Solunum yolu enfeksiyonu bulgularıyla başvuran 2 yaş altı çocuklarda nazofaringeal aspirasyon ve sürüntü örneklerinin RSV tanısındaki yeri

Abstract

AMAÇ: Bronsiyolit, bebek ve küçük çocuklarda alt solunum yollarını tutan ve küçük havayollarında obstrüksiyonla sonuçlanan, yaygın, akut, bulasıcı bir hastalıktır. Alt solunum yoluenfeksiyonlarının etiyolojisinde çoğunlukla viral ajanlar sorumlu tutulmaktadır. Solunumsinsisyal virüsü de, bütün dünyada bebek ve çocuklardaki viral alt solunum yoluenfeksiyonlarının baslıca sebebidir. Tüm viral enfeksiyonların %45-83'ünü RSVenfeksiyonları olusturmaktadır. RSV saptanması için en kolay ve hızlı sonuç alınabilenyöntemlerden biri immunokromatografidir. Virüsün yerlestiği burun, nazofarenks ya daorofarenksteki epitel hücrelerinden alınan örneklerde RSV antijeni tayini sık olarakkullanılmaktadır. Bu çalısmada, RSV antijeni tayininde epitelyum örneğinin alınması içinnazofarenks aspirasyonu altın standart olmasına rağmen, özellikle küçük çocuklardauygulanması zordur ve komplikasyonlara neden olabilir. Ayrıca özel bir ekipmana vetecrübeli sağlık personeline ihtiyaç vardır. Epitelyum örneğinin alınması için nazofarenksaspirasyonu yerine nazofarenks sürüntüsünün kullanılabileceği düsünülmüstür. Her ikiyöntemle alınan örneklerin test sonuçlarının karsılastırılarak, nazofarenksten sürüntüsününaspirasyona alternatif olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi amaçlanmıstır.GEREÇ VE YÖNTEM: Mart 2006 ve Nisan 2007 tarihleri arasında Sağlık Bakanlığı?stanbul Bakırköy Kadın Doğum ve Çocuk Hastalıkları Eğitim ve Arastırma Hastanesi ÇocukAcil birimine akut bronsiyolit, bronkopnömoni ve üst solunum yolu enfeksiyonu tablosuylabasvuran, uzun süreli yatarak tedavi gereksinimi olmadan acilden taburcu edilen veya sütçocuğu servisine yatırılan 1-24 ay arasındaki 298 bebek çalısmaya alınmıstır. Çalısmayaalınan hastaların her birinden hem nazofarengeal aspirasyon hem de sürüntü örnekleri alındı.Alınan örnekler acil laboratuvarında ilk 15-30 dakikada immunokromatografik yöntemleçalısıldı. Sonuçların istatistiksel değerlendirmesi SPSS for Windows 10.0 istatistik paketprogramı kullanılarak yapılmıstır. Karsılastırmalarda Fisher's Exact test, ki-kare testi ve McNemar testleri kullanılmıstır. Elde edilen p değeri eğer 0.05'den küçükse sonuç anlamlı,büyükse sonuç anlamsız olarak kabul edilmistir.BULGULAR: RSV sıklığı %54 (161 olgu) olarak saptandı. En fazla RSV saptanan yas grubuilk 6 ay içindeki bebeklerdi. Test sonuçları semptomların baslama zamanına göredeğerlendirildi ve hastalığın 2-8. günlerinde iken pozitif bulunan olgu sayısının daha fazlaolduğu görüldü. Solunum yollarından örnekleme yöntemleri arasında RSV tanısında altınstandart olan nazofarengeal aspirasyonun, nazofarengeal sürüntüye göre duyarlılığının yüksekve yalancı negatifliğinin daha düsük olduğu görüldü. Nazofaringeal aspirasyon yöntemiyleRSV olgularının %45.6'sı tespit edilirken, nazofaringeal sürüntü yöntemiyle %39.6'sı tespitedildi, aralarındaki fark anlamlıydı (p<0.05). Olgular yas grubu ve fizik muayene bulgularınagöre değerlendirildiğinde ise, ilk 6 ay içinde olup, farenks hiperemisi mevcut olanlardanalınan sürüntü örneklerinin duyarlılığının daha yüksek, yalancı negatifliğinin daha düsükolduğu görüldü.SONUÇ: Nazofarengeal aspirasyonla alınan örneklerin sürüntüyle alınan örneklere göre dahaiyi sonuç verdiği çalısmamızda da ortaya konulmustur. Ancak bazı özel sartlar ve kliniksemptomlar varlığında, nazofarenksten eküvyonla sürüntü alınması yönteminin, dahatravmatik bir yöntem olan aspirasyona tercih edilebileceği gösterilmistir. Tüm yas gruplarındaolmasa da, özellikle farenks hiperemisi olan ilk 6 ay içindeki çocuklarda nazofarenksteneküvyonla sürüntü yöntemi nazofaringeal aspirasyon yöntemine göre üstün saptanarakuygulanabileceği kanısına varılmıstır. Bu konuda, literatürde yeteri kadar çalısma olmamasınedeniyle, benzer çalısmaların daha yüksek olgu sayılarıyla yapılmasına ihtiyaç vardır.Yaptığımız çalısmada elde edilen sonuçların bundan sonra yapılacak çalısmalara da katkıdabulunacağı düsünülebilir.Anahtar kelimeler: bebek, bronsiyolit, immunokromatografi, nazofarenks aspirasyonu,nazofarenks sürüntüsü, RSV.