Cicero'da ölüm-teselli ilişkisi

Abstract

Tezimizin amacı, Roma'nın en önemli düşünürlerinden Cicero'nun eserlerinin temelinde, hayatın kaçınılmaz akibeti olan ölümü ve bu akıbetin ağırlığına dayanarak varlığını sürdürmek zorunda kalan insanın geliştirdiği teselli aşamalarını veya ölümü aklileştirme çabalarını araştırmaktır.Bu araştırmamızda bize yol gösterici kaynaklar, Cicero'nun dostu Titius'a oğlunu kaybetmesinin ardından yazdığı ve Epistulae Ad Familiares eserinin 5. bölümünün 16. mektubunu oluşturan teselli mektubu ve kendi kızı Tullia'yı kaybettikten, dolayısıyla ölüm gerçeğiyle ilk kez birebir yüzleştikten sonra kaleme aldığı Tusculanae Disputationes adlı eseri olacaktır. Bu iki kaynağın satırlarından, düşünürün bir sığınak olarak gördüğü felsefenin yardımıyla ölüm, ruhun yapısı, ölüm korkusu ve teselli yöntemleri hakkındaki fikirleri süzülüp zihninde oluşturduğu ölüm-teselli ilişkisi kavranmaya, özellikle Titius'a yazılan teselli mektubunda ölümün insana verdiği kederle baş etme yolları adım adım izlenmeye çalışılacaktır. Bu yöntemle hazırladığımız çalışmamızın ilk bölümünün birinci kısmında Cicero'nun felsefi görüşünü oluşturan, onu en çok etkileyen iki kişi, Sokrates ve Genç Cato'nun ölüme bakışları incelenmiştir. İlk bölümün ikinci kısmı ise teselli edebiyatının arka planına ayrılmış, bu edebiyat türünün nasıl ortaya çıktığı, gelişim gösterdiği ve Cicero'nun bu edebi türün önceki örneklerinden nasıl etkilendiği araştırılmıştır. İkinci bölüm Cicero'nun ölümle yüzleşmesine ayrılmıştır. Cicero'nun kendini felsefeye adayışının ve ölümü araştırmaya başlamasının sebebi kızı Tullia'nın ölümü olduğundan, ilk kısımda kızıyla kurduğu derin ilişkisi ve Cicero'nun onun ölümünden nasıl etkilendiği irdelenmiştir. Burada Cicero'nun yaşamı Tullia'nın yaşamı üzerinden iki kısma ayrılarak incelenmiştir; önce kızının yaşadığı süreç ve politikayla iç içe geçen yaşamı, ardından da kızı öldükten sonra girdiği inziva süreci ve felsefe çalışmalarına döndüğü son yılları. Üçüncü kısımdaysa Cicero'nun tüm bu yaşadıklarının sonucunda, ölümün özünü kavrama süreci üzerinde durulmuştur. Bunun için, kendisine kaynak olan tüm felsefi görüşleri inceleyerek sonunda kendi ölüm düşüncesine vardığı Tusculane Disputationes'in birinci kitabındaki çözümlemeleri incelenmiş ve Cicero'nun ölüm anlayışı ortaya konmuştur. Üçüncü bölümde Cicero'nun, Titius'a yazdığı teselli mektubundaki yol izlenerek, düşünürün çözümlediği ölüme nasıl bir teselli ürettiği beş aşamada incelenmiştir. Sonucunda insanın ölüm karşısında ancak felsefenin kılavuzluğuyla teselli bulabildiği düşüncesi, Cicero'nun ölüm-teselli arasında kurduğu ilişki açımlanarak ortaya konmaya çalışılmıştır.

The aim of this thesis is to investigate the steps of consolation or a person's efforts to understand death, who faces with inevitable death and have to live enduring its burden, throughout the works of Cicero, one of the most important thinker of Rome. In this research we were mainly guided by two works of Cicero. One of them is the letter that we can find as 16th letter of the 5th book of Epistulae Ad Familiares. This letter is written by Cicero to his friend Titius who lost his two sons, the other one is Tusculanae Disputationes, also written by Cicero to console himself, after the death of his daughter Tullia; after he face to death by his own. Through the lines of these two works we're going to try to show that the ideas of death, nature of soul, fear of death and steps of consolation of Cicero. Accordingly we'll try to understand, especially by following the path of consolation, which is written by Cicero to Titius in his letter, the relation of death-consolation with the help of philosophy, that the harbor of Cicero. With this method in the first part of our research we concentrated on the perception of death two philosophers that formed the philosophical view of Cicero by influencing him the most; Socrates and Young Cato. The second half of the first part is dedicated to the background of the consolation literature; we tried to explain how this genre of literature emerged and developed, along with the effects on Cicero's writing in this genre. In the second section, since the death of her daughter Tullia is the main reason for Cicero to return to philosophy and to begin to research death, the profound relation Cicero has with Tullia and how he is affected by this death is explained. We analyzed Cicero's life in two segments, by putting the life of Tullia in the center: his life combined with politics while his daughter is alive and his last years of seclusion and philosophy after his daughter passed away. In the third half of the second section, we observed how Cicero tried to understand death, in consequence of all that he has been through. In order to do that, we elaborated the analysis Cicero has reached in the first book of his work Tusculanae Disputationes, in which he observed all of the philosophical views that took part in forming his own understanding of death, and we tried to reveal Cicero's perception of death. In the third section, by tracking the course Cicero made in his consolation letter to Titius, we analyzed each step of how Cicero created a consolation to death that he perceives. In the end, we revealed what kind of a relation Cicero has founded between death and consolation and how a person can cope with death with a consolation which can find only with the guidance of philosophy.