Konya Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü`ndeki esmer ırk sığırlarda bazı dölverimi özellikleri

Abstract

Bu çalışma, Karacabey Harası, İsviçre, Almanya ve Amerika orijinli Brown Swiss sığır ırkı varyetelerinin, Kon ya Hayvancılık Merkez Araştırma Enstitüsü şartlarındaki döl verimi özelliklerinin belirlenmesi ve hangi genotip grubunun, îç Anadolu Bölgesinde, ne derecede başarılı olduğunun ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Araştırmanın materyalini, 1976-1985 yılları arasında Enstitüde bulunan 165 İsviçre Es- meri, 242 Alman Esmeri, 178 Amerikan Esmeri ve 52 Karacabey Esmeri olmak üzere toplam 637 'baş inek ve bu ineklerin tohum lanmasında kullanılan 27 baş boğa teşkil etmiştir. Bu bölümde ele alınan dölverimi özelliklerine ait değerler, sırasıyla, İsviçre Esmeri, Alman Esmeri, Amerikan Esmeri, Karacabey Esmeri ve genel ortalama olarak verilmiştir, İlk sıfat yaşı (İSY) sırasıyla, 27.50, 26.98, 25.25, 26.53 ve 26.30 ay, ilk buzağılama yaşı (İBY) ise 37.65» 37.82, 35.60, 37.53 ve 36.75 ay bulunmuştur. Amerikan Esmer lerinin İSY ve İBY, diğer genotip gruplarından önemli derece de (P< 0.01) kısadır. Gebelik oranları (GO) sırasıyla, % 73.8, 70.3? 73.1, 72.3 ve 72.1' dir. İlk tohumlamadaki gebelik oranları (1.TG0) ise sırasıyla, % 69.1, 69.7, 75.0, 59.8 ve 69.9' dur. Genotip grupları arasında GO bakımından herhangi bir fark bulunmama sına rağmen, 1.TG0 lan incelendiğinde EBE ve AME lerinin ö nemli derecede (P< 0.05) -farklı olduğu tespit edilmiştir. An- östrus oranları sırasıyla, $.10.6, 11.8, 13.4-, 7.1 ve 11.4 dür. Yavru atma, erken doğum ve ölü doğum oranları toplamı sırasıyla, % 2.4, 1.8, 5.9, 3.0 ve 3.0, ikizlik oranı ise $ 2.9, 2.4, 0.7, 2.9 ve 2.3 bulunmuştur. Her gebelik için gerekli tohumlama sayısı (T/G) sı rasıyla, 1.45, 1.44, 1.35, 1.68 ve 1.44'dür. T/G bakımından sadece KBE leri, diğer genotip gruplarından önemli derecede (P< 0.01) farklı bulunmuştur. Buzağılama aralığı (BA) sırasıyla, 12.56, 12.74, 12.79, 12.69 ve 12.66 aydır. Gruplar arasında istatistiki önemde herhangi bir fark tespit edilememiştir.98 Gebelik süresi (GS) sırasıyla, 287.2, 287.1, 288.9, 289.5 ve 287.9 gündür. ÎSE ve AIE lerinin GS leri AME ve KBE lerinin GS lerinden önemli derecede (P< 0.005) kısa bulunmuş tur. Servis periyodu (SP) sırasıyla, 104.1, 126.1, 123.9, 121.7 ve 115.7 gündür. ÎSE lerinin SP diğer gruplardan önem li derecede (P<0.01) kısa bulunmuştur. Doğum sonrası ilk tohumlama aralığı (DSÎT) sırasıy la, 80.5, 79-7, 83.2, 84.0 ve 80.9 gündür. Gruplar arasında önemli bir farklılık bulunamamıştır. îlk-son tohumlama aralığı (ÎSTA) sırasıyla, 58.7» 40.0, 38.8, 64.6 ve 49.0 gündür. ALE ve AME lerinin ÎSTA la rı ÎSE ve KBE lerinin ÎSTA larından önemli derecede (P< 0.01) kısadır. Genotip gruplarının dölverimi özellikleri genel ola rak değerlendirildiğinde, Amerikan Esmer grubunun diğer grup lardan daha iyi performans gösterdiği, Karacabey Esmer grubu nun ise daha düşük performansa sahip olduğu tespit edilmiş tir. Kalıtım derecesi ve tekrarlama derecesi hesaplamala rında kullanılan veri sayısı yeterli olmamıştır. Ayrıca bazı değerlerin negatif bulunması ve bazı standart hataların nor malden büyük hesaplanması, verilerin elde edildiği ineklerin değişik çevre şartlarına maruz kaldıklarını ifade etmektedir. îlk sıfat yaşı ile buzağılama yaşları arasındaki korrelasyonlar önemli derecede (P< 0.01) yüksek ve pozitif dir. Buzağılama yaşının her bir yaş artışında, T/G nın 0.037 tohumlama, GS nin 0.37 gün ve ÎSTA nın 0.37 gün arttığı, BA nın O.O37 gün, SP nun 1.46 gün ve DSÎT aralığının 0.73 gün. kısaldığı tespit edilmiştir. Buzağılama aralığı ile buzağılama aralığının unsur larından olan SP, GS, DSÎT ve ÎSTA arasındaki korrelasyonlar pozitif ve önemli (P< 0.01) bulunmuştur. SP, GS, DSÎT ve ÎSTA nın bir günlük artışlarında BA, 1.00, 1.04, 0.91 ve 0.83 gün uzamaktadır. BA-ile GS arasında tespit edilen 0.98'lik korre lasyon ve SP nun BA dan daha önce elde edilebilmesi gibi ne denlerle, dölverimi değerlendirmelerinde BA yerine SP rahat lıkla kullanılabilir.99 Boğalara ait bazı dölverimi özelliklerinin incelen mesi sonucu, boğa grupları arasında önemli farklılıkların bu lunduğu görülmüştür. Dölverimi ıslahı konusunda yapılacak ça lışmalarda boğa faktörünün de dikkate alınmasının daha çabuk ve kesin başarı elde edilmesinde faydalı olabileceği kanısı na varılmıştır.

The purpose of this study was to investigate some fertility parameters and to determine the best productive genetic group of Brown cattle under the prevailing conditions. The breeding records of 657 Brown Swiss cows, con sisting of 165 Switzerland, 242 West Germany, 178 U.S.A. and 52 Karacabey origin, within the period from 1976 through 1985» were analysed. All the cows were artificially inseminated with the semen collected from 27 different Brown bulls. The results obtained from the 4 groups of origins (Swiss, German, American, Karacabey) and overall herd in re gard to the fertility traits were as follows: The ages at first breeding were 27.50, 26.98, 25.25, 26.53 and 26. JO months and ages at first calving were 37» 61, 37 «62, 35-60, 37*53 and 36.75 months in the above order. A- merican Brown group had significantly younger age at first breeding and calving than the other genetic groups. Conception rates were 73.8, 70.3, 73.1, 72.3, 72.1 % and conception rates to first insemination were 69.1, 69.7» 75.0, 59.8 and 69.9 $, respectively. Although there were no significant differences in conception rates among genetic groups, the conception rates to first insemination were dif fered significantly (P<0.05). Karacabey Brovra. group had low er and American Brown group had higher conception rate to first insemination than the other groups. Anoestrus rates were 10.6, 11.8, 13.4, 7.1 and 11.4 %, respectively. The per centages of abortions, prematurebirths and stillbirths were 2.4, 1.8, 5.9, 3.0, 3.0 and twinning rates were 2.9, 2.4, 0.7, 2.9 and 2.3 % in the groups respectively. The number of inseminations per conception were 1.45, 1.44, 1.35, 1.68 and 1.44, respectively. Only Karaca bey Brown group required' more inseminations per conception than the others. The average calving intervals were 12.56, 12.74,101 12.79, 12.69 and 12.66 months respectively. There were no significant differences in calving interval among the groups. The gestation lengths were 287.2, 287.1, 288.9, 289.5 and 287.9 days respectively. Swiss Brown and German Brown groups had significantly (P< 0.005) shorter gestation length. The service periods were 104.1, 126.1, 123.9, 121.7 and 115-7 days respectively. The Swiss Brown group had sig nificantly (p< 0.01) shorter service period than the other groups. The intervals from parturition to first insemina tion were 80.3, 79-7, 83.2, 84-. 0 and 80.9 days respectively. There were no significant differences among the groups. The intervals from first insemination to conception were 58.7, 4-0.0, 38.8, 64*6 and 4-9.0 days respectively. Amer ican Brown and German Brown groups had significantly (P< 0.01) shorter intervals. The evaluation of some fertility traits of Brown groups indicated that American Brown group showed the `best reproductive performance among the all groups. Small number of data were used for estimating herit- abilities and repeatabilities of fertility traits. Because of the cows were effected from various environmental condi tions, some of the heritability and repeatability values were negative and some standart errors estimated were rather large. Correlations between the age of first insemination and the age of calving were significantly (P< 0.01) high and positive. The regression coefficients indicated that an in crease of one year in age would res^^lt in a corresponding in crease of 0.037 inseminations per conception, an increase of 0.37 days in gestation length, an increase of 0.37 days in interval from first insemination to conception, a decrease of 0.037 days in calving interval, a decrease of 1.4-6 days in service period, and a decrease of 0.73 days in interval from parturition to first insemination. Correlations between calving interval and components of calving interval (service period, gestation length, inter val from parturition to first insemination and interval from 102 first insemination ' to conception) were significantly (P< 0,01) high and positive. The regressions indicated that an increase of one day in service period, gestation length, interval from parturition to first insemination and interval from first in semination to conception would result in a corresponding in crease of 1.00, 1,04, 0,91 and 0.83 days in calving interval respectively. Correlation coefficient between calving inter val and service period was 0.98. The service period can be estimated earlier than the calving interval and both of them provide the same information. Eor these reasons, the service period may be used for evaluating the fertility trait instead of calving interval. The evaluation of some fertility traits of bulls indicated that the differences between bulls (in fertility traits) were highly significant. S'or this reason, the consid eration of male fertility in the selection programmes, would result an increase in reproductive performance.