Üniversite öğrencilerinin sağlık davranışlarıyla ilgili sorumluluk algıları

Abstract

Bu betimsel çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinde sağlıkdavranışlarının oluşturulması ve uygulanmasına yönelik sorumluluk algısının ortayakonulmasıdır. Araştırma, Davranış Değişimi Basamakları olarak adlandırılan teorikçerçeve üzerine temellendirilmiştir. Söz konusu çerçeve, yeniliklerin yayılmasıteorisi ile ikna modelinin bileşiminden uyarlanmış ve toplumsal pazarlamayaklaşımıyla zenginleştirilmiştir. Beş temel değişim basamağı altındaki 16 sorudanoluşmaktadır: bilgi, tutum, niyet, uygulama ve savunma. Her bir basamak sağlıkdavranışıyla ilgili bireysel sorumluluk algısını içermektedir. Bu çalışmada kullanılanLikert tipi ölçek davranış değişim basamaklarına uyarlanması ve kültürel uygunluğunölçümüyle oluşturulmuştur. Ölçek, farklı iletişim seviyeleri vasıtasıyla iletilen sağlıkmesaj ve bilgilerine göre öğrencilerin kişisel sorumluluk algılarını hedeflemektedir.Güvenilirlik ve geçerlilik testleri uygulamadan önce yapılmıştır. Farklı alanlardaöğretmenlik eğitimi alan Ankara Üniversitesinin iki fakültesinden öğrencilerçalışmaya katılmışlardır (N=322). Çalışmamızın sonuçları niyetin davranışdeğişikliği açısından önemini vurgulamakta ve öğrencilerin topluluk içinde doğrusağlık davranışlarını desteklediklerini ancak içsel süreçlerde sağlık davranışlarınıbenimseme konusunda sıkıntı yaşadıklarını ortaya koymaktadır.Anahtar Kelimeler: Öğrenci, Kişisel Sorumluluk, Algı, Sağlık Davranışı

The main aim of this descriptive study is to reveal the responsibilityperception levels of university students for development and application of theirhealth behaviours. The theoretical framework termed the Steps to Behaviour Change(SBC) was taken as the basis for this research. This framework is an adaptation ofdiffusion of innovations theory and the input/output persuasion model, and wasenriched by social marketing approach. It consists of 16 items under five major stepsof change: knowledge, approval, intention, practice and advocacy. Each step includespersonal responsibility perceptions for health behaviour. The Likert-type scale usedin this study was developed by adapting SBC and by testing cultural appropriateness.The scale was oriented to self-responsibility perceptions of students according tohealth messages and information conveyed through different communication levels.The reliability and validity tests were done before application. Students (322) of twofaculties of Ankara University, which train students as teachers in different fields,were involved in this study. The results of our study has underlined that intention isvery important for behaviour change, and students support correct health behavioursin community whereas they have problems in adopting health behaviours in internalprocedures.Key Words: Students, Self-responsibility, Perception, Health Behaviour