Obstrüktif uyku apne sendromu olan hastalarda yoganın aerobik kapasite, solunum kas kuvveti ve kognitif performans üzerine etkisi

Abstract

Obstrüktif uyku apne sendromunun (OUAS) aerobik kapasite, solunum kas kuvveti ve kognitif fonksiyonlarda azalmaya sebep olması, hastaların sağlıkla ilgili yaşam kalitesini olumsuz olarak etkilemektedir. Bu çalışmada OUAS olan hastalarda yoganın aerobik kapasite, solunum kas kuvveti ve kognitif performans üzerine olan etkisini incelemek amaçlandı. OUAS tanısı ile izlenen 44 hasta (40 erkek, 4 kadın) yoga (n=22, AHİ 31,7±21,2 olay/saat) ve kontrol (n=22, AHİ 24,9±17,8 olay/saat) grubuna randomize edildi. Yoga grubundaki OUAS hastaları, internet temelli telerehabilitasyon ortamında canlı seanslarda senkron olarak 4-5 katılımcıdan oluşan gruplar halinde 12 hafta boyunca haftada üç kez 60 dakikalık grup temelli yoga seanslarına dahil edildi. Kontrol grubundaki OUAS hastalarına torakal ekspansiyon egzersizleri ilk seansta ev programı olarak öğretildi 12 hafta boyunca günde dört kez torakal ekspansiyon egzersizi yapmaları istendi. Olgulara başlangıç, 6. hafta ve 12. haftada antropometrik ölçümler, çevre ölçümleri, inspiratuar ve ekspiratuar solunum kas kuvveti (MİP ve MEP), kardiyopulmoner egzersiz testi (KPET) ve altı dakika yürüme testi (6DYT) yapıldı. KPET sırasında: maksimum oksijen tüketimi (VO2maks), anaerobik eşikte zirve oksijen tüketimi (atVO₂), dakika ventilasyonu (VE), dakika ventilasyonunun karbondioksit üretimine oranı (VE/VCO2), maksimum kalp hızı (HRmaks), kalp atımı başına oksijen tüketimi (O2 nabzı), bir dakikada kalp atım hızı toparlanması, maksimum solunum değişim hızı (RQmaks), anaerobik eşikteki solunum değişim oranı (atRQ), maksimum metabolik eşdeğer (METmaks) ve anaerobik eşikteki metabolik eşdeğer (atMET) ölçüldü. Kognitif performansı değerlendirmek için Corsi Blok Testi ve Stroop TBAG Testi uygulandı. Uyku kalitesi için Pitssburg Uyku Kalitesi İndeksi (PUKİ), gündüz uykululuk halini ölçmek için Epworth Uykululuk Skalası (EUS) ve sağlıkla ilgili yaşam kalitesi için SF-36 ölçekleri kullanıldı. Yoga, vücut yağ yüzdesini azalttı, epigastrik ve subkostal göğüs çevre ölçümü değerlerini artırdı (p<0,05). MİP ve egzersiz testi parametrelerini (VE, HRmax, %HR, birinci dakikadaki kalp atım hızı toparlanması ve RQmax), Corsi Blok Testi (ileri) ve Stroop TBAG Test puanlarını (3,4 ve 5. bölümleri) kontrollere kıyasla anlamlı olarak iyileştirdi (p<0,05). Kontrol grubu ile karşılaştırınca istatistiksel fark olmasa da, yoga grubunda zaman içerisinde maksimal oksijen tüketimi değerleri arttı (p>0.05). Kontrol grubu ile karşılaştırıldığında yoga grubunda 6DYT mesafesinde anlamlı değişiklik yoktu (p>0.05). PUKİ'nin uyku etkinliği, uyku kalitesi puanları ve EUS skoru kontrol grubuna göre yoga grubunda anlamlı olarak iyileşti (p<0,05). SF-36 (emosyonel rol kısıtlaması, mental sağlık, genel vücut ağrısı parametrelerinin 12. hafta ölçümleri kontrol grubuna göre yoga grubunda daha fazlaydı (p<0,05). MEP, Corsi Blok Testi (Geri Bellek), Stroop (1,2), PUKİ uyku bozukluğu, uyku latansı, gündüz uyku işlev bozukluğu, ilaç kullanımı ve SF36'nın fiziksel fonksiyon, sosyal fonksiyon, fiziksel rol kısıtlaması, enerji/yorgunluk, genel sağlık algısı alt parametrelerinin altıncı ve 12. hafta ölçümlerinde gruplar arasında fark yoktu (p>0,05). Çalışmamızın sonucunda, OUAS hastalarında yoganın solunum kas kuvvetini, KPET'in kalp hızı parametrelerini, nörokognitif performansı ve uyku kalitesini artırdığı gösterilmiştir. Çalışmamız OUAS hastalarında yoganın egzersiz programlarına eklenmesinin hastaların sağlıkla ilgili parametrelerini iyileştirebileceğini desteklemektedir.

Impaired aerobic capacity, respiratory muscle strength, and cognitive function negatively affects the health-related quality of life in patients with obstructive sleep apnea syndrome (OSAS). This study aimed to examine the effects of yoga on aerobic capacity, respiratory muscle strength, and cognitive performance in patients with OSAS. Forty-four OSAS patients (40 males, 4 females) were randomized to yoga (n=22, AHI 31.7±21.2 events/hour) and control (n=22, AHI 24.9±17.8 events/hour) groups. The yoga group underwent live synchronous group-based TY sessions, 60 min/day, three days/week, for 12 weeks. The control group performed unsupervised thoracic expansion exercises at home 4 times daily for 12 weeks. Anthropometric measurements, circumference measurements, inspiratory and expiratory respiratory muscle strength (MIP and MEP), cardiopulmonary exercise test (CPET) and six-minute walking test (6MWT) were performed at baseline, 6th and 12th weeks. During CPET, maximum oxygen consumption (VO2max), peak oxygen consumption at anaerobic threshold (atVO₂), minute ventilation (VE), ratio of minute ventilation to carbon dioxide production (VE/VCO2), maximum heart rate (HRmax), oxygen consumption per heartbeat (O2 pulse), heart rate recovery per minute maximum respiratory exchange rate (RQmax), respiratory exchange rate at anaerobic threshold (atRQ), maximum metabolic equivalent (METmax), and metabolic equivalent at anaerobic threshold (atMET) were measured. Corsi Block Test and Stroop TBAG Test were applied to evaluate cognitive performance. Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI) was used for sleep quality, and Epworth Sleepiness Scale (ESS) was used to measure daytime sleepiness, and SF-36 was used for health-related quality of life. Yoga decreased the percentage of fat body fat and increased epigastric and subcostal chest circumference values (p<0.05). Yoga significantly improved MIP and CPET parameters (VE, HRmax, %HRmax, first-minute heart rate recovery and RQmax), Corsi Block Test (Forward) and Stroop TBAG Test scores (sections 3,4 and 5) compared to controls (p<0.05). Although there was no statistical difference when compared with the control group, maximal oxygen consumption values increased over time in the yoga group (p>0.05). There was no significant change in 6MWT in the yoga group compared to the control group (p>0.05). Sleep efficiency, sleep quality PSQI and ESS scores improved significantly in the yoga group compared to the control group (p<0.05). SF-36 (emotional role limitatıon, mental health, general body pain parameters at the 12th week were higher in the yoga group than in the control group (p<0.05). There was no difference between the groups in the 6th and 12th week measurements of MEP, Corsi Block Test (Backward), Stroop (sections 1,2), PSQI sleep disorder, sleep latency, daytime sleep dysfunction, sleep medication use, and physical function, social function, physical role limitatıon, energy/fatigue, general health perception sub-parameters of SF-36 (p>0.05). In conclusion, yoga increases respiratory muscle strength, heart rate parameters of CPET, neurocognitive performance, and sleep quality in OSAS patients. Our study supports that the addition of yoga to exercise programs in OSAS patients can improve the health-related parameters of the patients.