Türk Silahlı Kuvvetleri hastanelerinde teknik verimlilik ölçümü veri zarflama analizi uygulaması

Abstract

VI. ÖZET Askeri sağlık hizmetlerinin temel amacı, askeri personel ve yakınlarının sağlık statüsünün yükseltilmesidir. Askeri hastanelerdeki yöneticilerden kıt kaynaklan verimli biçimde kullanarak yüksek kaliteli sağlık hizmetleri üretmeleri beklenmektedir. Yöneticiler sağlık sisteminin parametrelerini manipule ederek sistemi etkili kılabilirler. Bu değişkenlerden bir tanesi de verimliliktir. Bu çalışmada askeri hastanelerin teknik verimlilikleri, Veri Zarflama Analizi ile ölçülmüştür. Veri Zarflama Analizi, benzer kurumların, (çalışmamızda askeri hastaneler) gerçek işleyişine dayalı olarak en uygun girdi çıktı bileşimini belirlemede kullanılan doğrusal programlama tekniğidir. Bu çalışmanın amacı askeri hastanelerin teknik verimliliklerinin analiz edilmesi ve Türkiye'deki askeri hastanelerden toplanan gerçek verilere dayalı olarak askeri hastanelerin teknik verimliliklerinin ölçümünde Veri Zarflama Analizinin yararlılığını göstermektir. Veri Zarflama Analizi, örgütsel performansın analizi amacıyla yakın zamanlarda geliştirilen kantitatif tekniklerden birisidir. Charnes, Cooper ve Rhodas tarafindan geliştirilen Veri Zarflama Analizi, FarreFin ekonomik birimlerin verimliliği ile ilgili çalışmasının bir uzantısı ve genellemesidir. Veri Zarflama Analizi, bir kurumun çıktı üretmek için kaynaklarını ne derece iyi kullandığım belirlemek için geliştirilen doğrusal programlamadır. Veri Zarflama Analizi ile birbirine benzer kurum veya birimlerin karşılaştırılmasına dayalı olan teknik veya göreli verimlilik ölçülür. Bu çalışmada askeri hastanelerin % 52'sinin verimli çalıştığı, % 48'inin de verimsiz çalıştığı bulunmuştur. Veri Zarflama Analizi ile verimsiz çalışan kurumların hangi girdilerini ne miktarda verimsiz kullandığı ya da israf ettiği ve hangi çıktılarından ne miktarda yetersiz ürettiği belirlenmektedir. Verimsizlik kaynaklarının incelenmesi sonucunda, verimsiz hastanelerin önemli miktarda girdiyi verimsiz kullandığı ve yine önemli miktarda çıktıyı, üretme kapasitesi bulunmasına karşın üretemediği belirlenmittir 65

VH. SUMMARY Major role of military health services is to contribute to health status of military personnel and their dependents (wife, children etc.) Administrators of military hospitals are expected to produce high quality health care services by using resources efficiently. Administrators manipulate the health system parameters to make it effective. One of these variables is health system efficiency. In this study, technical efficiencies of military hospitals were measured by Data Envelopment Analysis where linear programming is used to find optimal input output combinations based on actual performances of, in this case, military hospitals. The purpose of this study is to analyze technical efficiencies of Military Hospital and to show usefulness of Data Envelopment Analysis in measuring technical efficiencies of military hospitals based on actual data collected from Turkish military hospitals. Data Envelopment Analysis is a recent addition to the arsenal of quantitative techniques available for the analysis of organizational performance. Developed by Charnes, Cooper and Rhodas, DEA is an extension and generalization of Fan-ell's efforts to measure the efficiency of economic entitles. DEA uses extensions of linear programming techniques to assess how efficiently an organization uses its resources to produce outputs. The efficiency analyzed is relative efficiency, evaluated by comparing peer organizations or entitles In this study, it is found that 52 % of military hospitals were efficient, and others (48 %) were inefficient. With DEA, it is possible to determine which and how much input were utilized inefficiently and which and how many outputs were not produced (slacks). Therefore, by analyzing inefficiency sources, it was fount that inefficient hospitals wasted some inputs and could not produce some outputs even if they had capacity to produce. 66