Kronik böbrek yetmezlikli kedilerde kemik metabolizmasının bazı biyokimyasal belirteçleri

Abstract

75 ÖZET Kronik Böbrek Yetmezlikli Kedilerde Kemik Metabolizm asinin Bazı Biyokimyasal Belirteçleri Araştırmada, serum üre ve kreatinin değerleri yüksek, poiiüri, düşük idrar dansitesi ve proteinüri gözlenen ve böylece kronik böbrek yetmezliği (KBY) olduğu doğrulanan kedilerde hematolojik ve biyokimyasal değişikliklerin ve kemik metabolizmasının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla, 22 adet KBY tespit edilen yaşlan 3-12 arasında değişen dişi kedi ile aynı yaşlarda 10 adet sağlıklı dişi kedi araştırmanın hayvan materyalini oluşturmuştur. Hayvanlardan alman kan ve serum örneklerinde; kan sayımı, üre, kreatinin, sodyum, potasyum, kalsiyum, fosfor, osteokalsin, t- ALP ve k-ALP analizleri yapılmıştır. Hasta grubu oluşturan kedilerde kontrol grubuna göre serum; üre, kreatinin, fosfor ortalama düzeylerinde istatistik açıdan önemli artışlar görülürken (p<0,001), K (p<0,05), Na, t- ALP, k-ALP ve Ca/P oranında istatistik önemli düşüşler tespit edilmiştir (p<0,01). Serum osteokalsin değerleri hasta ve kontrol grupta ölçüm sınırlarının altında (<lng/ml) bulunmuştur. Yaş, hematolojik (Hb, Ht ve eritrosit sayısı) ve biyokimyasal bulgular (serum üre, kreatinin, elektrolit düzeyleri) hayvanlarda kronik böbrek yetmezliğini gösterdiği şeklinde değerlendirilmiştir. İncelenen tüm parametreler kümeleme testi ile değerlendirilerek hasta hayvanlar l+'dan 3+' ya kadar derecelendirilmiş ve KBY'nin 4 hastada şiddetli, 9 hastada orta ve geri kalan 9 hastada ise hafif seyrettiği saptanmıştır. Kan hematokrit yüzdesi ve alyuvar sayısındaki önemli düşüşler (p<0,01) KBY ile uyumlu bulunmuş. Kan hemoglobin değerlerindeki düşüş belirgin olmasına rağmen istatistik önemli bulunmamıştır. Kan serumunda üre ve kreatinin değerlerinin kronik böbrek hastası kedilerde `üremi` düzeylerinde artış gösterdiği saptanmış (p<0,001), kreatinin değerleri de bozukluğun ciddi boyutlarda olduğunu kanıtlamıştır. Değerler kontrol grubunda sırasıyla 40,8+3,42 mg/di ve 1,33+0,10 mg/dl; hasta grupta sırasıyla 320,7±38,5 mg/dl ve 6,77+0,75 mg/dl olarak bulunmuştur. Serum Na (p<0,01) ve K (p<0,05) değerlerinin hasta kedilerde önemli derecede düştüğü saptanmış ve tubuler geri emilim bozukluğu ile iiişkilendiriimiştir. Ortalama değerler sırasıyla kontrol grubunda 349,50+4,74 mg/dl ve 17,98+0,79 mg/di; hasta kedilerde ise 306,36±8,21 mg/dl ve 13,42+1,18 mg/dl olarak hesaplanmıştır. Kronik böbrek hastası kedilerde serum Ca değerlerinde kontrollerine göre önemli değişiklik meydana gelmezken serum Pi değerlerinin hastalarda önemli76 derecede (p<0,001) artış gösterdiği saptanmış ve tubuler bozukluk ile ilişkilendirilmiştir. Kontrol ve hasta kedilerde Pi düzeyleri sırasıyla 5,41 ±0,48 ve 13.76+1,45 mg/dl olarak hesaplanmıştır. Serum t- ALP ve k-ALP düzeylerinin KBY ile ilişkili olarak önemli derecede düştüğü (sırasıyla kontrol: 68,8±15,89 ve 13,17±3,82 jig /L; hasta: 30,04±3,71 ve 4,24+0,53 ug /L); Ca/P dengesi bozukluğu ve düşük osteokalsin düzeyleri kemik metabolizmasının etkilenmeye başladığı şeklinde yorumlanmıştır. Anahtar Sözcükler: Anemi, biyokimyasal belirteçler, kedi, kemik metabolizması, kronik böbrek yetmezliği

77 SUMMARY Some Biochemical Signs of Bone Metabolism in Cats with Choronic Renal Failure In this research, it is aimed to evaluate the bone metabolism and biochemical and haematological changes in cats which have high serum urea and creatinin values, polyuria, low urine dancity and proteinuria. For this aim, 22 female cats aged between 3-12 and in which chronic renal failure (CRF) determined and 10 heaity female cats aged near patient groups formed the researche's animal material. The analysis of blood counting, urea, creatinin, sodium, potassium, calcium, phosphorus, osteocalcin, total ALP and bone ALP had been made in blood and samples taken from this animals. In patient cats as opposed to control group while urea, creatinin and phosporus values average levels increase in statistics; K (p<0,05), Na, total ALP, bone ALP and Ca/P ratios important decreased as a statistics (p<0,01). Serum osteocalcin values were found under measurement limits (<lng/ml) in sick and control group. Age, haematological (Hb,Ht and erithrocyte count) and biochemical findings (serum urea, creatinin and electrolites) values were evaluated which showed chronic renal failure in animals. When all the parameters analysed in the patient group of cats with grouping test, the degree of CRF resulted from 1+ to 3+ and it was determined and in 4 patient intensity, 9 patients midding and as a last part of 9 patients frivolous. Important decreasing (p<0,01) in blood haematocrit values and the number of erithrocyte was found harmonous with CRF. Although the blood haemoglobine values were clear, it was not found statistically important. Blood serum urea values were determined as increased in uremia with chronic renal failure, and also creatinin values proved that failure was found to be serious (p<0,001). Values in control group respectively 40,8±3,42 mg/dl and 1,33±0,10 mg/dl; in sick group respectively 320,7±38,5 mg/dl and 6,77±0,75 mg/dl was found. In patient cats serum Na (p<0,01) and K (p<0,05) values were determined that they were decreaced and this was related with tubuler reabsorbtion disorder. The average values respectively in control group 349,50±4,74 mg/dl and 17,98±0,79 mg/dl; in patient cats 306,36±8,2i mg/dl and 13,42±1,18 mg/dl were calculated. In cats with chronic renal failure, while serum Ca values were not been important changes than control groups, seram Pi values were determined to be Increased importantly in patients (p<0,001) and this was related with tubuler disorder. In control and sick cats Pi levels were calculated as 5, 41 ±0,48 mg/dl and 13,76±1,45 mg/dl respectively. Serum t-ALP and b-ALP levels were decreased78 importantly related with CRF (respectively control group 68,8±15,89 and 13,17±3,82 fig/L; in patient 30,04±3,71 and 4,24±0,53 }ig/L); Ca/P non-equilibrium and low osteocalcin levels were interpreted as started effect on to bone metabolism. Key words: Anemia, biochemical signs, bone metabolism, cat, chronic renal failure