Ankara yöresi tiftik keçilerinde sindirim sistemi helmintleri

Abstract

- 102 - 5. ÖZET Bu çalışma Ankara yöresi tiftik (Ankara) keçilerinde sindirim sistemi helmintlerinin yayılışlarını belirlemek amacıyla 1990 yılı boyunca Ocak-Aralık ayları arasında yapıl mıştır. Bu amaçla her hafta keçi kesiminin yoğun olduğu ilçe lerden Kazan ve Kızılcahamam mezbahalarına gidilerek 2 adet sindirim sistemi (özefagus-rektum arası) satın alınıp labora- tuvara getirilmiştir. Bu şekilde 1 yıl boyunca, 50 genç (1 yaş ve daha küçük) ve 50 yaşlı (l yaşından büyük) olmak üzere toplam 100 tiftik keçisi sindirim sistemi helmintleri yönün den incelenmiştir. Laboratuvara getirilen sindirim sistemlerinde, önce rektumdan dışkı alınıp flotasyon, sedimentasyon ve Baerman- Wetzel yöntemleriyle kontrol edilerek, distomatose, meta- strongylose ve coccidiose etkenleri aranmıştır. Daha sonra sindirim sistemleri anatomik olarak bölümlere (özefagus, rumen ve retikulum, abomasum, ince bağırsaklar, sekum ve kalın bağırsaklar) ayrılarak ayrı ayrı incelenmiştir. İncelenen 100 keçinin tamamında (% 100) değişik dere celerde olmak üzere paraziter invazyona rastlanmıştır. Genç lerde 3 sestod ve 24 nematod olmak üzere 27 tür helmint, yaşlılarda ise 1 trematod, 2 sestod ve 25 nematod olmak üzere 28 tür helmint saptanmıştır. Gençlerde en az 1, en fazla 15 (ortalama 8.64) türle miks enfeksiyon görülürken, yaşlı keçilerde en az 3, en fazla 14 (ortalama 9.64) türle miks enfeksiyon görülmüştür.- 103 - Genç keçilerde rastlanan parazit sayısı, bir keçi için en az 4, en fazla 12572 adet olarak saptanmıştır. Elli genç keçiden toplanan parazitler içinde sayıca en az bulunan tür A. centripunctata (1), en fazla bulunan tür ise 0. cir- cumcincta (13521 adet) olarak belirlenmiştir. Elli genç keçiden toplam 71410 parazit toplanmış ve keçi başına ortalama parazit sayısı 1428.2 olarak bulunmuştur. Yaşlı keçilerde bulunan parazit sayısı, 1 keçi için en az 112, en fazla 21863 adet olarak saptanmıştır. Elli yaşlı keçiden toplanan parazitler içinde, sayıca en az bulunan tür A. centripunctata (l) ve M. expansa (1), en fazla bulunan tür ise 0. circumcincta (33135 adet) olarak belirlenmiştir. Elli yaşlı keçiden toplam 101874 parazit toplanmış ve keçi başına ortalama parazit sayısı 2037*48 olarak bulunmuştur. Yaşlı keçilerdeki ortalama parazit sayısı gençlerdekinden % 70 daha fazla olmuştur. İncelenen 100 keçide saptanan parazitlerin yayılış oranları ve ortalama parazit sayıları şu şekilde bulunmuş tur. Ostertagia circumcincta % 89 (524.22), 0. occidentalis % 68 (41.19), 0. trifurcata % 38 (93.07), 0. ostertagi % 19 (88.31), 0. lyrata % 1 (16.00), M. marshalli % 84 (297.32), Teladorsagia davtiani % 3 (66.66), H. contortus % 62 (361.62), Trichostrongylus axei % 39 (194.76), T. probolurus % 32 (112.12), T. vitrinus % 24 (158.66), T. colubriformis % 19 (102.63), T. skrjabini % 5 (235.60), T. longispicularis % 1 (16.00), K. abnormalis % 70 (325.52), N. spathiger % 44 (145.47), K. filicollis % 41 (69.43), K. lanceolatus % 10 (169.80), Kematodirus sp. % 1 (10.00), Chabertia ovina- 104 - % 55 (28.20), 0. venulosum % 34 (7.64), Tri churls ovis % 39 (15.56), T. skr^abini % 34- (15.32), T. discolor % 20 (1.85), S. ovis % 22 (720.45), G. pulchrum % 36 (4.05), Capillaria bovis % 2 (5.00), Koniezia expansa % 12 (1.66), K. benedeni % 8 (2.87), A. centripunctata % 2 (1.00) ve Calicophorön daubneyi % 3 (37.33). Ostertagia lyrata, Teladorsagia davtiani, Tricho- strongylus skrjabini, T. longispicularis, Nematodirus lanceolatus, Capillaria bovis, Trichuris skrjabini ve T. discolor ülkemiz keçilerinden ilk kez, Nematodirus sp, ise Türkiye'den ilk kez bildirilmektedir. Dışkı bakılarına göre incelenen 100 keçide, % 19 D.dendriticum, % 16 Fasciola sp.,% 3 Paramphistomum sp., % 64 M. capillaris, % 25 Protostrongylus sp., % 19 C.ocreatus, % 6 D. filaria ve % 69 Coccidia oocyst' leri saptanmış tır. Ayrıca 7 keçide ince bağırsaklarda L. serrata nimfi, 8 keçide mezenterlerde Cysticercus tenuicollis ve 32 keçide özefagusda Sarcocystis makrocyst' lerine rastlanmıştır.

- 105 - 6. SUMMARY Digestive Tract Helminths of Angora Goats in the Ankara Region This study was carried out during the January-Decem ber 1990 period in order to determine the distribution of helminths in the digestive tracts of Angora goats in the Ankara region. For this purpose, two complete digestive tracts (from oesophagus to rectum) were purchased every week from slaughterhouses in Kazan and Kızılcahamam. Thus a total of 100 digestive tracts of Angora goats comprising 50 young (1 year old and less) and 50 mature (older than 1 year) were examined for helminths during this period. Firstly, faeces samples removed from the rectum were examined for distomatose, metastrongylose and coccidiose agents by means of flotation, sedimentation and Eaerman- Wetzel methods. Secondly, the digestive tracts were sectioned anatomically (oesophagus, rumen-reticulum, abomasum, small intestines, caecum and large intestines) and examined individually. Varying degrees of parasite invasion were observed in all the goats examined (100 °/o), A total of 27 helminth species, including 3 cestodes and 24 nematodes from young goats and a total of 28 species including 1 trematode, 2 cestodes and 25 nematodes from adult goats were identified. The minimum and maximum number of helminth species encountered in the infec tions of young and mature goats were 1 and 15 (mean 8.64) and 3 anû 14 (mean 9.64), respectively.- -106 - In young goats a minimum of 4 and a maximum of 12572 parasites were detected per goat. Of the parasites collected from young goats A. centripunctata was encountered the least (1 parasite) and 0. circuncincta was encountered the most (15521 parasites). A total of 714-10 parasites were obtained from 50 young goats and the mean parasite count per goat was calculated as 1428.2. In mature goats a minimum of 112 and a maximum of 21863 parasites were detected per goat. Among the 50 mature goats, A. centripunctata and IL. expansa were identified once whereas 0. circumcincta was identified 33135 times. A total of 101874- parasites were obtained from 50 mature goats and the mean parasite count per goat was calculated as 2037.4-8. The mean parasite count in mature goats was 70 % more than the mean counts for young goats. The distribution and the mean counts of parasites among the 100 goats examined were observed as follows: Ostertagia circumcincta 89 % (524.22), O.occidentalis 68 % (41.19), 0. trifurcata 38 % (93.07), 0. ostertagi 19 % (88.31), 0. lyrata 1 % (16.00), M. marshalli 84 % (297.32), Teladorsagia davtiani 3 % (66.66), H. contortus 62 % (361.62), Trichostrongylus axei 39 % (194.76), T. probolurus 32 % (112.12), T. vitrinus 24 % (158.66), T. colubriformis 19 % (102.63), T. skrcabini 5 % (235.60), T. longispicularis 1 % (16.00), K. abnormalis 70 % (325.52), K. spathiger 44 % (145.47), N. filicollis 41 % (69.43), N. lanceolatus 10 % (169.80), Nematodirus sp. 1 % (10. '00), Chabertia ovina 55 % (28.20), 0. venulosum 34 % (7.64), Trichuris ovis 39 %- 107 - (13.56), T. skrjabini 34% (15.32), T. discolor 20 % (1.85), S. ovis 22 % (720.45), G. pulchrum 36 % (4.05), Capillaria bovis 2 % (5.00), Ivloniezia expansa 12 % (1.66), M.benedeni 8 % (2.87), A. centri punctata 2 % (1.00) and Calicophoron daubneyi 3 % (37-33). Ostertagia lyrata, Teladorsagia davtiani, Tricho- strongylus skrjabini, T. longispicularis, Rematodirus lanceolatus, Capillaria bovis, Trichuris skrjabini and T. discolor parasite species were detected in the Turkish goat population for the first time and a Nematodirus sp. was detected in Turkey for the first time. In faeces samples of the 100 goats examined 19 % D. dendriticum, 16 % Fasciola sp., 3 °/° Paramphistomum sp., 64 % M. capillaris, 25 % Protostrongylus sp., 19 % C. ocreatus, 6 % D. filaria and 69 % Coccidia oocyctes were identified. Additionally, 7 goats yielded L. serrata nymphs in the amali intestines, 8 goats yielded Cysticercus tenui- collis in the mesenterium and 32 goats yielded Sacrocystis macrocysts in their oesophaguses.