Konkur atlarında egzersiz sonrası bazı kan parametrelerindeki değişiklikler ve bu değişikliklere Fluniksin Meglumine`nin etkisi

Abstract

ÖZET Egzersiz sonrası atlarda bazı kan parametrelerinde değişiklikler ve bu değişikliklere non-steroid antiinflamatuvar ilaçlardan fluniksin meglumine'nin (Finadayne) etkinliğini araştırmak amacıyla yapılan bu çalışmada değişik yaş, ırk ve cinsiyetten 30 adet konkur atı kullanıldı. Araştırmada kullanılan atlar üç gruba ayrıldılar. I. grup 10 ata egzersiz yaptırıldıktan sonra 1.1 mg./kg. dozda i.v. fluniksin meglumine uygulandı. II. grup 10 ata egzersiz yaptırılıp hiç bir ilaç uygulanmadı ve dinlenmeye bırakıldı. III. grup 10 at egzersiz yaptırılmayan ve ilaç uygulanmayan kontrol grubu olarak dinlenme halinde bırakıldı. Atların egzersiz programlarını 1 5-20 dakikalık gezintiyi takiben açık kum manejde 40-45 dakika koşma ve engel atlama teşkil etti. Atlardan egzersiz öncesi (I. kan örneği), egzersizden sonra (2. kan örneği) ve ilk kan örneğinden 24 saat sonra (3. kan örneği) olmak üzere üç kez kan örneği alındı. Kan örnekleri alınmadan önce rektal beden ısıları ölçüldü. Her bir kan örneğinde laktat, kreatin fosfokinaz (CPK), aspartat aminotransferaz (AST), alanin aminotransferaz (ALT), alkalen fosfataz (ALP), eritrosit sayılan (RBC) ortalama eritrosit hacmi (MCV), hemoglobin (Hb), hematokrit (Hct), lökosit sayılan (WBC) kan pH, pC02, p02, HCO 02 Sat, baz eksez, total protein ve albumin değerleri belirlendi. Egzersizden sonra fluniksin meglumine uygulanan ve uygulanmayan atlarda kan laktat, CPK, AST. RBC, Hct, MCV, WBC, Hb, kan pH, p02> 02 Sat, ALP, total protein, albumin değerlerinin önemli (p<0.05, p<0.01, p<0.001) düzeyde arttığı ve rektal beden ısılarınınönemli (p<0.001) derecede yükseldiği, kan pC02 değerlerindeki düşüşün önemli (p<0.05) olduğu saptandı. Egzersiz sonrası fluniksin meglumine uygulanmayan atlarda 24. saatte alınan kan örneklerinde egzersiz sonrası kan örneklerine göre AST, Hb, WBC, Hct, RBC değerleri ve beden ısılanndaki düşüşün çok önemli (p<0.001), laktat, albumin, MCV, 02 Sat, p02 ve pH değerlerindeki düşüşün önemli (p<0.05, p<O.Ol) olduğu saptandı. Egzersiz sonrası fluniksin meglumine uygulanan atlarda ise beden ısıları ile laktat, albumin, Hb, Hct, MCV, RBC, p02 değerlerindeki düşüşün çok önemli (p<0.001), ALP, AST, WBC, 02 Sat değerlerindeki düşüşün önemli (p<0.05, p<0.01) olduğu belirlendi. Araşürmanın 24. saatinde fluniksin meglumine uygulanan ve uygulanmayan gruplarda sadece RBC ve albumin değerlerinde önemli (p<0.05, p<0.01) farklılıklar belirlendi. Anahtar kelimeler: Konkur atlan, Fluniksin meglumine, atların bazı kan parametreleri.

51 8. SUMMARY EFFECT OF FLUNDON MEGLUMİNE ON SOME BLOOD PARAMETER VARIABLES IN COMPETITION HORSES AFTER EXERCİSİNG Summary: In this study, which is carried out to determine the blood parameter changes after exercise and the effect of flunixin meglumine (Finadayne) non-steroid antiinflammatuary drug, on these parameter variables in 30 competition horses with varying age, race and sex. The horses used in this study were divided in three groups. The first group of 10 horses were subjected to exercise and then 1.1 mg/kg i.v. flunixin meglumine was administered to them. To the second group of 10 horses, after exercise, no drug was administered and they were given rest. The third group of 10 horses were subjected to no exercise and no drug and were left to rest as the control group. The exercise programs of the horses were composed of 15-20 minutes of walk and then 40-45 minutes of running in open sand manege and steeple chase. From the horses, blood samples were taken before exercise (1. st blood sample), after the exercise (2 nd. blood sample), and 24 hours after the first blood sample (3 rd blood sample). Before getting the blood samples, rectal temperatures were measured. In all of the blood samples, lactate, creatine phosphokmase (CPK), aspartate aminotransferase (AST), alanine aminotransferase (ALT), alkaline phosphatase (ALP), red blood cells (RBC), mean corpusculer volume (MCV), haemoglobine (Hb), haemotocrite (Hct), white blood cells (WBC), blood pH, p CO2, p O2, HCO~3, O2 Sat, base excess, total proteins and albumine values were determined. It was seen that in horses which flunixin meglumine was and52 was not administered after exercise, blood lactate, CPK, AST, RBC, Hct, MCV, WBC, Hb, blood pH, p O2, O2 Sat, ALP, total protein, albumine values exceeded with an important degree (p<0.05, p<0.01, p<0.001) rectal temperatures highly elevated (p<0.001) and blood pC02 values decreased too much (p<0.05). In the horses which flunixin meglumine did not administered after exercise, compared to the blood samples taken after exercise, it has seen that in the blood samples that were taken in the twenty-fourth hour AST, Hb, WBC, Hct, RBC values and rectal temperatures had a very important decrease (p<0.001) and in lactate, albumine, MCV, 02 Sat, p02 and blood pH values seen an important decrease (p<0.05, p<0.01). In the horses which flunixin meglumine was used, a very important decrease was determined in lactate, albumine, Hb, Hct, MCV, RBC, pO values (p<0.001) and an important decrease was seen in ALP, AST, WBC, 02 Sat values (p<0.05, p<0.01). In the twenty-fourth hour of the study, between the flunixin meglumine administered and not administered groups, only RBC and albumine values varied to an important degree (p<0.05, p<0.01). Key words: Competition Horse, Flunixin meglumine, some blood parameters in horses.