Konsantre yem ağırlıklı beslenen besi sığırlarında değişik düzeylerde verilen sodyum bikarbonatın besi performansı ve bazı rumen sıvısı metabolitlerine etkisi

Abstract

33 ÖZET Konsantre yem ağırlıklı beslenen besi sığırlarına değişik düzeylerde verilen sodyum bikarbonatın besi performansı ve bazı rumen metabolitlerine etkisi Yüksek düzeyde konsantre yemle beslenen sığırlara değişik oranlarda verilen sodyum bikarbonatın besi performansı ve karkas özellikleri ile bazı rumen sıvısı metabolitleri üzerine etkisini belirlemek amacıyla yapılan bu çalışmada 18-24 aylık, ortalama 341,5 - 344 kg canlı ağırlığında 15 baş erkek Montafon dana kullanılmıştır. Araştırma her birinde 5' er baş hayvan bulunan bir kontrol ile iki deneme grubu olmak üzere üç grup halinde yürütülmüştür. Çalışma dört haftalık alıştırma ile on haftalık deneme dönemi halinde gerçekleştirilmiştir. Hayvanlara toplam kuru madde tüketiminin % 90 'ı konsantre yemden, % 10'u ise kaba yemden ( buğday samanı ) sağlanacak şekilde düzenleme yapılmıştır. Deneme grubuna ait hayvanların konsantre yemlerine % 1 ve 2 oranlarında sodyum bikarbonat katılmış, kontrol grubundaki hayvanlara tampon etkili madde verilmemiştir. Gruplarda deneme sonu ağırlığı sırasıyla 422,0; 428,8 ve 398,8 kg olarak tespit edilmiştir. Deneme süresince kontrol grubunda günlük ortalama canlı ağırlık artışı 0,99 kg iken, deneme gruplarında bu değer sırasıyla 0,90 ve 0,80 kg'dır. Kontrol ve deneme gruplannda kuru madde tüketimi sırasıyla 7,70; 7,82 ve 7,02'kg olarak belirlenmiştir. Aynı gruplarda yemden yararlanma derecesi ise 7,78; 8,69 ve 8,67 kg'dır. Çalışmada soğuk karkas randımanı sırasıyla % 56,23; % 58,60 ve % 57,17 olarak bulunmuştur.34 Tüm deneme süresince, gruplara ait rumen sıvısı örneklerinde belirlenen pH değerlerinin normal sınırlar içerisinde olduğu gözlenmiştir. Dört değişik zamanda alman rumen sıvısı örneklerinde toplam uçucu yağ asitleri ve ruminal amonyak miktarları bakımından farklılıklar ortaya çıkmış ise de bunlar genelde istatistiki açıdan önemli bulunmamıştır. Deneme başmda yüksek olan rumen sıvısı toplam tampon kapasitesinin tüm gruplarda deneme sonuna doğru bir azalma gösterdiği belirlenmiştir ( P > 0, 05 ). Sonuç olarak, yüksek düzeyde konsantre yeme dayalı entansif besleme programında sodyum bikarbonat kullanunmın ( % 1 ve 2 ) besi performansını olumlu yönde etkilemediği kanısına varılmıştır. Anahtar Sözcükler: Besi sığırı, sodyum bikarbonat, besi performansı, rumen parametreleri.

35 SUMMARY The effect of different amount of sodium bicarbonate in rations on fattening performance and some ruminal parameters of beef cattle fed high level of concentrate. The objective of this study was to determine the effect of different amounts of sodium bicarbonate in rations on fattening performance and carcass characteristics and some ruminal parameters of beef cattle fed high level of concentrate. In trial, 15 Montafon beef cattle weighing about 341,5 - 344,0 kg and about 18-24 months of age were used. The cattle were divided into two treatments and one control group each containing five cattle. The preliminory and basal feeding periods of the study were four and ten weeks respectively. Total dry matter consumption of groups contained 90 % concentrate and 10 % roughage consisting of wheat straw. Concentrate rations of experimental groups were added the amount of 1 % and 2 % sodium bicarbonate, control group was not. The averages of final weights of cattle in the experimental groups were 422,0; 428,8 and 398,8 kg respectively. Overall daily weight gain was found to be 0,99 kg in the control group; 0,90 and 0,80 kg in the experimental groups. The average daily dry matter consumption was 7,70; 7,82 and 7,02 kg respectively. Total feed intake per kg live weight gain ( feed conversion ) were found to be 7,78; 8,69 and 8,67 kg for all groups respectively. At the end of fattening period, the cold carcass dressing percentages were found to be 56,23; 58,60 and 57,17 % respectively.36 During the experimental period, it was found that rumen fluid pH values were in normal limits. There were differences total VFA and ruminal ammonia - nitrogen amounts in the rumen fluid samples that were obtained in the four different times, but these were no statistically differences. At the beginning of the experiment, total tampon capacity of rumen fluid was high. Total tampon capacity decreased towards end of the experiment ( P > 0.05 ). It is concluded that 1 % and 2 % sodium bicarbonate added to the high concentrate based on intensive fattening program has not positive effect. Key Words: Beef cattle, sodium bicarbonate, fattening performance, ruminal parameters.