Tehzib geleneği bağlamında ahlak eğitimi

Abstract

ÖzetGünümüzde toplumsal alandaki bozulmalar, özellikle gençler arasındaki sosyal ve ahlâki problemler ciddi boyutlara ulaşmıştır. Şiddet, saldırganlık, gasp, hırsızlık, gaddarlık, madde bağımlılığı, cinsel taciz, cinselliğin kötüye kullanımı ve bencillik gibi kötüleşen gençlik eğilimleri ve davranış yapısındaki bozulmalar birtakım ahlaki değerlendirmeleri ve toplumsal yaşama ahlaki perspektifle bir bakış sergilemeyi gerekli kılmaktadır. Buradan hareketle mevcut çalışma, Tehzibu'l Ahlak bağlamında ahlak eğitimini inceleme konusu yapmaktadır. Diğer bir ifadeyle çalışma, Yahya b. Adî, İbni Miskeveyh ve Nasiruddin Tusi'nin eserleri çizgisinde Tehzibu'l Ahlak geleneğinin kaynakları, problematiği, bağlamı, amacı ve yöntemini konu edinmektedir. Bu çalışmanın amacı, İslam ahlâk terbiyesi bağlamında ahlâk eğitimini, tarihsel köklerinden hareketle temellendirmek, ahlâk ve eğitim ilişkisine katkı sunmak ve en önemlisi de bir gelenek olarak bütünsellik içerisinde ilk örneklerinden hareketle Tehzibu'l Ahlâkı ortaya koymaktır. Buna bağlı olarak Tehzibu'l Ahlak geleneğinin, neyi temsil ettiği eğitim bilimleri ve ahlak eğitimi açısından teşkil ettiği önem ve geleneğin ana temalarının neler olduğu, çalışmanın hedeflediği diğer noktalar arasındadır. Çalışmanın önemi ise, yukarıda söz konusu edilen ahlaki problemlere ilişkin dakik ve ciddiyetle düşünülmüş bir ahlâk eğitimi çerçevesi sunan Tehzibu'l Ahlak'ın bir gelenek halinde ve bütünsellik içerisinde ele alınmış olmasıdır. Bu çalışma teorik bir zeminde tasarlanmış dolayısıyla asıl ve tali kaynaklardan elde edilen veriler kodlanarak birtakım temel kategoriler oluşturulmuştur. Böylece eserlerden yapılan aktarım ve anlatımlar, bu temel kategoriler bağlamında karşılaştırılarak analiz edilmiş ve yorumlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Ahlak, Eğitim, Ahlak Eğitimi, Tehzibu'l Ahlak, Tehzib Geleneği

AbstractToday, social corruption and especially social and moral problems among young adults have reached serious dimensions. Worsening trends among the youth such as violence, aggression, extortion, robbery, cruelty, substance abuse, sexual exploitation, sexual abuse and egoism, and deterioration in behavior patterns necessitate certain ethical assessments and a moral approach to the social life. Thus, the present study scrutinized the topic of moral education in the context of a work published on the topic, namely Tehzibu'l Ahlak (Education of Morals). In other words, the topic of the present study is the sources, problematics, context, aim and methodology of the Tehzibu'l Ahlak tradition in the works of Yahya b. Adî, İbni Miskeveyh and Nasiruddin Tusi.The objective of the present study was to establish the basis of moral education in the context of Islamic moral culture based on its historical roots and contribute to the correlation between morals and education and most importantly, introduce the concept of Tehzibu'l Ahlak in the context of a holistic tradition. Accordingly, the secondary objectives of the present study were to determine what the Tehzibu'l Ahlak tradition represented, its significance for educational sciences and moral education, and the main themes of the tradition. The significance of the study is the scrutiny of Tehzibu'l Ahlak, which provides a precise and serious moral education framework for the abovementioned moral issues, within the tradition and with a holistic approach. The current study was designed with a theoretical approach, and therefore the data collected from the principal and secondary resources were coded to generate a number of main categories. Thus, the quotes and references made to the related works were analyzed and interpreted based on these main categories.Keywords: Moral, Education, Moral Education, Tehzibu'l Ahlak, Tehzib Tradition.