Multipl skleroz'lu hastalarda ürodinamik bulguların değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışmada MS tanısıyla hastanemizde yatarak rehabilitasyon programına alınan ve ürodinami laboratuvarında sistometri-üroflovmetri çalışması yapılan hastaların nörojenik mesane özelliklerinin ve önerilen tedavi yaklaşımlarının retrospektif olarak incelenmesi amaçlanmıştır. MS hastaları rehabilitasyon programına alınırken, mutlaka üriner sistem açısından da değerlendirilmeli ve yüksek riskli hastalarda ürodinamik incelemeler yapılmalıdır. Üst ve alt üriner sistemi korumak için hastalarda uygun idrar boşaltma yöntemi belirlenmeli ve medikal tedavi başlanmalıdır. MS bulgularının zaman içinde ilerleme gösterebileceği göz önüne alınarak, hastaların tamamı üriner sistem açısından belirli aralıklarla takip edilmelidir.Gereç ve Yöntem: 2002-2015 yılları arasında MS tanısıyla hastanemizde yatarak rehabilite edilen 75 hasta çalışmaya alındı. Sistometri-üroflovmetri çalışmalarının tamamı aynı kişi tarafından yapıldı. Hastaların demografik özellikleri, hastalık süreleri, kliniğe yatış sırasındaki boşaltma yöntemleri, serum BUN ve kreatinin değerleri, idrar kültürü ve tam idrar tetkikleri, üriner sistem ultrasonografi sonuçları, ürodinamik inceleme sonuçları ve önerilen boşaltma yöntemleri ile medikal tedavileri retrospektif olarak değerlendirildi. Ayrıca hastalar cinsiyet, yaş ve hastalık süresine göre alt gruplara ayrılarak karşılaştırıldı.Bulgular: Hastaların 22'si erkek, 53'ü kadındı. Hastaların, hastalık başlangıç yaşı 36±10.1 yıl (aralık= 19-56 yıl), genel yaş ortalaması 46.5±10.1 yıl (aralık= 27-69 yıl) ve hastalık süreleri ortalaması 10.2±6.1 yıl (aralık= 1-33 yıl) olarak bulundu. Hastaların kliniğe yatış sırasında %89'unun spontan işeme-katatersiz işeme (Valsalva manevrası, tetikleyerek işeme ve anal sfinkter germe) olarak idrarını boşalttığı belirlendi. Ürodinamik inceleme sonrası ise hastaların %64'üne spontan-katatersiz işeme, %29.3'sine aseptik aralıklı kataterizasyon, %6.7'sine de kalıcı katater ile idrar boşaltımı önerilmiştir. Hastaların %74.7'sinde detrüsör aşırı aktivitesi tespit edildi. Ayrıca %74.7'sine antikolinerjik ilaç, %69.3'üne alfa adrenerjik reseptör blokeri, %48'ine hem antikolinerjik ilaç hem de alfa adrenerjik reseptör blokeri, %17.3'üne baklofen önerildiği saptandı. Ürodinamik inceleme sonunda işenen idrar hacmi ortalama 136 ml (aralık= 0-583) iken, işeme sonrası rezidüel idrar miktarı 172 ml (aralık= 0-815) olarak bulundu. Üriner sistem USG'si %10.5 hastada anormal tespit edilirken, BUN ve kreatinin değerleri hepsinde normal bulundu. Hastaların %28.6'sında idrar kültüründe 105 CFU/ml bakteri üremesi tespit edilirken, %25.9'unda idrar tetkikinde lökositüri tespit edildi. Kadınlarda 105 CFU/ml bakteri üreme sıklığı erkeklere göre anlamlı olarak fazla (%35.1'e karşı %15.8) bulundu. Ayrıca ≥50 yaş olan grupta da idrar kültüründe 105 CFU/ml bakteri üremesi istatistiksel olarak anlamlı biçimde fazla (%47.4'e karşı %18.9)saptandı. Hastalık süresi ≥10 yıl olan grupta detrüsör hipokompliyans sıklığının daha fazla (%84.2'e karşı %63.9) olduğu tespit edildi.Sonuç: Çalışmaya alınan hastaların büyük bir kısmında ürodinamik incelemede patolojik bulgular saptanmıştır. MS hastaları rehabilitasyon programına alınırken, mutlaka üriner sistem açısından da değerlendirilmeli ve yüksek riskli hastalarda ürodinamik incelemeler yapılmalıdır. Üst ve alt üriner sistemi korumak için hastalarda uygun idrar boşaltma yöntemi belirlenmeli ve gerekli hastalarda üriner disfonksiyonu düzeltmeye yönelik medikal tedavi başlanmalıdır. Kadın ve yaşlı hastalar artmış üriner enfeksiyon gelişme riski nedeniyle bu yönden yakın izlenmeli ve enfeksiyon gelişimini önlemeye yönelik hasta ve hasta yakını eğitimleri (hijyen eğitimi, gayta kontaminasyonunun önlenmesine yönelik eğitimler, katater bakımı vb) verilmelidir. MS bulgularının zaman içinde ilerleme gösterebileceği göz önüne alınarak, hastaların tamamı üriner sistem açısından belirli aralıklarla takip edilmelidir.

Aim: In this study, we aimed to retrospectively evaluate the neurogenic bladder characteristics of the patients who were admitted to our rehabilitation program in our hospital with cystometry and uroflowmetry in urodynamics laboratory and the recommended treatment approaches. When MS patients are taken into rehabilitation program, they should be evaluated in terms of urinary system and urodynamic examinations should be done in high risk patients. In order to protect the upper and lower urinary system, patients should be given appropriate urine drainage method and medical treatment should be started. Considering that MS findings may progress over time, all patients should be followed up periodically for the urinary system.Materials and Methods: Seventy five patients who were rehabilitated in our hospital with MS between 2002 and 2015 were included in the study. All of the cystometry-uroflowmetry work was done by the same person. Patients were evaluated retrospectively with respect to demographic characteristics of patients, duration of illness, urine drainage methods during hospitalization, serum BUN and creatinine values, urine culture and urinalysis, urinal system ultrasonography results, urodynamic examination results, recommended drainage methods and medical treatments. Patients were also divided into subgroups according to gender, age and duration of illness.Findings: Twenty two of the patients were male and 53 were female. The mean age of the onset of illness was 36±10.1 years (range = 19-56 years), the mean age was 46.5±10.1 years (range = 27-69 years) and the mean duration of illness was 10.2±6.1 years (range = 1-33 years). It was determined that 89% of the patients discharged urine as spontaneous voiding/catheter-free voiding (Valsalva maneuver, triggering voiding and anal sphincter stretching) during admission to the clinic. After urodynamic examination, 64% of the patients were suggested to have spontaneous-cathetering voiding, 29.3% to aseptic intermittent catheterization and 6.7% to urinate with permanent catheter. Detrusor overactivity was detected in 74.7% of the patients. It was also found that 74.7% of the patients were offered to use anticholinergic drugs, alpha adrenergic receptor blockers for 69.3% , both anticholinergic drugs and alpha adrenergic receptor blockers for 48% and baclofen for 17.3% of the patients. At the end of the urodynamic study, the urine volume was 136 ml (range = 0-583) and the post-voiding residue was 172 ml (range = 0-815). The urinary system USG was abnormally detected in 10.5% of the patients, while the BUN and creatinine values were normal in all cases. In 28.6% of the patients, 105 CFU/ml bacterial urine was detected in the urine culture and in 25.9% leukocytosis was detected in the urine test. In female patients, 105 CFU/ml bacteria was significantly higher than that of males (35.1% versus 15.8%). In addition, in the ≥50-year-old group, 105 CFU/ml bacteriuria in the urine culture was statistically significantly higher (47.4% vs. 18.9%). It was found that the frequency of detrusor hypocompulsion was higher (84.2% versus 63.9%) in the group with disease duration ≥10 years.Conclusion: In the majority of the patients that studied, pathologic findings were found in urodynamic examination. When MS patients are taken into rehabilitation program, they should be evaluated in terms of urinary system and urodynamic examinations should be done in high risk patients. In order to protect the upper and lower urinary system, patients should be given appropriate urine drainage method and medical treatment should be started to correct urinary dysfunction in necessary patients. Women and elderly patients and their relatives should be educated (hygiene education, prevention of social contamination, catheter care etc) to prevent infection development due to the increased risk of developing urinary infections. Considering that MS findings may progress over time, all patients should be followed up periodically for the urinary system.