The relationship between Turkey`s olive oil export income and economic growth figures: Olive oil sector problems and solutions proposals in Turkey

Abstract

Bu çalışmanın amacı; tarım ürünleri sektörü, zeytin ve zeytinyağı ürünleri sektörü hakkında bilgi vermektir. Ayrıca, Türkiye' nin zeytinyağı ihracat gelirleri ve ekonomik büyüme rakamları arasındaki ilişkinin analizinin gerçekleştirilmesi temel amacımızdır. Araştırması ve ekonometrik analizi yapılan bu konuda zaman aralığı olarak 1999:Q1-2017:Q1 dönemi ele alınmıştır. Bu duruma ek olarak, sektörde yaşanan problemlerin belirlenmesi, bu problemlere çözüm oluşturulması ve üzerinde çalışılmış olan sektörlere yönlik önerilerde bulunulması çalışmanın diğer hedefleri arasındadır. İnsanlar yaşamlarına devam edebilmesi için tarımsal, bitkisel ve hayvansal ürünlerden elde edilen işlenmiş ve işlenmemiş besin maddelerini tüketmesi gerekmektedir. Dünyadaki coğrafi şekillerin çeşitlilik göstermesi dolayısıyla farklı iklim tipleri oluşmakta bu durum ise değişik tarımsal, bitkisel ve hayvansal ürünlerin yetiştirilmesine olanak sağlamaktadır. İnsanların ihtiyacını karşılayan bazı tüketim ürünleri dünyanın birçok ülkesinde yetişirken bazıları ise kısıtlı bir coğrafi alanda yetişme imkânı bulabilmektedir. Sadece Akdeniz iklim özelliklerinin egemen olduğu yerlerde yetişebilme imkânı bulan zeytin ürünü de bu duruma örnek olarak gösterilebilir.Zeytin ve zeytinin işlenmiş hali olan zeytinyağı geçmişten günümüze kadar uzun yıllardır üretimi, tüketimi ve ticareti yapılan ürünlerin başında gelmektedir. Akdeniz iklimini sembolize eden bitkisel ürünlerden olan zeytin ve zeytinyağı insan sağlığına olumlu etkileri dolayısıyla önemini her geçen gün arttırmaktadır. Dünyada zeytin ve zeytinyağı sektörünün öneminin artması bu ürünleri üreten ve ticaretini yapan ülkeler ve firmalar için ekonomik açıdan önem arz etmektedir. Avrupa Birliğine mensup ülkelerden olan İspanya, İtalya, Yunanistan Dünya zeytin ve zeytinyağı sektöründen yüksek oranda pay almaktadır. Türkiye'de bu sektörde kendinden söz ettiren önemli ülkelerdendir. Türkiye açısından zeytin ve zeytinyağı sektörü ekonomik getiri potansiyeline sahip iş alanlarındandır. Zeytin ve zeytinyağı sektöründe üretim ve ticari konularda problemler yaşanmaktadır. Bu problemlerin çözüme kavuşturulması için hem kamu hem özel kesim çalışmalarını sürdürmektedir. Türkiye'nin 2023 yılı ticari hedefleri arasında zeytin ve zeytinyağı sektörü de bulunmakta ve bu ürünlerin ihracatından 3,8 milyar Amerikan Doları gelir elde edilmesi amaçlanmaktadır. Ülkemizde ekonomik büyüme rakamlarının artış gösterebilmesi için ticari alanda faaliyet gösteren kurum ve işletmelerin üretim ve akabinde ihracat gelirlerini arttırması gerekmektedir. Türkiye'nin ekonomisine ihracat gelirleri ile pozitif etki yaratmakta olan zeytinyağı ürünü de bu tez kapsamında değerlendirmektedir.

The purpose of this study is to provide information about the agricultural product sector and the olive and olive oil products sector. Also the main purpose of this study is the demonstration of relationship between Turkey's olive oil export income and economic growth figures. This relationship is examined by using the quarterly data in between 1999:Q1 and 2017:Q1. In addition another aim is to find solutions on the existing problems and to provide recommendations about the sector. For people who to continue their lives must consume processed and unprocessed foodstuffs derived from agricultural, vegetal and animal products. Due to the diversity of geographical shapes in the World, different climate types are formed. Naturally this different type of climate enables the cultivation of various agricultural, herbal and animal products. Some of consumer products provide to meet people's needs and they are cultivated or grown in many countries of the world; but some of them are cultivated or grown in limited geographical areas. An example of this situation is the olive crop, which has the potential to grow only where Mediterranean climate features dominate. Olive and olive oil are the products that are produced, consumed and traded by since long years. Olive and olive oil, one of the symbolic products of the Mediterranean climate, are increasing own importance every day because of its positive effects on human health. The increasing importance of the olive and olive oil sector in the world that is economically important for the countries and companies which produce and trade these products. Spain, Italy, Greece which are members of the European Union (EU), have a high share in the world table olive and olive oil sector. Also Turkey is one of the important countries in the world's olive and olive oil sector. Turkey's table olive and olive oil sector has a potential returns in terms of economics and employment. Despite that, this sector has some production and commercial problems. The public or state institutions and private sectors continue to work on resolving these problems. Turkey's 2023 commercial target has also table olive and olive oil sector. Its aim is 3.8 billion USD as revenue from exports of these products. In order to increase the economic growth figures in our country, it is necessary for the institutions and enterprises that are operating on the commercial field to increase the production amounts and then the export revenues. Olive oil products contribute to Turkey's economy with net export revenues. Because of some reason, olive oil activity area is assessing the scope of this thesis.