Anadolu sahası âşık edebiyatında milliyetçilik

Abstract

Türk toplumlarında varlığını devam ettiren, kökeni mitolojik döneme dayanan, kam / şaman, ozan / baksı geleneklerinin günümüze yansıması olan âşıklık gelenekleri; Türklerin en önemli kültürel değerleri arasında yer almaktadır. Âşıklar şiirlerinde Türk milletinin kimliğini, karakterini, felsefesini ve sosyal yapısını yansıtan değerleri içinde barındırmaktadır. Bu çalışmanın konusu; Türk milletinin milliyetçilik anlayışını yansıtan Anadolu sahasında yetişen Cumhuriyet Dönemi âşıklarının şiirlerini sosyolojik ve milliyetçilik kuramlarına göre değerlendirmek ve küreselleşme, teknoloji ve kitle iletişim araçlarının millî unsurlara etkisini şiirler üzerinden yorumlamaktır. Milliyetçilik çağın şartlarına, coğrafi özelliklere, siyasilerin politik düşüncelerine ve halkın toplumsal ihtiyaçlarına göre değişkenlik göstermektedir. Bu nedenle çalışmada Anadolu sahasında yetişen âşıkların şiirlerinin muhtevasında tespit edilen millȋ unsurlar değerlendirilirken farklı kuramlardan faydalanılmaktadır. Çalışmanın giriş kısmında milliyetçilikle ve Âşık Edebiyatı ile ilgili temel kavramlar üzerinde durulmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde Türk milliyetçilik anlayışını yansıtan şiirlerdeki millî unsurlar sosyolojik kuramlara göre değerlendirilmektedir. Çalışmanın ikinci bölümünde şiirlerdeki millî unsurlar milliyetçilik kuramlarına göre incelenmektedir. Çalışmanın üçüncü bölümünde ise küreselleşme, teknoloji ve kitle iletişim araçlarının millî değerleri nasıl etkilediği şiirler üzerinden yorumlanmaktadır.

The traditions of minstrelsy, which continue their existence in Turkish societies, are based on the mythological period and are the reflection of the kam / shaman, ozan / baksı traditions; It is among the most important cultural values of the Turks. In their poems, the minstrels contain values that reflect the identity, character, philosophy and social structure of the Turkish nation. The subject of this study is; The aim is to evaluate the poems of the minstrels of the Republic Period who grew up in the Anatolian field, which reflects the nationalism understanding of the Turkish nation, according to sociological and nationalism theories and to interpret the effects of globalization, technology and mass media on national elements through poems.Nationalism varies according to the conditions of the age, geographical features, the political thoughts of the politicians and the social needs of the people. For this reason, different theories are used while evaluating the national elements determined in the content of the poems of the minstrels who grew up in the Anatolian field. In the introduction part of the study, the main concepts related to nationalism and Minstrel Literature are emphasized. In the first part of the study, the national elements in the poems reflecting the understanding of Turkish nationalism are evaluated according to sociological theories. In the second part of the study, the national elements in the poems are examined according to the theories of nationalism. In the third part of the study, how globalization, technology and mass media affect national values is interpreted through poems.