Türkiye`de yaygın olarak kullanılan fişek barutlarının (dumansız barut) GC/MS analizleri ile karşılaştırılması

Abstract

79 ÖZET Türkiye'de Yaygın Olarak Kullanılan Fişek Barutlarının (Dumansız Barut) GC/MS Analizleri ile Karşılaştırılması Bu çalışmada; Türkiyede yaygın olarak kullanılan fişek barutlanndan (dumansız barut), 14 adet örnek kloroform ile ekstrakte edilmiş ve bu ekstraktlar kapiler kolonlu GC/MS sisteminde analizlenerek, kimyasal bileşimlerine göre karşılaştırma yapılmıştır. Karşılaştırmalarda aynca, bileşenlerin, tüm analiz numunelerine eşit oranda ilave edilen iç standarda göre bağıl büyüklükleri de kullanılmıştır. GC/MS analizlerinde gözlenen dumansız barut bileşenleri, elektron iyonlaştırma kütle spektrumları kullanılarak tanımlanmıştır. Ayrıca, çalışmada atış sonrasında el üzerinde kalan barut kalıntılannın, GC/MS ile analizi yapılmıştır. Bulgular, hali hazırda atış kalıntıları belirlemede kullanılan metal analizleri (baryum, kurşun ve antimon) ile karşılaştırmıştır. Atış artığının GC/MS analizlerinde çok düşük düzeylerde de olsa, dumansız barut bileşiminde en yaygın bulunan difenilaminin (DPA) olduğu gözlenmiştir. Anahtar Sözcükler : Atış kalıntısı, bileşenlerin tanımlanması, bileşenlerin karşılaştırılması, dumansız barut, kapiler kolonlu GC/MS

80 SUMMARY The Comparison of Smokeless Powders Commonly Used in Turkey with The Analysis of GC/MS In this study; samples of 14 gunpowders (smokeless powders) commonly used in Turkey, were extracted with chloroform, these extracts were analyzed by capillary column GC/MS system and comparison was made according to their chemical compositions. In comparisons, the relative abundances of components according to internal standart which is equally added to all samples of analysis were also used. The compounds in the smokeless powders which are observed with GC/MS analysis were identified by using their electron ionisation mass spectra. Furthermore, powder residues on hands after gunshot were analyzed by GC/MS in this study. Findings were compared with metal analyzes (barium, lead, antimony) which are currently used for determining gunshot residues. In GC/MS analysis of gunshot residues, diphenylamine (DPA), a component which is the most common in smokeless powders, was observed althogh it was at trace levels. Key Words: Gunshot Residue, Compenent Identification, Component Comparison, Smokeless Powder, Capillary Column GC/MS