Doğu Anadolu bölgesinde normal ve florozis gösteren koyunlarda serum spesifik karaciğer enzimleri (glutamat okzalasetat transaminaz, glutamat piruvat transaminaz, laktat dehidrogenaz) ve alkalen fosfataz düzeylerinin...

Abstract

-47- 7. ÖZET Bu çalışmada, Doğu Anadolu Bölgesinde büyük bir sağlık ve ekonomik problem oluşturan endemik florozisin kemik ve karaciğer fonksiyonlarına etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bunun içinde Doğu Anadolu Bölgesi Van ili Muradiye ilçesi Başeğmez ve Soğuksu köylerindeki florozis belirtisi gösteren koyunlar ile aynı bölgedeki sağlıklı koyunların serum GOT, GPT, LDH, ve ALP enzim aktiviteleri birbirleriyle kıyaslanmıştır. Araştırmada, Doğu Anadolu Bölgesi Van ili, ilçe ve köylerinden sağlanan 2-3 yaşları arasında değişen 27 adet florozis belirtileri gösteren, 20 adet klinikman sağlıklı gözüken Morkaraman koyunlardan alman kan serumları kullanılmıştır. Serum numunelerinde kolorimetrik yöntemlerle serum GOT, GPT, LDH ve ALP enzimlerinin aktiviteleri tayin edilmiştir. Normal koyunların serum GOT, GPT, LDH ve ALP ak tiviteleri ortalama değerleri sırasıyla 31.23 + 1.85 ünit/ml; 20.3 ± 0.61 ünit/ml j 992.3 ± 44.20 Berger-Broida ünit/ml ve 56.43 +4.98 ünit/L olarak hesaplanmıştır. Florozis belirtisi gösteren koyunların serum GOT, GPT, LDH ve ALP aktiviteleri ortalama değerleri sırasıyla 104.57 + 5.71 ünit/ml ; 27.94 + 1.02 ünit/ml ; 596.5 + 21.11 Berger-Broida. ünit/ml ve 52.83 + 6.00 ünit/L olarak hesaplanmıştır. Florun serum GOT ve GPT aktivitelerini arttırdığı ( P<0.001 ), LDH aktivitesini azalttığı ( P< 0.001 ) bulunmuştur. Serum ALP aktivitesinde ise istatistiksel olarak önemli bir değişiklik tespit edilmemiştir ( P>0.05 ).

-48- 8. SUMMARY SERUM LEVELS OP SPECIFIC LIVER ENZYMES ( GLUTAMAT2 OXALACETATE TRANSAMINASE, GLUTAMATE PYRUVATE TRANSAMINASE, LACTATE DEHYDROGENASE ) AND ALKALINE PHOSPHATASE IN NORMAL SHEEP AND SHEEP SHOWING SIGNS OF FLUOROSIS IN EASTERN ANATOLIA In thj s study an investigation was carried out on the ejects of endemic fluorosis seen in eastern Anatolia, which constitutes an important health and economic problem, on bone and liver function. For this purpose the activities of serum GOT, GPT, LDH and ALP enzymes vere compared between sheep showing signs of fluorosis obtained from the villages of Başegmez and Soğuksu, Muradiye, Van county and healthy sheep from the same area. Blood sera for the investigations were obtained from 27 sheep showing signs of fluorosis and 20 clinically healthy Morkaraman sheep 2 to 3 years old from villages in Van county, eastern Anatolia. The activities of serum GOT, GPT, LDH and ALP.enzymes were measured colourimetrically. The serum activities of GOT, GPT, LDH and ALP for the normal sheep were 31.23 + 1.85 ünits/ml, 20.3 ± 0.61 units/ml, 992.3 ± 44.20 Berger-Broida Units/ml and 56.43 + 4.98 ünits/L respectively. The serum activities of GOT, GPT, LDH and ALP for the affected group were 104.57 + 5.71 units/ml, 27.94 ± 1.02 ünits/ml, 596.5 + 21.11 Berger-Broida ünits/ml and 52.83 ± 6.00 ünits/L respectively. It was seen that fluoride increased serum activities of GOT and GPT ( P< 0.001 ), decreased serum activity of LDH ( P< 0.001 ), but did not significantly affect serum ALP activity ( P>0.05 ).