Polikliniğe başvuran şizofreni hastalarında antipsikotik kullanma sürecinin tedavi kılavuzlarına uygunluğu

Abstract

Giriş: Şizofreni hastalarında sosyodemografik özellikler yanında tedavi geçmişi öyküsü, tedaviye direnç, komorbid hastalıklar, ilaç uyumsuzluğu, madde kullanımı gibi değişkenler tedavinin belirlenmesinde önemli yer tutmaktadır. Tedavi kılavuzları (algoritma), hastalığın tedavisinde istenilen hedefe ulaşmak için izlenecek bilimsel kanıtlara dayalı, etkili ve güvenli aşamaları tanımlamaktadır. Bu çalışmada, şizofreni hastalarının mevcut tedavi rejimleri ile geçmiş tedavilerinin öğrenilmesi ve tedavi sürecinin uluslararası tedavi kılavuzlarına uygunluğunun incelenmesi amaçlanmıştır. Ayrıca, kılavuzlara uygun tedavi yaklaşımının hastalık şiddeti ve gidişi üzerindeki muhtemel etkileri araştırılmıştır.Yöntem ve gereçler: Şizofreni hastalarında tedavi yaklaşımlarının kılavuzlara uygunluğunu değerlendirmek amacıyla natüralistik, retrospektif çalışma planlanmıştır. Çalışmaya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Polikliniğine 2017-2018 yılları arasında başvuran DSM-V 'e göre şizofreni tanı kriterlerini karşılayan 315 olgu alınmıştır. Çalışma için gerekli veriler yapılandırılmış sosyodemografik ve klinik özellikler formu ile toplanmıştır. Hastalığın şiddeti PANSS ve CGI ölçekleri ile değerlendirilmiştir. Mevcut ve geçmiş tedavi yaklaşımları uluslararası tedavi kılavuzlarının (NICE, APA, TMAP) önerilerine göre incelenmiştir. İstatistiksel anlamlılık değeri p<0,05 olarak kabul edilmiştir.Bulgular: Çalışmaya katılan 315 hastanın %43.8'nin geçmiş tedavi öyküsü hakkında yeterli bilgi sağlanamamıştır. Hastaların mevcut tedavileri değerlendirildiğinde; antipsikotik monoterapisi oranı %69.5 olarak saptanmıştır. Yeni kuşak antipsikotik monoterapi oranı %67,2, klasik antipsikotik oranı %2,3 olarak saptanmıştır. Uzun etkili enjektabl antipsikotik kullanma oranı %41.9 olarak saptanmıştır. Klozapin tedavisindeki hastaların oranı %11.4 olarak bulunmuştur. Antipsikotik kullanımına ek olarak antidepresan kullanma oranı %8.3, antikolinerjik kullanma oranı %19.36, benzodiazepin kullanma oranı %5.7 ve beta-bloker kullanma oranı %4.8 olarak saptanmıştır. Geçmiş tedavi öyküsü hakkında yeterli bilgi sağlanan hastaların %70.62'sindeki tedavi yaklaşımları uluslararası tedavi kılavuzları ile uyumlu bulunmuştur. Tedavisi algoritmasına uygun olmayanlara göre, bu olguların CGI, PANSS negatif, PANSS toplam puanlarının anlamlı derecede düşük olduğu görülmüştür. Sonuç ve öneriler: Tedavi kılavuzlarına uygun, akılcı, güvenli ve etkili tedavi planlaması için hastaların geçmiş öyküleri hakkında yeterli bilgi önemli bir gerekliliktir. Çalışmamızda, polikliniğe başvuran şizofreni hastalarının %43,8'ü ile ilgili yeterli tedavi geçmişi bilgisi sağlanamamıştır. Belirli bir merkezde düzenli hasta takiplerin yapılması gerekli hasta verilerinin öğrenilmesine anlamlı katkı sağlamaktadır. Değerlendirmelerde, kılavuzlara uyumlu tedavi yaklaşımlarının, hastalık şiddeti üzerinde olumlu etkisi olduğu bulunmuştur. Ülkemizde şizofreni hastalarındaki tedavi yaklaşımlarının hastalığın gidişi ve şiddeti üzerindeki etkisini araştıracak prospektif çalışmalara ihtiyaç vardır.Anahtar kelimeler: Kılavuz, şizofreni, tedavi

Introduction: Sociodemographic characteristics, treatment resistance, comorbid diseases, drug incompatibility, substance abuse, treatment history of patients are important for managing psychopharmacological treatment of schizophrenic patients. In our country, there are no studies investigating the treatment of schizophrenia patients during outpatient admissions and investigating the suitability of the treatments for international guidelines and guidelines. In this study, it is aimed to investigate the current and past treatment regimens of schizophrenic patients compability of these treatment to guidelines. It is aimed that investigate the probable effects on disease severity and outcome with schizophrenia treatment guidelines.Materials and methods: A naturalistic retrospective study was conducted to evaluate the treatment protocols of schizophrenic patients. 315 patients who met diagnostic criteria for schizophrenia according to DSM-5 who applied to Gülhane Education and Research Hospital Dept. of Psychiatry, between 2017-2018 were included in the study. Data were collected by sociodemographic forms and clinical features. PANSS and CGI scales of patients were also collected. Statistical analysis was obtained via SPSS 22.0 for Windows. p <0,05 is accepted as statisticaly significant.Findings: 43.8% of the 315 patients who participated in the study did not have sufficient information about the past history of treatment. In the analysis of current treatment regimens; the rate of antipsychotic monotherapy was 69.5%. The rate of new generation antipsychotic monotherapy was 67.3% and classical antipsychotic rate was 2.2%. The long-acting injectable antipsychotic use rate was 41.9%. The proportion of patients treated with clozapine was found to be 11.4%. In addition to antipsychotic use, antidepressant use rate was 8.3%, anticholinergic use rate was 19.36%, benzodiazepine use rate was 5.7% and beta-blocker use rate was 4.8%. Treatment approaches in 70.62% of patients with adequate knowledge of past treatment history were found to be consistent with international treatment guidelines. According to the patients who were not fit for the treatment algorithm, these cases were found to have significantly lower CGI, PANSS negative, PANSS total scores.Conclusions and Recommendations: As shown in our study, past history of the treatment remainde unclear with one of the approximately two patients. In order to be able to act in compliance with the schizophrenia treatment guidelines and algorithms, the current treatment of the patient and the past treatment storymust be known. Regular inspections at a specific center contribute significantly to the learning of the past treatment story. In our study in accordance with the literature, the severity of illness was found to be lower in patients who were compliant with schizophrenia treatment guidelines and algorithms than in the unfavorable group. In our country, prospective studies are needed to investigate the effect of treatment modalities on international patients' disease progression and severity.Key words: Guideline, schizophrenia, treatment