Hükümlülerin genel psikiyatrik belirtiler yönünden değerlendirilmesi: Bir izleme çalışması

Abstract

103 ÖZET Bu araştırmada ilk kez ceza alan hükümlülerde görülen psikiyatrik belirtiler üç ve altı aylık süreçler içinde izlenmeye çalışılmıştır. İzleme çalışması olduğu için araştırmada hükümlülere tanı konulması yoluna gidilmemiş, hükümlülerin ölçeklerden aldıkları genel puan ortalamalarında zaman süreci içindeki değişiklikler incelenmiştir. Araştırmanın ömeklemini Haziran 1994 tarihinde ilk kez hüküm giyen 20 kadın, 235 erkek olmak üzere toplam 255 hükümlü oluşturmuştur. Deneklere hüküm giydikleri anda Bilgi Toplama Kağıdı, GSA, SCL-90R ve ÇDE ölçekleri uygulanmış daha sonra grup ikiye bölünerek, Birinci Gruba üç ay, ikinci Gruba altı ay sonra tüm ölçekler yeniden uygulanmıştır. Araştırma verilerinin analizinde bağımsız değişkenlere ilişkin olarak grupların ölçeklerden aldıkları puanlann ortalama ve standart sapmaları bulunmuş, grupların ortalamaları arasındaki farkların önem denetimi varyans analizi yöntemiyle yapılmıştır. F değerinin önemli olması halinde farkın hangi gruplardan kaynaklandığını bulmak için Tukey Testi uygulanmıştır. Bulgulara genel olarak bakıldığında hükümlülerin hüküm giydikleri anda ölçeklerden aldıkları ortalama puanların kuruma uyum gösterdikçe düştüğü ve hükümlülerin uyumlarını üç aylık süre içinde sağlayabildiği görülmektedir. izleme sürecine ilişkin bulgularda kurum tipinin, cinsiyetin, yaşın, öğrenim durumunun, medeni durumun, hüküm alınan suç türünün, cezaevinde mektup ve para durumunun ölçeklerden alınan puanlar üzerinde anlamlı bir etkisinin olmamasına karşın, üç aylık izleme çalışmasında104 alınan ceza süresinin, altı aylık izleme çalışmasında cezaevinde kalınacak sürenin, cezaevinde katıldıkları çalışma türünün ve cezaevinde ziyaretçi durumunun anlamlı bir etkisinin olduğu bulunmuştur. Diğer taraftan üç aylık ve altı aylık izleme grupları arasında ölçek puanları açısından anlamlı bir farkın olmadığı görülmüştür. Araştırma sonundaki önerilerde cezaevlerinde koruyucu ruh sağlığı programlarının önemi vurgulanmıştır. Anahtar Sözcükler: Suç, cezaevi, hükümlü, adli psikoloji, psikiyatrik belirti.

105 SUMMARY In this research, the psychiatric symptoms of the prisoners who were sentenced for the first time were followed during the three and six months periods. The research sample consisted of 20 female and 235 male prisoners sentenced in June 1994. The Symptoms Check List (SCL), Multiscore Depression Inventory (MDI), General Health Questioner (GHQ) and Personal Information Form were given to all the subjects at the beginning of the research. Then the subjects were randomly assigned into two groups. The first group received all four instruments after three months, and second group after six months. In data analysis, mean, standard deviation of the scores of three measures were calculated. The differences among group mean were tested through analysis of variance. In order to determine the source of the significant differences, the Tukey Test was used. The results showed that SCL, MDI, and GHQ scores of the subjects decreased as the subjects adapted to the institutions during three months' periods. Findings related to the follow-up process revealed that the type of correction center, gender, level of education, marital status, the type of crime, the frequency of receiving letter and the financial situation of the subjects did not significantly affect the scores of the subjects they received from the instruments. On the other hand, the duration of the sentence for three months follow-up group and the time to be spent in correction center, type of work they were involved in correction center and the frequency of receiving a visitor for six months follow-up group significantly affected the scores of the subjects they received from the instruments. The results demonstrated that there is no significant difference between three and six month groups, in terms of SCL, MDI, and GHQ scores. In the implications of this study had apparently the importance of the providing preventive psychological health programs for the prisoners was discussed impact on the scores received from the instruments. Key Words: Crime, prison, sentenced, forensic psychology, psychiatric symptom.