Farklı yaş gruplarından alınan panorramik radyografiler üzerinde periodontal durum ve bunu etkileyen lokal faktörlerin incelenmesi

Abstract

99 ÖZET Çalışmanın amacı farklı yaş gruplarındaki bireylerde mevcut alveol kemiği seviyesinin panoramik radyografiler üzerinde saptanması ve bu değerlerin yaş, cinsiyet, çene tipi (üst, alt), diş tipi (kesici, premolar, molar) ve diş yüzeyine (mezial, distal) göre dağılımlarının araştırılmasıdır. Bu aşamada, periodontal tedaviden başka konservatif, endodontik, protetik ve/veya cerrahi tedavilerin tümünü ya da bir kısmını gören ya da görmesi gereken dişlerde alveol kemiği seviyesinin incelenmesidir. Çalışmamızın materyalini 132 dişli bireyden alman panoramik ve sağ-soî posterior bite-wing radyografiler oluşturdu. Bu radyografiler üzerinde mevcut dişlerin kron ve kök bölgelerindeki patoloji ve restorasyonlar ile bu dişlerin çevresindeki alveolar kemik seviyesi modifiye Björn-Holmberg (1966) yöntemi ile değerlendirildi. Bu değerlendirmeye ek olarak, bireylerin eğitim durumları, diş hekimine gitme sıklıkları, periodontal tedavi görüp görmedikleri ve önceki tedavilerini nerede yaptırdıklarına ilişkin bilgi alındı. İncelenen patoloji ve restorasyonlar açısından her iki çenedeki 3. molar dişler dışındaki tüm farklı diş tiplerinde en sık rastlanan durum uyumsuz restorasyonlar (%30-%60) idi. Primer çürüğün en sık rastlandığı dişler ise alt çene kesici (%44) ve 3. molar (%39) dişlerdi. Premolar (%13) ve 1. ve 2. molar (%16) dişler ise her iki çenede de sekonder çürüğün en sık izlendiği dişlerdi. İnterradiküier bölgelere ait radyografik bulgular açısından, üst çenede 1. molar (%50.76), alt çenede ise 2. molar (%58.33) dişler radyolüsensinin en fazla izlendiği diş grupları idi. Kaîkulus varlığı mevcut dişlerin %42.57!sinde izlenirken, en çok alt çene kesici dişler ve her iki çenede bulunan 1. ve 2. molar dişlerde lokalize olduğu saptandı.100 Alveolar kemik seviyesi skorları açısından cinsiyetler arasında bir fark gözlenemedi. Bu skorlar ile ilgili olarak mezial ve distal yüzeyler arasında da bir fark gözlenemezken, genelde Skor 1 (%32.15) ve Skor 2 (%33.84) en sık izlenen değerlerdi. Her iki çenede de kanin ve premolar dişlerde Skor 1 ağırlık kazanırken, alt kesiciler ve, üst ve alt çenedeki tüm molar dişlerde Skor 2 daha fazla idi. Mevcut kron bölgelerindeki patoloji ve restorasyonlar göz önüne alınarak alveolar kemik seviyesi skorları değerlendirildiğinde, tüm dentisyonda gözlenen genel eğilimin aynen devam ettiği, ancak primer çürük ve uyumsuz restorasyonların söz konusu olduğu diş ve yüzeylerde Skor 1 ve Skor 2'de farklı diş tiplerine göre bariz dalgalanmalar olduğu saptandı. Anahtar kelimeler: Ağız sağlığı taramaları, alveolar kemik kaybı, dental restorasyonlar, panoramik radyografi.

101 SUMMARY INVESTIGATION OF PERIODONTAL STATUS ON PANORAMIC RADIOGRAPHS OBTAINED FROM DIFFERENT AGE GROUPS AND THE AFFECTING LOCAL FACTORS The aim of the present study was to determine the level of alveolar bone on the panoramic radiographs of patients in different age groups and to evaluate the distribution of bone levels according to age, sex, jaw type (maxilla, mandibula), tooth type (incisors, premolars, molars) and tooth site (mesial, distal). Additionally, alveolar bone levels around the teeth which received conservative, restorative, endodontic and/or surgical therapy or in need of such treatment was another matter of concern. The material of the study consisted of 132 panoramic and relevant right-left posterior bite-wing radiographs of 20 to 69 year-old individuals admitted to the Department of Oral Diagnosis and Radiology. Various kinds of pathology and restorations around the present teeth were evaluated and the levels of alveolar bone were assessed by the modified Björn-Holmberg method (1966). In addition to this evaluation, the study group was given a questionnaire on the level of education, frequency of dental visits, history of periodontal treatment and preferred institutions for previous treatment. Among the pathologies and restorations investigated, the most frequent condition was overhanging (30-60%) restorations in both jaws and in different tooth types except the 3rd molars in both jaws. Mandibular incisors and 3rd molars were the teeth where primary caries was most frequently observed with aÎÖ2 frequency distribution of 44% and 39%, respectively. Recurrent caries was most frequenly observed in the premolars (13%) and in the 1st and 2nd molars in both jaws. Concerning the findings in the interradicular region, maxillary 1st molars (50.76%) and mandibular 2nd molars (58.33%) were most affected. 2.57% of the present teeth were observed to have calculus localized particularly in the mandibular incisors and 1st and 2nd molars in both jaws. Alveolar bone levels did not differ according to sex. Score 1 (32.15%) and Score 2 (33.84%) had the highest frequency distribution while there was no difference in the bone levels at mesial and distal sites. In the canines and premolar teeth of both jaws, Score 1 was dominant while the frequency of Score 2 increased in all maxillary and mandibular molar teeth. Evaluation of the alveolar bone levels with reference to patology and restorations in the present teeth, the general tendency observed for the whole dentition was again valid except prominent shifts in Score 1 and 2 in the sites of different types of teeth hosting primary caries and overhanging restorations. Key Words: Alveolar bone loss, dental health surveys, panoramic radiography, dental restorations