Glokom hastalarının yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi

Abstract

VII. ÖZET Araştırma, glokom hastalarının yaşam kalitelerini belirlemek amacıyla planlanmış, tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Araştırma, Gülhane Askeri Tıp Akademisi Göz Hastalıkları Glokom Ünitesi'nde glokom polikliniğine başvuran hastalar arasında Kasım 2004 - Nisan 2005 tarihleri arasında yapılmıştır. Veri toplama aracı olarak hastaların bazı tanıtıcı özelliklerine ilişkin soruların yer aldığı soru formu ile hastaların yaşam kalitelerini ölçmek için göz hastalarına özel geliştirilmiş National Eye Institute (NEI) Visual Functioning Questionnaire-39 (VFQ- 39) yaşam kalite ölçeği kullanılmıştır. Veri toplama formu ve NEI VFQ-39 yaşam kalite ölçeği hastalarla yüz yüze görüşme tekniği ile uygulanmıştır. Araştırma da aynı zamanda NEI VFQ-39 yaşam kalite ölçeğinin geçerlilik- güvenirlilik analizi de yapılmıştır. Araştırmada elde edilen verilerin değerlendirme sonuçlarına göre; hastaların büyük bir çoğunluğu glokom dışında en az bir hastalığının daha var olduğunu ve en yaygın hastalık olarak sistemik hipertansiyonları olduğunu ifade etmişlerdir. Hastaların glokom tanılarını öğrendikten sonra üçte biri, `körlük korkusu yaşadıklarını`, yaklaşık yarısı ise `hiçbir şey hissetmediklerini` ifade etmişlerdir. Hastaların çoğu genel sağlık ve genel görme ile ilgili sorularda 41-60 puan aralığında orta derecede bir puan almışlardır. NEI VFQ-39 yaşam kalitesi ölçeğinin, geçerlilik- güvenirlilik çalışması sonucunda Cronbach ac değerlerine göre geçerli olduğu saptanmıştır. Global ve alt ölçekler ve tüm alt ölçeklerin birbiri ile korelasyonları incelendiğinde global alt ölçeğin hemen hemen tüm alt ölçeklerle arasında pozitif bir ilişki olduğu bulunmuştur. Hastaların yaşam kalitesini, hastaların yaş, glokom tedavi süresi, cinsiyet durumunun etkilediği belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler ışığında, glokom hastalarının yaşam kalitelerini ölçmek için tasarlanan NEI VFQ-39 ölçeğinin Türkiye'de araştırmacılar 59tarafından kullanılabilir olduğu ve daha geniş araştırmalarla ölçeğin geçerliliğinin ve güvenirliliğinin desteklenebileceği belirtilmiştir. Aynı zamanda, hemşirelerin glokom hastalarına verecekleri hemşirelik hizmetlerinde bu araştırmanın sonuçlarına göre; hastaların hastalıkları hakkında bilgilendirme sorumluluğunda hemşirelerinde yer alması, yalnız yaşayan hastalar için yalnızlıkla ilgili destekleyici programlar yapılması önerilmiştir. 60

VIII. SUMMARY This research is planned to specify the quality of life of glaucoma patients. Research was done on patients who applied to the Glaucoma Unit of the Eye Clinic at Gülhane Military Medical Academy between November 2004-April 2005. As tools of collecting data, a questionnaire involving questions on patients' specific characteristics and National Eye Institute's (NEI) glaucoma patients' specific Visual Functioning Questionnaire-39 (VFQ-39) -quality of life parameter- was used to find out quality of life of these patients. Data collecting form and NEI VFQ-39 quality of life parameter is applied to the patients with face-to-face interview technical. The analysis of validity and reliability of NEI VFQ-39 quality of life parameter is also performed during this research. According to the results of collected data during the research, majority of patients expressed that they had at least one more disease other than glaucoma, most conmen of them being systemic hypertension. One-third of patients said that they had `fear of blindness` and almost half of them expressed that they felt `nothing special`, after they had been told the diagnosis of glaucoma. Most of the patients scored between 41-60 points, which is average on questions about general health, and general vision. As a result of validity and reliability test of NEI VFQ-39 quality of life parameter, it is found to be valid according to Cronbach-a criteria. When global and sub-parameters and the correlation between all sub-parameters is examined, it is found that global sub-parameter had a positive relation with almost all of sub- parameters. Age, gender and duration of the glaucoma treatment, found to be effecting the quality of life of patients. As a result of the research; it is found that, NEI VFQ-39 parameter which is designed to test the quality of life of glaucoma patients, can be used by the researchers in Turkey and validity and reliability of it can be supported by further researches. At the same time; it is recommended that the responsibility of informing the patients about their disease should be among nursing services provided by 61nurses to the glaucoma patients and for patients living alone, programs supporting single life style should be included. 62