Umblikal arter doppler ultrasonografisinde diyastol sonu akım kaybı veya ters akım saptanan SGA pretermlerin nörogelişimsel prognozunun ve somatik büyümesinin değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ: Prenatal dönemde umblikal arter Doppler ultrasonografisindediyastol sonu akım kaybı veya ters akım saptanan preterm SGA hastalarınnörogelisimsel prognozlarını degerlendirmek ve morbiditeye etki eden faktörlerikontrol grubu ile karsılastırmaktı.MATERYAL VE METOD:Çalısmamızda umblikal arter Doppler USG'dediyastol sonu akım kaybı veya ters akım saptanan 38 preterm SGA hasta ile umblikalarter Doppler USG'da diyastol sonu akımı olan 30 preterm SGA hasta morbiditeyeetki eden risk faktörleri ile birlikte, somatik büyüme ve nörogelisimsel olarakkarsılastırıldı.Nörogelisimsel degerlendirmede Bayley III Gelisimsel DegerlendirmeÖlçegi ve Gelisim zleme Rehberi kullanıldı.Somatik büyüme anne ve baba boyunagöre hedef boyu hesaplanarak degerlendirildi.Ayrıca umblikal arter Doppler USG'da diyastol sonu akım kaybı veya tersakım olan hastalar prenatal risk faktörleri tasımayan 50 pretem AGA hasta ilenörogelisimsel olarak karsılastırıldı.BULGULAR: Çalısma grubundaki çocukların yas ortalamaları 33,70 ay,kontrol grubunun yas ortalaması 30,85 aydı.Çalısma ve kontrol grubu arasındaistatistiksel olarak anlamlı bulunmamıstı (p>0.05) ve karsılastırılabilir yasgruplarıydı.Çalısma grubunda 21(%55,3) kız, 17 (%44,7) erkek vardı.Kontrolgrubunun 20(%66,7)'si kız,10(%33)' ü erkekti.Gruplar arasında cinsiyet dagılımlarıarasında istatiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0.05). Çalısma ve kontrolgrubunun gebelik haftası, dogum agırlıkları, 5. dakika APGAR skorlarıkarsılastırıldıgında sırasıyla 32,63±2,30 / 34,53±1,59 (p<0.01), 1196,84±354,12 /1412±262,40 (p<0.01), 7,73±0,89 / 8,5±0,77 (p<0.01)' di.Gruplar agır RDS, hafif RDS, NEK, sepsis, menenjit, hipoglisemi,intrakraniyal kanama, yogun bakım ve mekanik ventilasyonda kalma gibi erkenneonatal sonuçlar ile karsılastırıldı. Çalısma grubunda 7 hastada (%18,4), kontrolgrubunda 2 hastada (%6,6) agır RDS görüldü (p<0.05).Çalısma grubunda NEKgörülen olgu sayısı 9 (%23,7), kontrol grubunda 2 (%6,7) saptandı (p<0.05).Çalısmagrubunda sepsis görülen olgu sayısı 16 (%42,1), kontrol grubunda 5 (%16,7)'di57(p<0.05).Çalısma grubunda hipoglisemi 17 olguda (%44,7), kontrol grubunda 4olguda (%13.3) görüldü (p<0.01). Çalısma ve kontrol grubunda hafif RDS, menenjit,intrakraniyal kanama ve evresi, yogun bakımda ve mekanik ventilasyonda kalmaoranları karsılastırıldıgında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmadı (p>0.05).Çalısma ve kontrol grubunun Bayley III Gelisimsel Degerlendirme Ölçegikullanılarak yapılan nörogelisimsel degerlendirme sonuçları karsılastırıldıgında;Çalısma grubunun bilissel ölçek komposit skor ortalaması 95,31±7,88 kontrolgrubunun 93,00±6,51, dil komposit skoru ortalaması çalısma grubunda 100,78±9,86kontrol grubunda 97,43±9,33 bulundu. Motor alanda motor komposit skor ortalamasıçalısma grubunda 100,81±9,64 kontrol grubunda 98,26±7,77 saptandı.Bilissel, dil vemotor komposit skorlar arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlı bulunmadı(p>0,05).Gelisim zleme Rehberi kullanaılarak yapılan nörogelisimseldegerlendirmelerinde iki grup arasında GR'nin tüm alanlarında gecikmeli ve uyumluolma oranları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmamıstır(p>0,05).Somatik büyüme hedef boya göre degerlendirildiginde çalısma ve kontrolgrubunda hedef boya ulasabilme oranları arsında istatistiksel olarak anlamlı bir farkbulunamadı(p>0.05).Çalısma grubunda 14(%36.8), kontrol grubunda 11(%36.7) olguhedef boya ulasamamıstı.Umblikal arter Doppler USG'de diyastol sonu akım kaybı veya ters akım olanpreterm SGA hastalarımız benzer yas gruplarında ve ciddi neonatal morbiditesiolmayan 50 preterm AGA ile nörogelisimsel olarak karsılastırıldı. 50 AGA preterm31,5 hafta GH, 1425 gr dogum agırlıgı ortalamasına sahipti.Preterm AGA grubunbilissel komposit skor ortalaması 97.10, dil komposit skor ortalaması 99.08, motorkomposit skor ortalaması 97.40 saptanmıstı.Böylece çalısma grubumuz ile pretermAGA grubu arasında birbirine çok yakın degerler saptanmıstı ve istatiksel olarakanlamlılık saptanmadı(p>0,05).Gelisim zleme Rehberi sonuçları karsılastırıldıgındaiki grup arasında GR'in özbakım basamagında yapılan karsılastırmada çalısma grubukontrol grubuna göre istatiksel anlamlı olarak gecikmeli olma oranıdüsüktü(p<0,05).Diger tüm gelisim basamaklarında anlamlı fark yoktu.TARTISMA: Çalısma grubuyla kontrol grubu arasında Bayley III GelisimselDegerlendirme Ölçegi sonuçlarını istatistiksel olarak karsılastırdıgımızda düsük skor58beklerken kontrolle arasında anlamlı fark olmadıgı görüldü.Çalısmada yasanan akutsorunlar düzeltilmis 3 yasta ciddi nörogelisimsel morbidite olarak karsımmızaçıkmadı.Sonuçlar söyle yorumlandı: Umblikal arter Doppler USG'de diyastolik akımkaybı veya ters akım saptanan pretermlerin % 39'u perinatal, natal ve postneonataldönemde kaybedildi.Prognozu kötü olabilecek bebekler yasayamadı.Umblikal arterDoppler USG'de diyastol sonu akım kaybı veya ters akım saptanan olgularperinatoloji ünitemizde tanımlandıktan sonra ortalama 5,06-3,8 gündeprogramlanarak dogurtuldu.Yogun bakımdaki akut sorunlar uzun süreli morbiditeyietkilemedi.Çalısma grubuna iyi prenatal ve postnatal bakımın katkısı oldugunudüsündük.Uzun süreli prognoz ve minör nörolojik bulgular için okul çagındadegerlendirmenin dogru olacagı kanısındayız.