Ankara Üniversitesi ilaç tüketimi üzerinde bir araştırma

Abstract

93 ÖZET Bu çalışmada Ankara üniversitesinin Fakülte, Yüksekokul, Ensti tü ve diğer birimlerinde çalışan akademik ve idari personeli ile öğ rencilerin ilaç kullanımları incelenerek değerlendirilmeye çalışılmış tır. Bu amaçla 1 Eylül 1986 - 30 Ağustos 1987 tarihleri arasında üni versitenin personel ve öğrencilerinin hasta sevk kağıtları ile reçete leri incelenmiştir. Bütün Fakülte, Yüksek Okul ve Enstitüler ile diğer birimlerde çalışan personel ile öğrencilerin 1 yıl süre ile aldıkları reçete sa yısı, ilaç sayısı, ilaçların sağlandığı kaynaklar, istirahatli perso nel ve öğrenci sayısı, reçete tutarları gibi veriler tablolar haline getirilmiştir. Ayrıca kullanılan ilaçların formakolojik dağılımı ince lenerek ilaçların kullanım oranları hesaplanmıştır. Fakültelere göre kişi başına düşen ilaç ortalamaları incelenmiş ve bu ortalamaların Fakültelere göre anlamlı bir farklılık göstermedi ği Varyans analizi ile belirlenmiştir. Aynı şekilde fakültelere göre çalışan personelin kişi başına düşen reçete ortalama! arı m nda grublara göre anlamlı farklılıklar gösterdiği tespit edilmiştir. Fakültelerde çeşitli kadrolarda çalışan personelle ilgili olarak kişi başına düşen ilaç ortalamaları dağılımında Varyans analizi ile anlamlı farklılıklar bulunmuş ve ayrıca Duncan testi uygulanmıştır. Eczacılık Fakültesi Eğitim ve Uygulama Eczanesinden ve anlaşma lı diğer eczanelerden sağlanan ilaçların Fakülteler ve kadrolara göre 2 dağılımı incelenmiş x testi uygulanarak grublar arasındaki anlamlı farklılıklar belirlenmiştir. Reçete tutarları ile ilgili olarak Fakül telere göre dağılımı incelenmiştir. Çalışmanın sonuçlarına göre Ankara üniversitesi personel ve öğ rencileri 1 Eylül 1986 - 30 Ağustos 1987 tarihleri arasında 38.254 re çete ile 141.614 kutu ilaç kullanmıştır. Bunların 1060 kutusu psikotrop ilaçtır. Toplam 195 hasta yatırılarak tedavi edilmiş 2701 gün istirahat kullanılmıştır. Hastalanan personel ilaç parası olarak 20.187.981.-TL. ödemiş geri kalan 192.732.160.-TL. ise devlet ve öğrenci fonunca kar şılanmıştır.94 Kişi başına düşen reçete 104, kişi basına düşen ilaç ise 3.84 kutudur. Farmakolojik grublara göre en çok kullanılan ilaç grupları: % Penisilin ve yarı sentetik penisilinler 22.21 Analjezik, Antipiretik, Myorol aksan »Migren ilaçları 19.70 Dekonjestanlar, Antigribal ilaçlar 7.76 Sadece Romotoid Artrite karşı kullanılan özel Antilnflamatuvar ilaçlar 5.26 Antitissif ilaçlar, Ekspektoran ve Mukolitik ilaçlar 5.03 Polivitaminler 2.33 En az kullanılan farmakolojik grublar ise aşağıdaki gibi sıra lanmaktadır: % Nöroleptikler (0.001) îmmunomodül atörl er ( 0. 001 ) Lokal anestezi ki er (0.002) Hipnotikler (0.002) Sefalosporin türevleri (0.002) Sulfomidler (0.003) Nakotik Anoljezikler (0.004) Porkinson ilaçları (0.01)

95 SUMMARY In this study the use of medicine of the personnel working at the faculties, academies, Institutes and other departments of Ankara University including both academic staff and administrator staff and also the use of medicine of the students have been examined and tried to evaluate. For this purpose all the prescriptions and patient forms of students and personnel are examined between the first September 1986 and 30th August 1987. All these data; the number of prescriptions, the amount of medicine and the available sources of medicine and also the number of personnel and students rest, besides prescriptions cost are tabulated. Mean while, pharmacological distributions of these medicines are examined in order to find the proportions of medicine use. The means of medicine use per person acording to faculties are examined and it's found that there is no meaning ful differences in all faculties (P>0.05) by using Analysis of Variance. On the other hand, the means of prescriptions per person of genarally working group have meaning ful difference among groups (P <0.05). Besides the means of medicine use per person at faculties in different staff groups are found as meaning fully different by using Analysis of Variance and Duncan test is also applied. The distributions of medicine provided from Faculty of Pharmacy, Application and Education pharmacy and also other private pharmacies according to staff levels and faculties are examined and by using p x (Chi-square) test a meaningful difference is found among groups(P<0.05) According to each faculties and also distribution of prescriptions cost is examined. In the results of this study, it's determined that the personnel and students of Ankara University have used 141.614 boxes of medicine having 38.254 prescriptions between the first September 1986 and 30 Augst 1987. 1060 boxes of all these medicines are psychotrops. Totally 195 patients are treated after their admission to a hospital and 270196 Rest days are used, by patients. Patient personnel have paid 20.187.981.-TL. as the total cost of medicine and the rest of cost is provided by public sector and student medical fund. The number of prescription per person is 1.04 and the amount of medicine per person is 3.84 boxes. The most frequently used medicine groups according to pharmacological groups are. % Penicillines and semf-senthetic Penicilines 22.21 Analgesics, Antipiretics.Myarelaxans and Migraine Remedies 19.70 Decongestans.Remadies for bad cold. 7.76 Antitussives, Expectorants and Mucolytics 5.03 Polyvitamins 2.33 The least use of pharmacological groups are as fallows: % Neuroleptics 0.001 Immunomodulators 0.001 Local Anesthetics 0.002 Hipnotics 0.002 Sephalosporin Derivatives 0.002 Sulphamids 0.003 Narcotic Analgesics 0.004 Antiporkinsoniens 0.01 Yükseköğretim Kurula T>okümanîa3von Merkezi