Avukatlık sözleşmesinde genel işlem koşulları ve haksız şartlar

Abstract

Avukatlık hizmeti Avukatlık Kanununa göre bir kamu hizmeti sayılmaktadır. Avukat bu hizmeti ifa ederken her kamu hizmetinde olduğu gibi bazı kurallara uymak zorundadır. Bunun sonucu olarak da bu hizmetinin karşılığı olan ücretinin tespitinde bazı sınırlamalara tabi tutulmuştur. Avukatla iş sahibi arasındaki sözleşme vekalet sözleşmesi hükümlerine tabidir. Avukatlık sözleşmesine getirilen sınırlamalar bir yandan müvekkil ile avukat arasındaki hak ve çıkarları dengede tutmak diğer yandan, avukatlar arasında haksız rekabeti önlemek amaçlanmaktadır. Bu nedenle avukatlık sözleşmesine emredici nitelikteki hükümler ile sınırlamalar getirilmiştir. Avukatlık sözleşmesine getirilen en önemli sınırlama Avukatlık Kanununu yanında Türk Borçlar Kanunu hükümleridir. Bu sınırlamaya en son Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ile önemli bir denetim ve sınırlamalar getirilmiştir. Avukatlar yüklendikleri görevleri hu görevin kutsallığıma yakışır bir şekilde özen, doğruluk ve onur içinde yerine getirmek ve avukatlık unvanının gerektirdiği saygı ve güvene yakışır bir şekilde hareket etmekle yükümlüdür. TBK ve TKHK'nın, yürürlüğe girmeden önce avukatlık sözleşmelerinde denetim yürürlükten kalkan Borçlar Kanunu ve Medeni Kanun hükümleri gereğince yapılmaktaydı. Yargı kararlarında bu denetim gabin ve dürüstlük kuralları çerçevesinde bugüne kadar yapıla gelmiştir. Ancak TBK ve TKHK'nın yürürlüğe girmesiyle avukatlık sözleşmelerinde bu denetim daha sıkı ve ayrıntılı denetim içerisine alınmıştır. Özellikle tüketicinin taraf olduğu avukatlık sözleşmesinin denetiminde önemli değişiklikler olmuştur. Tüm getirilen değişiklikler iş sahipleri ile avukat arasında avukatlık sözleşmesinin yapılma şartları ve bundan doğan uyuşmazlıklarda denetimin nasıl yapılacağına ilişkin genel prensipler ortaya koymuştur. Avukatlık sözleşmesine getirilen bu denetim kurallarının sonucunda sözleşmede haksız şart ve genel işlem koşulu olacak hükümlerin neler olduğu önem arz etmiştir. Bunun sonucunda önce avukatın kendi müvekkili iş sahibi ile ortaya çıkacak uyuşmazlıklar daha sözleşme imzalanmadan önlenmek amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Avukatlık Kanunu, Türk Borçlar Kanunu, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, Genel İşlem Koşulları, Haksız Şart.

The service of Attorneyship is regarded as a public service as defined in Attorney Law. Fulfilling this service, the Attorney has to abide by the rules like in any public service,as a result of which the Attorney has some restrictions in determining the price of this service. The Agreement between the client and the attorney is liable to the provisions of procuratorship agreements. Through the restictions applied to attorneyship agreements, it is aimed to balance both the benefits between the client and the attorney and prevent unfair competititon among attorneys.Hence,attorneyship agreements have been restricted by compulsory legal rules. The most important restrictions imposed onthe Attorneyship Agreements are the provisions of Attorney Law along with the provisions of Turkish Law of Obligations. In addition to these, some other important restrictions and supervision have been brought through Law of Protection of Consumers. Attorneys are subject to fulfilling their task in an attentive, honorable and honest manner, befitting to the dignity of their duty, and acting respectfully and in a trustworthy manneras their title requires. Before Law of Obligations no. 6098 and Law of Protection of Consumers no. 6502 were inured, the supervision of attorneyship agreements had been conducted in accordance with the provisions of Law of Obligations and Civil Law. This supervision and control has been conducted within court decisions in accordance with the rules of integrity and lesion.However, once Law of Obligations and Law of Protection of Consumers are in effect, its supervision has been regulated in a stricter and more elaborated manner. There have been prominent changes in the supervision of Attorneyship Agreements, in which consumers in particular are a party.All the amendments made to these laws lay down the principles concerning the formation ofthe conditions of these agreements and handling the conflicts brought by the parties.As a result of these supervision norms,the provisions dictating the unlawful condition and the general transactions clauses are of importance. By this means, prospective conflicts between the attorney and client are aimed to be prevented before the contract is signed.Key Words: The Law of Attorneyship, Turkish Law of Obligations, Law of Protection of Consumers, General Transaction Clauses, Unlawful Provision