Bağımlılık sürecinde anneliğin yeniden inşası: Bir bağımlının annesi olmak

Abstract

Madde bağımlılığı son yıllarda giderek artan toplumsal bir sorun haline gelmiştir. Bu sorunun değişik şekillerde çalışmalara konu olduğu da bilinmektedir. Bu çalışmanın temel amacı, madde bağımlısı çocuğa sahip annelerin yaşadığı süreçleri anlayabilmek ve bu durumları deneyimleyen annelere narrative terapi temelli paylaşım ve etkileşim odaklı psiko-eğitim grup çalışmasıyla çözüm önerisi sunmaktır. Nitel araştırma yöntemi ve gömülü teori deseni ile tasarlanan bu araştırmada, 5 anne ile başlayıp iki anne ile son bulan 6 haftalık narrative terapi temelli bir psiko-eğitim grup çalışması yapılmıştır. Grup çalışması neticesinde ortaya çıkan yapısal, ilişkisel ve bağlamsal sorunları daha iyi anlamak amacıyla bağımlılık alanında uzmanlaşan psikolog, sosyal hizmet uzmanı, kurum yetkilileri/yöneticileri ve bağımlı kişiye bakım veren olmak üzere toplam 20 kişi ile derinlemesine görüşme yapılmıştır. Grup çalışması ve bireysel görüşmelerde elde edilen veriler ayrı ayrı MAXQDA programı ile analiz edilmiştir. Bu aşamadan sonra gömülü teorinin kodlama sürecine geçilerek açık kodlama, eksen kodlama ve seçici kodlama yapılmıştır. Tüm kodlama süreci tamamlandıktan sonra bir `Süper Mario` isimli çekirdek kategori ortaya çıkarılmıştır. Çekirdek kategoriyi saran annenin ayak bağları, verdiği içsel tepkileri, tedavideki karanlık bölgeleri, tedavi inancı, sosyal etkileşim kanalları ve sürdürülebilir mücadele alt kategoriler olarak bulunmuştur. Çekirdek kategori, kategoriler ve alt kategorilerin bileşiminden bir model üretilmiştir. Bu modelden hareketle madde bağımlılığı ile mücadele eden `Süper Mario Annenin` süreçten neden koptuğu, nasıl süreçte aktif kalabileceği, kendine nasıl pencere açacağı ortaya çıkarılmıştır.

Substance misuse has emerged as a growing social issue in recent years. It is also known that this issue has been the topic of various studies. The main objective of this study is to comprehend the difficulties encountered by mothers with substance-addicted children and to provide answers to these mothers through narrative therapy-based sharing and interaction-oriented psychoeducation group work. It began with 5 mothers and finished with 2 mothers. A 6-week narrative therapy-based psycho educational group study was undertaken in this study, which was constructed with a qualitative research approach and grounded theory design.In-depth interviews with psychologists, social workers, institution officials/managers who specialize in addiction, and a total of 20 people who care for those with addiction were conducted in order to better understand the structural, relational, and contextual issues that emerged as a result of the group work. Based on this model, it was shown why the `Super Mario Mom` who suffers from substance addiction left the process, how she could remain engaged in the process, and how she could open a window for herself.