in order to materialize their ambitions in that region.At end of the peace negotiations in Lausanne, France renounced some of its interestswhich it attached importance in order to establish peace. This policy and the results attainedhad been exposed to the French public criticism. However, with the peace agreement in force,capitulations were abolished, the Turkey- Syria border was verified, and the rights of expatsliving in Turkey were taken under legal guarantees. Issues such as Ottoman debts, thepayment of coupons were put over to a post conference process.