Yunan basınının gözünden Lozan Barış Konferansı'nda Trakya tartışmaları

Abstract

`Yunan Basınının Gözünden Lozan Barış Konferansı'nda Trakya Tartışmaları` başlıklı beş bölümden oluşan bu çalışmada, Başkumandan Muharebesi'nden başlayarak, Trakya konusunun taraflar arasında nasıl şekillendiği ve Lozan Konferansı'nda nasıl ele alındığı, özellikle Yunan basınının gözünden incelenmiştir.20 Kasım 1922'de başlayan Lozan Barış Konferansı bir defa kesintiye uğrayarak 24 Temmuz 1923 tarihinde sona ermiştir. `Doğu Sorunu`nun masaya yatırıldığı Lozan Barış Konferansı'nda Türkiye ve Yunanistan arasında, Trakya sorununun yanı sıra çözüme kavuşturulması gereken birçok başka sorunlar da vardı. Nüfus Mübadelesi, Adalar, Esirler, Patrikhane, Azınlık Hakları bunlardan bazılarıdır. Bunların bir kısmı Konferans'ın ilk döneminde çözümlenmişse de, en çok dikkat çeken husus, sorunun adı ne olursa olsun tümünün Trakya ile bağı olmasıdır. Bu çalışmanın temelini Trakya ve Trakya konusunun yarattığı sorunlar (askersizleştirme, Thalweg Hattı, Karaağaç, tamirat bedeli) oluştururken, aynı zamanda Lozan'ın panoramik bir görüntüsü de çizilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın giriş kısmında, konuya arka plan oluşturmak amacıyla, Lozan Barış Konferansı öncesinde Trakya'nın İtilaf Devletleri, Yunanistan ve Balkan Devletleri için olan önemi ve bu bölgenin ele geçirilmesi için taraflar arasında yapılan antlaşmalara ve konferanslara değinilmiş, ayrıca kaynak tahlili yapılarak çalışmanın yöntemi anlatılmıştır. Çalışmanın Birinci Bölümü'nde, Doğu Trakya konusu açısından dönüm noktası teşkil eden Mudanya Mütarekesi'ne yer verilmiştir. Bu çerçevede Yunan basınının özellikle Mudanya öncesi döneme, Başkumandan Muharebesi'nden hemen sonraki döneme yoğunlaştığı ve kamuoyuna bu dönemde Anadolu'dan çekilen Yunanistan'ın Trakya'yı ne pahasına olursa olsun elinde tutmak istediği ve bu uğurda mücadele vereceği yönünde seslendiği tespit edilmiştir. Bu arada Venizelos ise basının aksine Doğu Trakya'nın kaybedildiğini kamuouyuna kabul ettirmeye çalışmıştır. Trakya kaybedildiğinde ise hayal kırıklığı yaşayan Yunan basınının bu kayıptan duyduğu üzüntü doruğa çıkmıştır. Lozan Barış Konferansı'na tarafların nasıl hazırlandığının incelendiği İkinci Bölüm'de daha çok Yunan tarafının konferans hazırlıklarına değinilmiştir. Yunanistan'da İhtilal Komitesi Trakya'yı alma konusunda tekrar savaş çanlarını çalarken Venizelos ise Trakya'nın tamamen kaybedildiği ve bu durumun kabullenilmesi gerektiği yönünde kamuoyuna seslenmiştir. Söz konusu bölümde ayrıca Yunanistan'ın Lozan'da itibarını yok eden `Altılar Davası` sürecinin yanı sıra Yunan halkının, Lozan'da ülkesini temsil edecek olan Venizelos'a nasıl baktığı da incelenmiştir. Bu çerçevede Yunan halkının yarısının Venizelos'a olumlu yaklaşırken diğer yarısının ise olumsuz baktığı görülmüştür.Tezin Üçüncü Bölümü'nde Trakya konusunun Lozan Konferansı'nın birinci aşamasında nasıl ele alındığı üzerinde durulmuştur. Bu inceleme sonucunda, Trakya konusunun sadece Türkiye ve Yunanistan'ı değil, İtilaf Devletleri ve Balkan Ülkelerini de ilgilendirdiği ve Trakya konusunun başka kollara ayrıldığı tespit edilmiştir. Çalışmanın Dördüncü Bölümü'nde, Lozan Konferansı'nın kesintiye uğradığı dönemde Yunanistan'da yaşanan gelişmelere yer verilmiş ve kesinti döneminde Yunanistan'ın iç sorunlarını yoluna koyabilmek için Konferans'ın bir an önce sonuca ulaşmasını istediği yönünde bir izlenim edinilmiştir. Çalışmanın beşinci ve son bölümünde, Lozan Barış Konferansı'nda Trakya meselesinin boyut değiştirerek tamirat bedeli konusuna dönüşmesi ve Lozan Antlaşması'nın Yunan basınındaki yankılarına yer verilmiştir. Bu çerçevede, tamirat bedeli ödeyecek durumda olmayan Yunanistan, Türk tarafına Karaağaç'ı vermeyi bir kazanım olarak görmüş, ayrıca Yunan basını Lozan Barış Antlaşması'nın imzalanmasını, İtilaf Devletleri'nin Türkiye karşısındaki yenilgisi olarak değerlendirmiştir. Anahtar Kelimeler: Basın, Lozan Konferansı, Trakya, Türkiye, Türk-Yunan İlişkileri, Yunanistan.

This thesis named ` The Negotiations About The Thrace At The Lausanne Peace Conference Through The Greek Press` and it consists of five chapters. Battle of the Commander -in- Chief was the turning point for the Thrace problem between Turkey and Greece. The object of this dissertation is to examine the Thrace problem mainly at the Lausanne Conference through Greek press. The Lausanne peace negotiations which started on 20 November 1922 ended on 24 July 1923. In the process, the conference interrupted only once. The Lausanne peace talks had been held for the resolution of existing issues in the framework of `Eastern Question.` There had been also another many problems which need to be resolved between Turkey and Greece besides Thrace problem. For example compulsory population exchange, Aegean disputes, prisoners of war, the Ecumenical Patriarchate, protection of minority rights. Even if some of them had been resolved at the first phase of the Lausanne Conference, most notable point of these negotiations is every issue consists Thrace problem inside it. The main object of this dissertation is to examine the Thrace and the issues related to the Thrace ( demilitarization, Thalweg boundry, Karagats, war reperations). Besides this study aims to give general ideas for the whole Lausanne Conference. The introductory chapter deals with the historical background by giving a summary of the Thrace problem among the Allied States, Greece and the Balkan States. Besides it deals with the treaties, conferences related to the Thrace. Also in this chapter there is a book analysis which used in this study. Chapter one investigates the Armistice of Mudanya which constituted the first phase of the Eastern Thrace issue. In this chapter concluded that the Greek press focused on the period just after the Battle of the Commander in Chief and gave many news about the Eastern Thrace. The content of these news gave the following message to the Greek people. `The Greece will take back the Eastern Thrace with every effort.` At he same period Veniselos had an different idea. He said to the Greek people that the Eastern Thrace should be evacuated from the Greek soldiers and Greek people. When the Greek evacuation started in Eastern Thrace there were many news in the Greek press that expres great sadness about the evacuation of Eastern Thrace. Chapter two discusses the preparations of Greece for the Lausanne Conference. In this period the politicians didn't abandon their demands to take back the Eastern Thrace. On the other hand Veniselos had been already accepted the evacuation of Eastern Thrace by Greek army and people. In this chapter also examined the Trail of Six which destroyed the prestige of Greece at Lausanne Conference. In this chapter examined lastly the issue of represantation of Greece at the Lausanne Conference by Veniselos. It concluded that the half of the Greek people supported the Veniselos and the other half opposed the represantation of Greece by Veniselos. Chapter three deals with how the Thrace issue negotiated at the first phase of the Lausanne Conference and concluded that the Thrace issue had an importance not only for Turkey, Greece but also for Allied Powers and Balkan States. In this chapter concluded also the Thrace issue contains other problems related to same issue. Chapter four discusses the domestic policy of Greece during the breakdown of the Conference to the re-opening with the second phase. In this chapter got an impression that The Greece wait to end the Lausanne Conference for find solutions to her domestic problems. Chapter five deals with how the Thrace problem converted to the war reparations and also this chapter deals with how the Treaty of Lausanne found a place to itself in Greek Press. In this chapter concluded that the Greece satisfied with the result that the Karagats will be given to Turkey as a war reparations because Greece that time was going through a difficult economic period. Also in this chapter concluded that the Greek press evaluate the Lausanne Treaty as a defeat of the Allies against the Turkey. Key Words: Press, Lausanne Conference, Thrace, Turkey, Greece, Turkish-Greek Relationship.