Bursa-Kestel Orman İşletme Şefliği içerisindeki meşcereler için çap dağılım modellerinin geliştirilmesi

Abstract

Çap dağılımları, orman yapılarını ve meşcere dinamiklerini tanımlayan önemli bir meşcere özelliğidir. Meşcere dağılımları hakkındaki bilgiler, ormancılık planlamasında meşcereden elde edilebilecek ürün çeşitleri ve meşcere kuruluşları hakkında ayrıntılı tahminlerin elde edilmesinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada, Bursa Orman Bölge Müdürlüğü Bursa Orman İşletme Müdürlüğü Bursa Kestel Orman İşletme Şefliği sınırları içerisinde yayılış yapan meşcerelerden alınan 398 adet örnek alan verisine bağlı olarak çap dağılım modelleri esnek bir yapıya sahip olması nedeniyle 3 parametreli Weibull fonksiyonu ile oluşturulmuş ve fonksiyona ait parametrelerin tahmininde maksimum olabilirlik ve çap dağılımlarının %25, %31, %50, %63 ve %95'lik değerlerine karşılık gelen değerleri esas alan 5 farklı eşitlik olmak üzere toplam olarak 6 farklı tahmin yöntemi kullanılmıştır. Reynolds et al. (1988) tarafından geliştirilen hata indeks değerine göre, parametre tahmin yöntemleri karşılaştırıldığında, 2.52 ortalama başarı sırasına sahip olan %31 ve %63'lük yüzdelik değerleri kullanan parametre tahmin yöntemi, çalışmaya konu meşcerelerin çap dağılımlarını modellemede en başarılı yöntem olarak belirlenmiştir. Ayrıca, en başarılı olarak belirlenen yöntem ile parametreleri tahmin edilen Weibull fonksiyonunun 398 örnek alandan, 384'üne %95 güvenle uygun olduğu belirlenmiştir. Weibull fonksiyonunun parametreleri ile farklı ağaç tür karışımları ve meşcere gelişim çağları için Tek Yönlü Varyans Analizi (One-way ANOVA) ile ve kapalılıklar için Bağımsız İki Örnek T Testi (Indepentend Sample T test) ile yapılan karşılaştırmada, tür karışımları ve gelişim çağları bakımında önemli farklar belirlenirken; meşcere kapalılığı için %95 güvenle önemli bir fark belirlenememiştir. Weibull fonksiyonu ile tahmin edilen ağaç sayılarına göre tüm örnek alanlar için ortalama toplam hata oranı yaklaşık %8 olarak heaplanmıştır. Çap dağılım modelleri; meşcere modelleri ve hasılat tablolarının meşcerenin tamamı için verdikleri tahminleri (meşcere hacmi, göğüs yüzeyi ve ağaç sayısı), çap sınıfı ve basamağı düzeyinde daha ayrıntılı bir şekilde elde edilmesine olanak sağlayabilecektir. Bu şekilde ayrıntılı tahminler, ormanlardan elde edilebilecek ürün çeşitlerinin elde edilmesinde, meşcere kuruluşlarının belirlenmesinde ve orman amenajmanı ile silvikültür için önemli bir altlık olarak hizmet edebilecektir.

Diameter distributions are a vital stand feature that exhibits forest structures and dynamics. Informations about diameter distributions of a forest stand are used to obtain detailed estimations related to stand structure and range of products in process of forest planning. In this study, the diameter distributions have been established with 3-parameters Weibull function depending on 398 sample plots obtained from Kestel Forest Unit Diroctorate, Bursa Forest district Directorate and different estimation equations based on various percentages were compered in estimation of parameters of Weibull function. In this study, a total of different six estimation methods consisted of maximum probability method and different five equations based on the values corresponding to the 25th, 31th, 50th, 63rd and 95th percentiles of diameter distribution were evaluated. According to eror index developed by Reynolds et al. (1988), when parameter esmation methods are compered, parameter esmation method that has 2.52 score including 31th and 63rd percentiles of diameter distribution have been determined as best method in fitting of diameter distributions. In addition, it was concluded that Weibull function that was established by using 31th and 63rd percentiles of diameter distribution is appropriate for 384 of 398 sample plots with 95% confidence. When the parameters of Weibull function and stand characteristic including different mixtures of tree species, stand diameter class and stand crown closure were compared, whereas important differences were determined for different mixtures of tree species, stand diameter class, it wasn't determined for crown closure. According to the predicted number of trees by Weibull function, mean error ratio was computed as 8%. While diameter distribution models give detailed informations at level of diamater class, stand models and yield tables give informations (stand volume, basal area and number of tree) at level of stand. In this way, detailed estimations are basic for forest management and silviculture and serve to forecast range of products provided from a forest stand.