Kafeinli ve kafeinsiz kahvenin izokinetik kuvvet, wingate testi ve egzersiz sonrası idrar kafein yoğunluğu üzerine etkileri

Abstract

86 ÖZET Kafeinli ve Kafeinsiz Kahvenin İzokinetik Kuvvet Wingate Testi ve Egzersiz Sonrası İdrar Kafein Yoğunluğu Üzerine Etkileri Sportif performansı artırmak amacıyla sporcular tarafından kafein kullanımı Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından yasaklanmıştır. Doping kontrolleri sırasında idrarda 12 ugr./ml.'nin üzerinde kafein bulunması doping olarak kabul edilir. Kafeinin uzun süreli ve düşük şiddetli egzersizlerde sportif performansa etkileri konusunda bir çok yayın bulunmaktadır. Ancak kafeinin kısa süreli ve yüksek şiddetli egzersizdeki sportif performansa etkileri konusundaki bilgiler çok azdır. Bu çalışmanın amacı kafeinli ve kafeinsiz kahvenin izokinetik kuvvete, kısa süreli ve yüksek şiddetli egzersizlerde sportif performansa etkilerini incelemek ve egzersiz sonrası idrar kafein konsantrasyonlarını tespit etmektir. Yaşlan 17-19 (17.9 ± 0.7) olan 14 antrene erkek futbol oyuncusu bu çalışmaya katılmışlardır. Deneklere testlerden 60 dakika önce 5 mg Ag. kafein içeren kafeinli kahve ve plasebo olarak kafeinsiz kahve random, çift kör araştırma dizaynında verilmiştir. Her üç çalışmada da 60°s'1 ve 180°s`1 açısal hızlarda diz ekstansiyon ve fleksiyon izokinetik kuvvetleri Cybex II izokinetik dinamometresinde ölçülmüştür. İzokinetik testten 35 dakika sonra Wingate testi yapılmış ve minimum güç, maksimum güç, ortalama güç ve güç azalması değerlendirilmiştir. Ayrıca, Wingate testi sırasında ve test sonrası 20 dakikalık toparlanma döneminde oksijen tüketimi, karbondioksit üretimi, solunumsal değişim oranı, soluk hacmi, solunum frekansı, dakika akciğer solunumu ve kalp atim hacmi kaydedilmiştir. Araştırma süresince test öncesi bir kez, test sonrası kahve alımından 2.5 saat ve 4 saat sonra olmak üzere iki kez idrar örnekleri alınmıştır. Sonuçlar daha sonra istatistiksel olarak eşleştirilmiş t testi ile değerlendirilmiştir.87 Bu çalışmada kafeinin 60°s'1 ve 180°s`1 açısal hızlarda diz ekstansiyon ve fleksiyon maksimum torklannı değiştirmediği 180°s'1 açısal hızdaki 20 tekrarda yorgunluk indeksini etkilemediği saptanmıştır. Wingate testinde kafeinli kahve çalışmasında minimum güç kafeinsiz kahve ve kontrol çalışmalanna oranla yüksek bulunmuştur (p<0.05). Maksimum güç, ortalama güç ve güç azalmasında her üç çalışmada da istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıştır. Bu bulgulara göre 5 mg./kg. kafein dozundaki kafeinli kahvenin Wingate testindeki performansa az da olsa olumlu etkisinin olduğu görülmektedir. Toparlanma döneminde kafeinli kahve çalışmasında diğer çalışmalara oranla oksijen tüketiminin yüksek ve solunumsal değişim oranının düşük olduğu gözlenmiştir. Karbondioksit üretiminde ise her üç çalışmada da istatistiksel olarak fark bulunmamıştır. Bu bulgu kafeinin kısa süreli ve yüksek şiddetli egzersizler sonrası toparlanma döneminde oksijen açığının serbest yağ asitlerinden karşılandığını düşündürmektedir. 5 mg./kg. kafein içeren kahveyle sporculann çoğunda Uluslararası Olimpiyat Komitesi'nin kabul ettiği idrar kafein yoğunluğu olan 12 ugVml.'lik sınırın aşılmadığı gözlenmiştir. Ancak 2 sporcunun idrar örneğinde bu sınınn üzerinde kafein bulunmuştur. Sonuç olarak, bu bulgular 5 mgVkg. kafein dozundaki kafeinli kahvenin izokinetik kuvveti etkilemediğini, ancak kısa süreli ve yüksek şiddetli egzersizlerde bireyin fizyolojik yanıtlarına bağlı olarak etkili olabileceğini göstermektedir. Anahtar Kelimeler Kafein, kahve, egzersiz, izokinetik kuvvet, Wingate testi.

88 SUMMARY The Effects of Regular and Decaffeinated Coffee on Isokinetic Strength and Wingate Test and on Post Exercise Urine Caffeine Concentrations. The International Olympic Committee has banned the use of caffeine as an ergogenic aid in sports events. In doping control testing, urinary concentrations of caffeine above 12 ug./ml. is accepted as a doping offence. While ergogenic effects of caffeine during prolonged submaximal exercise have been well documented, there is less information concerning short term maximal exercise. The aim of this investigation was to determine the effects of regular instant coffee and decaffeinated coffee on performance during short term maximal exercise and on isokinetic strength. In addition urinary caffeine concentration after the maximal exercise was measured. Fourteen healthy well trained male soccer players aged between 17-19 years old (17.9 ± 0.7) had participated as volunteers. Regular instant coffee (5 mgVkg. caffeine) and decaffeinated coffee were given to the subjects 60 minutes before the tests in random, double blind order. In each of three studies, isokinetic strength of knee flexion and extension were measured at 60° sec`1 and 180° sec1 angular speeds using Cybex II isokinetic dynamometer. Wingate test was conducted and maximum power, minimum power, average power and power decrease were determined 35 min after the isokinetic strength test In addition, throughout Wingate test and during 20 minutes recovery period, oxygen consumption, carbondioxide production, tidal volume, respiratory frequency, minute pulmonary ventilation and heart rate were assessed. Urine samples were collected prior to and 2.5 h and 4 h following the coffee ingestion. The results were evaluated statistically with the paired t tests.89 The results suggested that caffeine didn't effect the peak torque on knee extension and flexion at 60° sec1 and 180° sec1 angular speeds and also fatigue index at 180° sec`1 angular speed during 20 repetitions. During the Wingate test, the minimum power was significantly higher in regular coffee study than control (p<0.05) and decaffeinated studies (p<0.05). But there was no statistically significant difference between three studies in terms of maximum power, average power and power decrease. With regard to these findings, 5 mg./kg. caffeine by means of regular coffee shows a minimal positive effect on the performance during Wingate test. Oxygen consumption was significantly higher (p<0.05) and respiratory exchange ratio was significantly lower (p<0.05) in regular coffee than that of the other studies. But there was no statistically significant difference among three studies in carbondioxide production. Therefore these results may reflect oxygen deficit can be compensated by using free fatty acids during the recovery period after the short term maximal exercise. At this caffeine dose, in 12 subjects' urinary caffeine concentration remained below the acceptable level of 12 ugVml. which was determined by the International Olympic Committee. Only in 2 subjects' urinary caffeine concentrations were above 12 ug./ml. In conclusion, ingestion of caffeine by means of regular coffee before isokinetic strength measurement does not have a positive effect but likely to be effective on short term, high intensity exercise within individual physiological responses. Key Words: Caffeine, coffee, exercise, isokinetic strength, Wingate test.