Klomifen sitrat ile ovulasyon indüksiyonu yapılan açıklanamayan infertiliteli olgularda anti müllerian hormonun klomifen sitrata yanıtını öngörmedeki yeri

Abstract

KLOMİFEN SİTRAT İLE OVULASYON İNDÜKSİYONU YAPILAN AÇIKLANAMAYAN İNFERTİLİTELİ OLGULARDA ANTİ MÜLLERİAN HORMONUN KLOMİFEN SİTRATA YANITINI ÖNGÖRMEDEKİ YERİAmaç: FSH düzeyine göre normoresponder kabul edilen açıklanamayan infertilite tanılı kadınlarda AMH düzeylerinin ovulasyon indüksiyonu amacıyla verilen klomifen sitrata cevabı öngörmedeki yerini saptamakMateryal ve Metot: Çalışma retrospektif olarak planlandı. 2014 Ocak ve 2014 Aralık ayları tarihleri arasında Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfertilite Polikliniği'ne başvurup değerlendirme sonrası 100 mg (50 mg*2) klomifen sitrat ile menstruasyonun 3. gününde başlanıp 5 gün süreyle ovulasyon indüksiyonu yapılan ve açıklanamayan infertilite tanısı almış, 20-35 yaş arası, düzenli adet gören, FSH değerleri <10 IU/mL, Histerosalpingografi (HSG) sonucu normal olan ve endokrinolojik problemi olmayan 100 primer infertil hasta dahil edildi. Yaş sınırı dışında olan hastalar, infertilite problemine yol açacak herhangi bir hormonal bozukluğu olan hastalar, geçirilmiş ovaryan cerrahi, USG de polikistik görünüm, erkeğin semen incelemesinde anormal olan hastalar ve sekonder infertil hastalar çalışma dışında tutuldu. Klomifen sitrata yanıt veren ardışık 50 hasta (Grup 1) ve yanıt vermeyen ardışık 50 hasta (Grup 2) seçilerek iki grup oluşturuldu. İki grup arasında AMH düzeyleri arası fark olup olmadığı ve AMH düzeyinin klomifen sitrat tedavisine cevabı öngörmedeki yeri araştırıldı. Hasta dosyaları geriye dönük olarak incelendi ve verilere hasta dosyalarından ulaşıldı. Çalışma önce T.C.S.B Ankara Etlik Zübeyde Hanım Kadın Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Eğitim Planlama Kurulu'na sunuldu ve kurul onayı alındı. Elde edilen veriler SPSS Versiyon 17 programında Tanımlayıcı İstatistik, Student's T test, Mann Whitney U Testi, Pearson Korelasyon Analizi, ANOVA Testi, Bonferroni Düzeltilmesi ve Receiver-Operating Characteristic (ROC) Curve Analizi kullanılarak değerlendirildi. Tüm sonuçlar için p< 0.05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi.76Bulgular: Çalışmaya dahil edilen tüm hastaların ortalama yaş 27,1 ± 4,3 (yıl), ortalama vücut kitle indeksi (VKİ) 24,6 ± 2,6, ortalama FSH değerleri 6,5 ± 1,3 (IU/L) ve AMH değerleri 2,62 ± 0,64 (ng/ml) idi. Gruplar arasında ortalama yaş, VKİ, LH, prolaktin, ve TSH değerleri benzerdi (p>0.05). AMH ve AFS değerleri Grup 1 (yanıt veren) ve Grup 2 (yanıt vermeyen) için karşılaştırıldığında, Grup 1'de anlamlı oranda yüksekti (sırasıyla p=0,001, p=0,001). FSH ve AFS birbirleriyle istatistiksel olarak anlamlı şekilde negatif korele idi (r= -0,339, p=0,001); AFS ve AMH değerleri birbirleriyle istatistiksel olarak anlamlı şekilde pozitif korele idi (r=-0713, p=0,001). AMH ve AFS değerlerinin, klomifen sitrata yanıtı öngörmede anlamlı olduğu görüldü. Çalışmamızda klomifen sitrata yanıtı öngörmede AMH'nin ROC Eğrisine göe EAA'nın daha fazla olduğu ve AFS den daha üstün olduğu saptandı.Sonuç: Açıklanamayan infertil olgularda klomifen sitrata yanıtı öngörmede serum AMH seviyesi olarak 2,78 (ng/ml) Cut-off değerini belirledik (sensitivitesi % 74, spesifitesi % 86) ve AMH'nin AFS 'den daha değerli bir belirteç olduğunu bulduk (AMH ve AFS için sırasıyla ROC eğrisi altında kalan alan 0,862 ve 0,792 olarak saptandı). Açıklanamayan infertilitede mevcut tüm yöntemler ile infertilite etiyolojisinin bulunamamasına karşın AMH değeri tedavi başarısını etkilemektedir. Çalışmamızda bulduğumuz değerler ışığında, hangi hasta grubunda klomifen sitrat ile ovulasyon indüksiyonunun başarılı olacağı değerlendirilerek başarısız sikluslar azaltılabilir. Ancak, çalışmamızın sonucunu destekleyecek daha fazla hastanın olduğu prospektif randomize çalışmalar gereklidir.Anahtar kelimeler: Açıklanamayan İnfertilite, Klomifen Sitrat, Anti Müllerian Hormon

PREDICTING VALUE OF ANTI-MULLERIAN HORMONE IN RESPONSE TO CLOMIPHENE CITRATE USED FOR OVULATION INDUCTION AT WOMEN DIAGNOSED WITH UNEXPLAINED INFERTILITYPurpose: The purpose of this study was to determine the predicting value of AMH levels in response to clomiphene citrate used for ovulation induction at women diagnosed with unexplained infertility and accepted as normoresponder according to FSH levels.Material and Method: This study was planned retrospectively. The study group consisted of primary infertile 100 patients between ages of 20-35, had regular menstruation, had FSH levels <10 IU/mL, normal Hysterosalpingography (HSG), had no endocrine disorders and applied to the infertility outpatient clinic at Etlik Zübeyde Hanım Women's Heath Training and Research Hospital between January 2014 and December 2014, to whom ovulation induction was applied with 100 mg (50 mg*2) clomiphene citrate on the 3rd day of menstruation for 5 days after examination and diagnosed with unexplained infertility. Patients out of the age limit, patients with any hormonal disorder, patients with ovarian surgery history, patients with polycystic view at USG, patients with abnormal results at men's semen analysis and secondary infertile patients were excluded from this study. Patients were divided into two groups as consecutive 50 patients who were responders to clomiphene citrate (Group 1) and consecutive 50 patients who were non-responders to clomiphene citrate (Group 2). Whether there was any difference between the AMH levels of two groups or not, and predicting value of AMH levels in response to clomiphene citrate was investigated. Patient files were retrospectively examined and data was collected from the files. The study was submitted to Etlik Zübeyde Hanım Women's Heath Training and Research Hospital Education Planning Board, and board approval was obtained. The results obtained were evaluated by SPSS Version 17 program with Descriptive Statistics, Student's T test, Mann Whitney U Test, Pearson Correlation Analysis, ANOVA Test,78Bonferroni Correction and Receiver-Operating Characteristic (ROC) Curve Analysis. p< 0.05 value was accepted as statistically significant for all the results.Results: The average age of all patients included in the study was 27.1 ± 4.3 (years), average body mass index (BMI) was 24.6 ± 2.6, average FSH value was 6.5 ± 1.3(IU / L) and average AMH value was 2.62 ± 0.64 (ng / ml). Average age, BMI, LH, prolactin and TSH levels were similar among the groups (p> 0.05). When AMH and AFC levels were compared between Group 1 (responders) and Group 2 (non-responders), levels were significantly higher in Group 1 (respectively p = 0.001, p = 0.001). FSH and AFC values were negatively correlated with each other as statistically significant (r = -0.339, p = 0.001); AFC and AMH values were positively correlated with each other as statistically significantly (r = -0713, P = 0.001). AFC and AMH levels were found to be significant in predicting response to clomiphene citrate. According to our study, the AUC of the AMH level based on ROC curve was significantly higher than AUC of AFC levels, and AMH levels found to be more significant than AFC levels. We determined 2.78(ng/ml) as the cut-off value (sensitivity 74%, specificity 86%) in predicting response to clomiphene citrate in patients with unexplained infertility, and we found AMH was a more valuable marker than AFC (AUC was determined 0.862 and 0.792 for AMH and AFC, respectively).Conclusion: We determined 2.78(ng/ml) as the cut-off value(sensitivity 74%, specificity 86%) in predicting response to clomiphene citrate in patients with Unexplained infertility and We found AMH was more valuable markers than AFC (AUC was determined 0.862 and 0.792 for AMH and AFC ). AMH levels may have an effect in success of the cure, although there is no infertility etiology with all current methods in unexplained infertility. In light of the results we have obtained in our study, poor cycles can be minimized by evaluating in which patient group ovulation induction with clomiphene citrate would be successful. However; prospective randomize studies with more number of patients are needed to support of our study results.Key Words: Unexplained Infertility, Clomiphene Citrate, Anti Mullerian Hormone