Acil servise başvuran diyabetes mellituslu hiperglisemik hastalarda ultrasonografi ile ölçülen inferior vena kava çapı ile hiperglisemik durum ilişkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Diyabetes Mellitus hastalarındaki kan şekeri yüksekliği osmotik diüreze ve su kaybına sebep olmaktadır. Diyabetik ketoasidoz (DK) ve Hiperosmolar Hiperglisemik Durumun (HHD) tedavisinin primer tedavisi intravenöz sıvı tedavisidir, dolayısıyla hiperglisemik hastaların sıvı ihtiyaçlarının tespit edilmesi elzemdir. Ultrason (USG) ile İnfeior Vena Kava çapı ve kolapsibilite indeksi santral venöz basınç körele olan invaziv olmayan bir tekniktir. Çalışmamızda kan glukozu ile İnferior Vena Kavanın (İVK) çapı ve kolapsibilite indeksinin (Kİ) ilişkisini değerlendirmeyi amaçladık.Materyal ve Metod: Prospektif kesitsel olarak dizayn edilmiş çalışmaya, Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesine 25.07.2018 ile 01.11.2018 tarihleri arasında 18 yaş ve üstü, başvuru anında açlık parmak ucu kan şekeri 130 mg/dL üzerinde ve tokluk parmak ucu kan şekeri 180 mg/dL üzerindeki hastalar çalımaya alındı. Fizik muayene sonrası hastaların dehidratasyon dereceleri saptandı kan glukozu ölçülüp açlık kan şekeri 130 mg/dL, tokluk kan şekeri 180 mg/dL'nin üzerinde olan hastaların ultrason ile İVK ve Kİ'si ölçüldü. Bulgular: Çalışmaya alınan 137 hastanın USG ile İVK çapı ve kolapsibilite indeksi ölçüldü. Hastaların yaş ortalamsı 56,35±17,33 idi. 10 hastada DK ve 16 hastada HHD tespit edildi. Hastaların hesaplanan su açığı ortalaması 1,38±1,81 (min -3,3 mak 7,8) L idi. Hastaların İVK çapı 1,89±0,26, kolapsibilite indeksi %57,84±19,35 idi. Hastaların kan glukozu ile İVK çapı arasında negatif korelasyon, kolapsibilite indeksi ile pozitif korelasyon saptandı (sırasıyla p=0,000, r=0,72; p=0,000, r=-0,71).Sonuç: DM hastalarının kan glukozu ile İVK çapı arasında negatif korelasyon ve kolapsibilite indeksi ile pozitif korelasyon mevcuttur. İVK çapı ve Kİ, DM hastalarının dehidratasyon durumunu tespit etmekte kullanılabilir.Anahtar Kelimeler: Hiperglisemi, İnferior Vena Kava, Ultrason,Kolapsibilite indeksi, Acil Servis

Aim: Hyperglycemia and osmotic diuresis cause water loss in patients with Diabetes Mellitus (DM). The first step of treatment of Diabetic ketoacidosis (DKA) and Hyperosmolar Hyperglycemic State (HHS) is intravenous fluid resuscitation, so measurement of fluid gap and detection of dehydration status are essential. Measurement of Inferior Vena Cana (IVC) diameter and collapsibility index (CI) by ultrasound is a noninvasive technique that correlates with central venous pressure. In our study, we aim to evaluate the relationship between plasma glucose and IVC diameter and CI.Materials and Methods: This prospective study was performed in Bakırköy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital, in between 07.25.2018 and 11.01.2018, with patients younger than 18 years old and whose fasting plasma glucose was 130 mg/dL or higher and casual plasma glucose was 180 mg/dL or higher. After a physical examination, dehydration status of patients is determined; and measurement of IVC diameter and CI by ultrasound is performed to patients with a fasting plasma glucose ≥ 130 mg/dL or a casual plasma glucose ≥ 180 mg/dL.Results: Measurement of IVC diameter and CI were obtained in all included 137 patients, with a mean age of 56,35±17,33 years. 10 patients diagnosed with DKA, and 16 patients diagnosed with HHD. Mean calculated water deficit of patients was 1,38±1,81 (min:3,3; max:7,8) liters. Mean IVC diameter was 1,89±0,26 cm. There was a significant negative correlation between plasma glucose and IVC diameter; and a significant positive correlation between CI (respectively p=0,000; r=0,72 and p=0,000; r= -0,71). Conclusion: There was a negative correlation between plasma glucose and IVC diameter of DM patients, and a positive correlation between CI. Measurement of IVC diameter and CI by ultrasound can be used in prediction of dehydration status.Key words: Hyperglycemia, Inferior Vena Cava, Ultrasound, Collapsibility Index, Emergency Service