Elektif kolonoskopi vakalarında sedasyon-analjezi: Ketamin, fentanil, meperidin'in karşılaştırılması

Abstract

Amaç:Çalışmamızda kolonoskopi girişimlerinde işlemden hemen önce midazolam ve propofole ilaveten tek doz olarak verilen ketamin, fentanil ve meperidinin işlem sırasındaki ve sonrasındaki hemodinamiye, ağrı, derlenme, hasta ve cerrah memnuniyeti üzerine olan etkilerini karşılaştırmayı amaçlandı.Gereç ve Yöntem:Ümraniye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Gastroenteroloji Kliniğinde, 01.02.2015 ile 01.07.2015 tarihleri arasında hastanemizde kolonoskopi yapılan 18 -70 yaş arası,ASA I-III risk grubu, hastalar çalışmaya alındı.Hastanın onam vermemesi,18 yaşının altında olanlar, ASA 4 hastalar, kullanılacak ilaçlara karşı allerjisi olanlar,100kg üstünde olanlar, nörolojik ve psikiyatrik hastalığı olanlar, ilaç ve alkol bağımlılığı olanlar çalışmaya dahil edilmedi.Çalışma kapsamına alınan tüm hastalar işlem öncesi çalışmayla ilgili olarak bilgilendirildi ve onayları alındı.İşlem öncesi sulu gıdalar ile uygun diyet verilen, bağırsak temizliği yapılmış (lavman), 8 saatlik açlık süresi ile işlem odasına alınan hastalara sağ el sırtından 20G numara kanül ile periferik ven kanülasyonu yapıldı. İdame sıvısı olarak % 9 NaCl solüsyonu (2 ml.kg-1.st-1) başlandı. Standart monitörizasyon yapıldı, hastaların ortalama arter basıncı(OAB), kalp tepe atımı (KTA), Solunum sayısı, SpO2 değerleri ölçüldü0. dakika değerleri olarak kaydedildi.Hastalargirişimden hemen önce verilen ilaçlara göre 3 gruba ayrıldı:Grup-K Ketamin 0.5mg/kg IV verilen hastalarGrup-M Meperidin 0.5mg/kg IV verilen hastalarGrup-F Fentanil 0.5mcg/kg IV verilen hastalarHastaların hepsine propofol (0.5mg/kg) ve midazolam (1mg) yapılmasını takiben gruplarına göre sedasyon için çalışma ilaçları yapıldı, sol yan pozisyon verildi. İşlem boyunca monitörize olan hastaların 1. 2. 3. 5. ve 10. dakika OAB, KTA, SpO2, solunum sayısı, Ramsey Sedasyon Skorları (RSS) bakıldı.RSS<2 olduğunda ek doz propofol (10mg IV) verilmesiplanlandı. İşlem sırasında işleme engel olacak şekilde hareket eden hastalara ek analjezik olarak 50mcg fentanil IV verilmesi planlandı. Yan etkiler(hipotansiyon, bradikardi, solunum sayısının değişiklikleri,bulantı, kusma), sedayon süresi (bolus ilaç yapımından hastanın Aldrete 9 ve üstü olma zamanı) ve işlem süresi kaydedildi.İşlem bittikten sonra hastalar derlenme odasına alındı ve monitorize edildi.Derlenme odasına alınan hastalarıngeliş,1,3,5,10,15,30 dakikalarda OAB,KTA,Solunum sayısı,SPO2,VAS, analjezik ihtiyacı, komplikasyonlar kaydedildi. İşlem bitiminden Aldrete 9 ve üstü olma zamanıarasındaki süre derlenme süresi olarak değerlendirildi ve kaydedildi.Kolonoskopiyi uygulayan doktor ve hasta tarafından memnuniyet değerlendirildi (kötü, orta, iyi).Bulgular:Çalışmamızda işlem öncesinde demografik veriler,KTA,OAB,SpO2,solunum sayısı ve işlem süreleri açısından gruplar arasında fark yoktu.İşlem sırasında 1., 2., 3., 5. dakika RSS Ketamin grubunda diğer 2 gruba göre daha yüksekti (p<0,05).Fentanil grubunda kalp tepe atımının 1. dakikada meperidin ve ketamin grubuna göre daha düşük olduğu, 2., 3., 5., 10. dakikalarda ise sadece ketamin grubuna göre daha düşük olduğu saptandı (p<0.05). Ketamin grubunda 3. Dakikada SpO2ölçümü meperidin grubundan anlamlı düzeyde yüksekti (p<0.05).İşlem sırasında ve sonrasında hiçbir hastamızda ek analjezik gerekmedi. Sedasyon süreleri ketamin grubunda diğer gruplara göre daha uzun bulundu (p<0.05). Derlenme süreleri karşılaştırıldığında Fentanil grubundaki hastaların diğer gruplara göre daha hızlı Aldrete 9 seviyesine ulaştığı tespit edildi (p<0.05).Hasta memnuniyetinin ketamin grubunda fentanil grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek olduğu tespit edildi (p<0.05). Cerrah memnuniyeti ise ketamin grubunda diğer gruplara göre anlamlı olarak yüksek bulundu (p<0.05). Tüm hastalar 30 dakika sonunda ADS 10 olarak refakatçi eşliğinde servise gönderildi.Sonuç olarak, kolonoskopi işlemi sırasında sedoanaljezi amaçlı 3 ajanında kullanılabileceği, Ketamin ile diğer gruplara göre yüksek RSS'na bağlı daha iyi cerrah memnuniyeti olmasına rağmen, derlenmenin daha geç olduğu gözlemlendi. Fentanil grubunda ise daha stabil bir hemodinami ve daha kısa derlenme süresi bulundu.

ObjectiveThis study aims to compare the hemodynamy,sedation levels,postoperativ recovery times of one dose ketamine,meperidin,fentanil applied right before the operation in patients whom are planned to undergo elective colonoscopy.Methods90 patients who recieved colonoscopy under elective conditions with sedo-analgesia were studied at Ümraniye Training and Research Hospital Gastroenterology Clinic, between the dates of 01.02.2015- 01.07.2015.The patients who were under age 18, ASA 4 patients, allergic to the medicines, above 100kg or who did not approve, who has any neurological or psychological illness, drug or alcohol addiction were not excluded from the study.All patients included in the study have been informed and their approvals have been received.All patients were asked to follow routine colonoscopy precedures.Following, peripheral ven canulation was applied with a kanul of 20G under the right backside and %9 NaCl solution (2 ml.kg-1.st-1) was initiated. By standard monitorization, patients' average artery pressure (OAP), heartbeat (HR), SpO2,Respiratory rates were measured and recorded as beginning values.Patiens have been divided in three groups based on the medication before the examination.Group-K Ketamine 0.5mg/kg IV administered patientsGrup-M Meperidin 0.5mg/kg IV administered patientsGrup-F Fentanil 0.5mcg/kg IV administered patientsAll patients were administered 0.5mg/kg iv propofol following with 1mg midazolam iv. The divided groups were administered with the different drugs and patients were given a on left shoulder position.During the examination all patients were monitorized in 1,2,3,5,10 min. for MAP, HR, SpO2, respiration rate, Ramsey sedation scores and VAS values were recorded. It was planned to apply an extra dose of propofol (10 mg IV) when RSS<2, and to apply 50mcg fentanil IV to the patients who move in a way to prevent the operation. Sideeffects (Side effects were recorded (hyoptension, bradikardia, respiratory depression, nusea, vomiting)After colonoscopy the patients were taken to observation room. Time to reach aldrete 10 was measured. At 1,3,5,10,15,30 minute MAP,HBR,SP02,VAS, the need for analgezia and complications were recorded. The time between the end of the procedure to reaching Aldrete 9 has been considered and recorded. After the examination the patient's and doctor's satisfaction was asked and recorded(bad,moderate,good)FindingsIn our study, there was no difference between groups with respect of the demographic data, procedure duration, KTA, OAB, SpO2and respiration time.In our study it was found that, during 1.2.3.5. minutes of examination Ketamine has relatively higher RSS compared to the other 2 groups (p<0,05). It was found that heart rate in Fentanyl group in 1. Minute was lover than Meperidin and Ketamine group, and lower than only Ketamine group şn 2.3.5.10. minutes (p<0.05). In the Ketamine group, SpO2value was found significantly higher than Meperidine group (p<0.05).No additional analgesics were required during or after the procedure. No nausea or vomiting has been observed in our patients. Sedation time was found longer in Ketamine Group (p<0.05). It has been found that the patients in Fentanyl group have reached Aldrete 9 level earlier than the other groups (p<0.05). Patient satisfaction was found significantly higher in Ketamine group, compared to the Fentanyl group (p<0.05). Doctor satisfaction was found significantly higher in Ketamine group, compared to the other groups (p<0.05). All patients were sent to their rooms with the company of their caregivers.In conclusion, it has been found that all 3 agents can be used for sedoanalgesia during colonoscopy procedures, and doctor satisfaction was found higher in Ketamine group, compared to the other groups based on the high RSS, however, time of recovery can be longer. In Fentanyl group, a more stable hemodynamy and a shorter recovery time has been observed.