Fibromyalji sendromlu hastalarda alt ekstremite kas performansının izokinetik sistemle değerlendirilmesi

Abstract

Fibromyalji sendromu (FMS) etyopatogenezinde kas-iskelet sistemi değişikliklerinin rolü olduğu uzun yıllardır ileri sürülmektedir. Çeşitli çalışmalarda FMS'li hastalarda kas performans bozukluğu gösterilmiştir. FMS'li hastalarda azalmış kas performansının nedeni tam aydınlatılamamıştır. Performanstaki azalmanın santral ve/veya periferal patolojilerle ilişkili olup olmadığı kesin bilinmemektedir. Fakat yapılan çalışmaların sonuçları FMS'li hastalarda kas fonksiyon bozukluklarının kanıtlarını sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, izokinetik sistem kullanılarak fibromyalji sendromlu hastaların kas kuvveti, dayanıklılığı, iş oluşturabilme kapasitesi ve güçlerinin değerlendirilip, sağlıklı kontrol grubu ile karşılaştırılmasıdır. Ayrıca FMS'li hastalardaki kas performans bozukluğunun dağılımını da (proksimal, distal veya yaygın) incelemeyi amaçladık. Bu araştırmaya Amerikan Romatoloji Birliği (ACR) 1990 sınıflama kriterlerine göre FMS tanısı almış 30 bayan hasta ve kontrol grubu olarak, 35 sağlıklı gönüllü bayan kabul edildi. Hastaların dominant alt ekstremitelerinin kalça ve ayak bileği fleksör ve ekstansörleri değerlendirildi. Test amaçlı 60 derece/saniye açısal hızda 3, 180 derece/saniye açısal hızda 10 maksimal resiprokal konsantrik kontraksiyon gerçekleştirildi. Çalışmamıza kabul edilen FMS'li ve sağlıklı kontrollerin kalça izokinetik test sonuçlarının karşılaştırılmasında tüm parametrelerde FMS'li olguların sağlıklı gönüllülere göre daha düşük kas performansı gösterdiği tespit edildi. FMS'li ve sağlıklı gönüllülerin kalça izokinetik test değerlendirilmesinin istatiksel analizinde üç parametrede anlamlı fark tespit edildi. 60°/sn hızda kalça fleksiyon pik tork, 180°/sn hızda kalça fleksiyon sırasında ortalama güç ve 180°/sn hızda kalça ekstansiyon sırasında ortalama güç değerinde iki grup arasında istatiksel anlamlı fark bulundu. Çalışmamıza kabul edilen FMS'li ve sağlıklı kontrollerin ayak bileği izokinetik test sonuçlarının karşılaştırılmasında, 60°/sn hızda ayak bileği ekstansiyon pik tork, 180°/sn hızda ayak bileği fleksiyon sırasında ortalama güç parametrelerinde istatiksel olarak anlamlı fark tespit edildi. Hastaların hastalık süresi ve hassas nokta sayıları ile izokinetik test parametreleri arasında herhangi bir korelasyon saptanmadı. Çalışmamızda FMS'li hastaların hem proksimal (kalça) hem de distal (ayak bileği) fleksör ve ekstansör kas gruplarında gözlenen yaygın performans düşüklüğünün tek başına miyopatik veya nöropatik bir patogenezle açıklanması güç görünmektedir. Bulgular, düşük açısal hızlardaki kas performans bozukluğunda ağrı ve kuvvet kaybının başlıca nedenler olduğunu, buna karşılık yüksek açısal hızlardaki defisitin nedeninin ise ağrı ve kuvvet kaybı yanında dekondüsyon olduğunu düşündürmektedir. Daha büyük hasta ve kontrol gruplarıyla yapılacak yeni çalışmaların FMS'li hastalardaki kas performans bozukluğunun özelliklerinin belirlenmesine ve altta yatan patolojik sürecin daha iyi anlaşılabilmesine katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. Çalışmamızdan elde edilen bulgular FMS'li hastaların tedavisinde, tüm kas gruplarını içeren, kas kuvvetini ve dayanıklılığını, ayrıca genel kondüsyonu arttıracak, ağrı oluşturmayan düşük dirençli izometrik egzersizler, orta-yüksek açısal hızlarda yapılacak izokinetik resiprokal egzersizler ve aerobik egzersizlerden oluşan rehabilitasyon programlarının belirgin katkı sağlayacağını düşündürmektedir.Anahtar Sözcükler: Fibromyalji Sendromu, kas performansı, izokinetik test

The role of musculoskeletal changes in the etiopathogenesis of fibromyalgia syndrome (FMS) has been suggested for many years. Several studies have shown the impaired muscle performance in FMS. The cause of decreased muscle performance in patients with FMS has not been completely understood. Whether decline in performance associated with central and/or peripheral pathologies remain unclear. But the results of some previous studies have presented the evidence of muscle dysfunction in patients with FMS. The aim of this study to determine the muscle strength, endurance, the capacity of producing work and power in FMS patients by using isokinetic system and compare with healty control subjects. We also aimed to investigate the distribution of muscle dysfunction in FMS patients (proximal, distal or general). This study included 30 female patients diagnosed with FMS according to the classification criteria of American Collage of Rheumatology (ACR) and 35 healty female volunteers as control group. Fleksor and extensor muscle groups of hip and ankle of the dominant lower limbs were evaluated in all subjects. In the evaluation 3 maximal reciprocal concentric contractions at 60 degrees/sec angular velocity and 10 maximal reciprocal concentric contractions at 180 degrees/sec angular velocity were carried out. The results of our study have shown that all evaluated parameters in isokinetic tests of hip were lower in FMS group when compared to control group. Ther were stastically significant differences between two groups in hip flexion peak torque at 60°/sec, the average power of hip flexion at 180°/sec and the average power during hip extension at 180°/sec. In ankle isokinetic tests statistically significant lower values observed in FMS group in ankle extension peak torque at 60°/sec, in the total work performed during ankle flexion at 180°/sec and in the average power during ankle flexion at 180°/sec. There was no correlation between disease duration and isokinetic parameters and also between the number of tender points and isokinetic parameters. It seems difficult to explain the reduced performance in both proximal (hip) and distal (ankle) flexor and extensor muscle groups observed in patients with FMS by only myopathic or neuropathic pathogenesis. According to our results, the main reasons of impaired muscle performance in slower angular velocities seems to be pain and the loss of strenght while decondition in addition to pain and strength loss for faster angular velocities. We believe that future studies with larger patient and control groups would help determination of characteristics of imparied muscle performance in patients with FMS and contribute to better understanding of the underlying pathological process. The results of our study suggested that rehabilitation programs developed for all muscle groups of lower limbs made up of low-resistance isometric exercises, reciprocal isokinetic exercises at medium-hig angular velocities and low intensity aerobic exercises those increase muscle strength, endurance also the overall condition without increasing pain could significanatly improve muscle performance in patients with FMS.Key Words: Fibromyalgia Syndrome, muscle performance, isokinetic testing