Bireysel iş hukukunda genel işlem koşulları ve denetimi

Abstract

Sanayi Devrimi ile kullanımı yaygınlaşan genel işlem koşullarını içeren sözleşmeler, çalışma hayatını kolaylaştırdığı gibi sözleşme tarafları arasında var olan güç dengesizlikleri sebebiyle, sözleşmenin karşı tarafının korunması ihtiyacını da ortaya çıkarmıştır. Türk Borçlar Kanunu'nun 20-25. maddesinde tanzim edilen genel işlem koşullarına yönelik hükümlerin tüm sözleşmelere uygulanacağı kabul edilmiştir. Genel işlem koşullarının, İş Hukuku'nun akdi kaynakları olan toplu iş sözleşmeleri, iş sözleşmeleri, tip iş akitleri, iç yönetmelikler ve işyeri uygulamalarındaki görünüşünü, genel iş koşulları oluşturmaktadır. İşçi-işveren ilişkilerinde yaygın şekilde kullanılan genel iş koşullarının denetimi ile bu koşullara yönelik işçinin korunması önem arz eder. Bu çalışmada, genel işlem koşullarının genel bir kanunda düzenlenmesi sebebiyle hükümlerinin İş Hukuku'nun amacına ve ruhuna uygunluğu, kullanımı ve denetlenmesi hususları ele alınmıştır.

Contracts containing general terms, the use of which became widespread with the Industrial Revolution, not only facilitated the working life, but also revealed the need to protect the other party of the contract due to the power imbalances that exist between the contracting parties. The general terms are defined between Articles 20 to 25 of the Turkish Code of Obligations. These conditions are also applicable to all employment contracts. General labor terms refer to the application of general terms in the contractual sources of labor law. These contractual sources of labor law include collective bargaining agreements, employment agreements, type employment agreements, internal regulations, and workplace practices. It is important to regulate the general working conditions that are widely used in employee-employer relations in favor of employees. It is important to control the general labor terms, which are widely used in employee-employer relations, and to protect the worker against these terms. In this study, due to the fact that the general labor terms are regulated in a general law, the problem of compliance, use and supervision of its provisions with the purpose and spirit of the Labor Law is discussed.