Türk Borçlar Kanunu`na göre zamanaşımının hükümleri

Abstract

Kökeni Hammurabi Kanunları'na kadar dayanan ve ilk ayrıntılı düzenlemeleri Roma Hukukunda görülen zamanaşımı, zamanın geçmesinin hukuk alanındaki etkilerinin sonuçlarından biridir. Hukuk sistemimizde de 818 sayılı Borçlar Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu dönemleri arasında gerek kanunî düzenlemeler gerekse Yargıtay kararları bakımından farklılıklar oluşmuş, her iki dönemde de zamanaşımına ilişkin birçok konuda doktrinde farklı görüşler ortaya konulmuştur. Büyük önem arz eden zamanaşımının güncel olarak incelenmesinin ve zamanaşımına ilişkin bazı hususların aydınlığa kavuşturulmasının faydalı olacağı kanısıyla Türk Borçlar Kanunu'na göre zamanaşımının hükümleri konusunu çalışma konusu olarak belirlemiş bulunmaktayız. Çalışmamızın temelini oluşturan konularda belirlemelerde bulunulmasından önce zamanaşımı kurumu ele alınırken dışlanması mümkün olmayan zamanaşımına ilişkin temel hususlar konusunun açıklanması amacıyla zamanaşımı kavramı, hukuki niteliği ve dayandığı esaslar ile birlikte zamanaşımının hak düşürücü süreyle karşılaştırılması hususları incelenmiştir. Aynı doğrultuda zamanaşımının uygulama alanı, başlangıcı ve zamanaşımı süreleri ile bu sürelerin özelliklerine yer verilmiş, zamanaşımının hükümlerinin incelenmesi çerçevesinde ise zamanaşımının borcu sona erdirmediği bununla birlikte borcu eksik borç haline getirdiği ve borçlu lehine zamanaşımı def'i hakkı doğurduğu, bu etkilerin ise alacağın zamanaşımına uğramasıyla doğrudan ve birbirinden bağımsız olarak gerçekleştiği hususları ele alınmıştır.

As a term which can be observed in a detailed manner in Roman Law, prescription goes back as far as the time period of Hammurabi's Code and it shows us the conclusions of the progress of time on the law. It has also created some differences between the decisions of the Supreme Court and legal regulations during the time period between N.818 former Obligations Code and N.6098 Turkish Code of Obligations, during both times, prescription has been a debated topic on doctrine. We believe that a contemporary approach would be more useful while we are evincing some aspects of the prescription which has high importance therefore we identified our study's subject as provisions of prescription according to Turkish Code of Obligations. Before we define the main subjects of our study, to explain the subjects that cannot be overseen while approaching the prescription we included prescription's notion, legal characteristics, principals and also comparison of the prescpription and foreclosure term. Accordingly, prescription's execution area, starting date, prescription periods and the specifications of these periods are included. As a part of researching the prescription provisions, we specified that prescription will not discharge the debt itself but the debt will be imperfected and the debtor will have the defense right in favor. Therewith, these effects occur directly and independent from each other.