Ekolojik ağlar için peyzaj koridorlarının planlanması: Kuzey İç Anadolu Bölgesi

Abstract

Farklı sebepler ile habitatların parçalanması ve bozulmasının bir sonucu olarak, doğal habitatların birbirleriyle bağlanabilirliği azalmaktadır. Bunun sonucunda yaban hayatı gen akışında sorunlar ortaya çıkmaya çıkmaktadır. Peyzaj yamalarının koridorlarla bağlantısı günümüzde peyzaj planlamasının önemli bir konusu haline gelmiştir. İç Anadolu, kırılgan ekolojileri nedeniyle habitat parçalanmasından etkilenmiştir. Bu tezin amacı, i) Kuzey İç Anadolu Bölgesi'nde dağınık doğal peyzaj rezervleri arasında ekolojik ağları oluşturabilmek için peyzaj koridorlarını belirlemek ii) peyzaj koridorlarının planlanması için örnek alanda öneriler getirmek iii) parçalanan alanlarda peyzaj bağlantısı için uygulanabilecek bir rehber geliştirmektir. Hedef tür olan Vaşak'a (Lynx lynx) göre belirlenmiş direnç haritaları oluşturulmuştur. Koridorlar, CBS ile en düşük maliyetli yol yaklaşımı kullanılarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, çekirdek alanlar ve kuzey ormanları arasında altı koridor ve büyük engeller tespit edilmiştir. Çalışmamızın metodolojisi ve sonuçları, Türkiye'deki uzmanlar, planlamacılar ve bilim adamları tarafından ekolojik ağların tanımlanması ve planlanması için referans olarak kullanılabilecektir.

As a result of fragmentation and degradation of habitat, the connectivity of natural habitats has been decreasing. Thus, problems in gene flow in the wildlife have begun to arise. The connection of landscape patches with corridors is now an important subject of landscape planning. Central Anatolia has been affected by habitat fragmentation due to its fragile ecologies. The purpose of this study was i) to identify the landscape corridors in order to create ecological networks between the natural landscape reserves in the Northern Central Anatolia Region and ii) to develop a guideline that can be applied for landscape connectivity in fragmentation areas. Landscape resistances were determined according to the target species (Lynx lynx) and the resistance map was formed. Corridors were determined by using Least-cost path approach with GIS. As a result, six corridors and major barriers were identified among the core areas and north forests. The methodology and results of our study can be used by experts, planners, and scientists in Turkey as references for identifying and planning the ecological networks.