Sabit protez alaşımlarının, dökülebilirlik, gözeneklilik (porozite) ve parlatılabilirliklerinin karşılaştırılmalı incelenmesi

Abstract

Çalışmamızda, ülkemizde en çok kullanılan alaşımlar¬ dan seçilen, altın-platin - palladyum-gümüş, altın-palladyum- gümüş, palladyum-gümüş, palladyum ve krom-kobalt alaşımla¬ rından birer, değişik oranlı Ni-Cr alaşımlarından üç tane olmak üzere 8 alaşım dökülebilirlik, gözeneklilik (Porozite) ve parlatılabilme özellikleri açısından deneye tabi tutul¬ muşlardır. Dökülebilirlik deneyleri için her alaşım için beşer, gözeneklilik ve parlatma deneyleri içinde üçer adet örnek hazırlanmıştır. Dökülebilirlik deneylerinde test örneği ola¬ rak Whitlock'un elek ekran şekli modifiye edilerek kullanıl¬ mıştır. Gözeneklilik ve parlatma deneylerinde, dökülen örnek¬ ler taramalı elektron mikroskopla incelendi. Çeşitli büyütme¬ lerde alınan fotoğraflarla yapılan karşılaştırmalarla ala¬ şımların gösterdikleri gözeneklilik ve parlatma davranışları ortaya konulmaya çalışıldı. Yine alaşımların gözeneklilik durumlarına kantitatif sonuçlar getirmek için gaz adsorpsi- yon-desorpsiyon deney düzeneği ile özgül gözenek yüzey alanı tayin yöntemi kullanılmıştır. Deney verileri Brunauer-Emmeth Teller (BET) adsorpsiyon izotermi yöntemi ile değerlendiril¬ miştir. Sonuçta, kıymetli metal içeren alaşımlar, dökülebi¬ lirlik değerleri açısından diğer alaşımlardan küçük farklı¬ lıklarla üstünlük göstermişlerdir. En iyi dökülebilirlilik değerini altın-platin-palladyum-gümüş alaşımı vermiştir. Cr-Co alaşımı en düşük değerleri ortaya koymuştur. Ancak birinci, birinci yeniden ve ikinci yeniden dökümlerde ala¬ şımlarda büyük değer kayıpları görülmemiştir. Deneylerin yeni alaşımlar ilave etmeden yenilendiği düşünülürse alaşım¬ larda yeniden dökümlerde dökülebilirlilik hassasiyetinin minimum seviyede azaldığı düşünülebilir. Gözeneklilik deneyleri sonucunda ise kıymetli metal içeren alaşımlarla temel metal alaşımları arasında kıymetlimetallerin avantajınx gösteren bir sıralama yapılamamıştır. Ni-Cr alaşımlarından îvotect P en homojen dökümü verirken, Au-Pd-Pt-Ag alaşımı îropal W, krom-kobalt alaşımı supercast ve diğer bir nikel-krom alaşımı Wiron 88 benzer sonuçlar or¬ taya koymuşlardır. BU alaşımlar en yüksek gözeneklilik değer¬ lerini gösterirken, diğerleri orta sıralarda yer almışlardır. Buna karşın alaşımlar arasında sayısal olarak büyük farklar yoktur. Parlatılabilme kabiliyetleri yönünden de alaşımlar arasında düzenli bir sıralama oluşturulmamıştır. Fakat altın içeren alaşımlar bu özellikleri açısından üstün¬ lüklerini ortaya koymuşlardır. Yüzey sertliği, parlatılabil- me özelliğine önemli ölçüde etkili olduğundan krom-kobalt alaşımları düşük parlatılabiime özelliği göstermiştir. Al¬ tınsız yüksek gümüş içeren Argenco 23 alaşımı Supercast'a yakın sonuçlar vermiştir.

In this study, 8 alloys most commonly used in our country, öne f rom each Au-Pt-Pd-Ag, Au-Pd-Ag, Pd-Ag, Pd and Cr-Co and three from Ni-Cr having different compositions vere tested as regards to their castability, porosity and burnishability. For castability tests five and for porosity and burnishability tests three şarapleş were prepared from each alloy. Modified Whitlock mesh screen test pattern was used in castability tests. The cast samples vere examined under the scanning electron microscope, for porosity and burnishability' The porosity and burnishability behaviours of the alloys were investigated by comparing the photographs taken at different magnifications. The specific porosity surface area determination method and gas adsorbtion-desorbtion apparatus vere employed in order to obtain guantitative results for the porosity of the samples. The experimental datas vere evaluated using Brunauer-Emmeth-Teller (BET) adsorbtion isoterm method. The castability values of the consisting precious metals vere found to be slightly superior över the other alloys. The best castability value vas obtâined for the Au- Pt-Pd-Ag alloy. The Cr-Co alloy vas found to be the lovest castability. But there vasn't any significant lost in the castability values of the first, and second recasts. If öne considers that the experiments vere repeated vithout adding any fresh alloy, the reduction in the castability vas minimum. it vas not possible to make an order shoving the advantage of precious metals from the data obtâined in porosity tests. Ivotect P, a Ni-Cr alloy gave the most homogenous casting. Au-Pd-Pt-Ag alloy Iropal W, Cr-Co alloy Süpercast and another Ni-Cr alloy Wiron 88 gave similiar results. These alloys vere found to have highest porosity vhile the others shoved medium values.85 There was not any significant quantitative difference among these alloys. There was also he regular order among the alloys in regard to their burnishabilities. But the alloys consisting gold was found to be superior. Cr-Co alloys gave low burnishability values due to their surface hardness. Argenco 2 3 alloy having no gold but high silver content gave results similiar to Supercast.