Huzurevinde yaşayan inkontinanslı yaşlı kadınlara NANDA, NOC, NIC (NNN) bağlantıları kullanılarak uygulanan hemşirelik bakım planının etkinliğinin değerlendirilmesi

Abstract

Bu araştırma, huzurevinde yaşayan inkontinanslı yaşlı kadınlara, NANDA, NOC, NIC (NNN) bağlantıları kullanılarak uygulanan bakım planının etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla randomize kontrollü deneysel bir çalışma olarak planlanmıştır. Araştırmanın örneklemini, literatürden elde edilen bilgiler ışığında NOC ölçek puan ortalamalarında 0.5' lik puan artışı sağlayacak klinik etki ön kabulü ile α hatanın %5, araştırmanın gücünün %80 olması gözönünde bulundurularak yapılan hesaplama sonucunda deney grubunda 32, kontrol grubunda 30 olmak üzere toplam 62 inkontinanslı yaşlı kadın oluşturmuştur. Araştırmaya dahil olma kriterlerini karşılayan ve çalışmaya katılmaya gönüllü olan yaşlı kadınların, üriner sistem durumlarını değerlendirmek amacı ile bir haftalık gözlemler ile mesane günlükleri doldurulmuştur. Veri toplama formları (kişisel tanıtım formu, İŞİ, UDI-6, I,QOL) ışığında üriner inkontinansa yönelik NANDA-I tanıları seçilmiştir. Problemin ciddiyetini belirlemek için herbir NANDA-I tanısı için NOC ölçekleri seçildi ve NOC ölçek puanlarında ulaşılması gereken hedefler belirlenmiştir. Bu hedeflere ulaşmak, yaşlı kadınların inkontinans problemlerini iyileştirmek için deney grubundaki yaşlılara NIC hemşirelik girişimleri uygulanmıştır. Girişimin etkinliğini belirlemek için NOC ile tekrar ölçüm yapılmıştır. Uygulama sonrası elde edilen bulgularda, NIC girişimleri öncesinde deney ve kontrol grubu arasında inkontinans şiddeti, yaşam kalitesi ve NOC ölçekleri açısından istatistiksel olarak fark yokken (p>0,05), girişim sonrasına anlamlı bir fark saptanmıştır (p<0,05). Yaşlı kadınlarda en çok `00019 Sıkışma inkontinansı` problemi mevcuttu. En çok kullanılan NOC'lar `0502 İdrar kontinansı` ve `0503 İdrar Atılımı` NOC'ları idi. En çok değişim yaratan NIC girişimi `0570 Mesane Eğitimi` idi. NIC girişimleri öncesi ve sonrası en yüksek değişim, `0503 İdrar atılımı` (1,36), en az değişim ise `2301 İlaca tepki` (0,79) NOC'larından elde edilmiştir. Yayınlanan NNN rehberinden, mutlaka yapılması istenen 7 girişim, uygulanması önerilen 10 girişim kullanılırken, araştırmacı tarafından rehberde olmayan 27 yeni NNN bağlantıları oluşturulup kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda deney grubundaki bütün yaşlılarda hedeflenen 0,5'lik NOC puan değişimi sağlanmıştır. Bu anlamda hemşireler, huzurevlerindeki inkontinanslı yaşlı kadınların problemleri için uyguladıkları bakımı, sistematik ve standart olan NANDA-I, NOC ve NIC (NNN) sistemi ile kapsamlı, etkili ve objektif hemşirelik bakım planları hazırlanarak uygulanabilir.Anahtar kelimeler; NANDA-I, NIC, NOC, hemşirelik bakım planı, üriner inkontinans, yaşlı

This research was planned as a randomized controlled experimental study in order to evaluation the efficiency of the nursing care plan applied with using of NANDA, NOC, NIC (NNN) linkages to the elderly women with incontinence living in a rest home. Research sample is composed of 62 elderly women with incontinence, 32 of whom in the experimental group and 30 of whom in the control group as a result of the calculation made by considering the α-error as 5% and the research power as 80% with the preliminary acceptance of clinic effect that will increase by 0.5 in NOC scale point averages in light of the information obtained from the literature. Firstly, daily bladder records were filled for the elderly women who met the research inclusion criteria and who volunteered for attending the study in order to evaluate their urinary system conditions for a weekly observation. In light of the data collection forms (Self-description form, ISI, UDI-6, I,QOL), NANDA-I diagnoses for urinary incontinence were chosen. In order to determine the severity of the problem, NOC scales for each NANDA-I diagnosis were chosen and the goals required to be achieved in NOC scale points were set. To achieve these goals, and to eliminate incontinence problems of the elderly women NIC nursing interventions were applied to the elderly in the experimental group. In order to determine the efficiency of the intervention, measurement was made again with NOC. In the findings obtained after the nursing care plan practice, while there was not any statistical difference between the experimental group and the control group in terms of incontinence severity, quality of life and NOC scales (p>0.05), a significant difference was detected after the intervention (p<0.05). Mostly `00019 Urge Incontinence` problem was present in the elderly women. Mostly used NOCs were `0502 Urinary Continence` and `0503 Urinary Elimination` NOCs. `0570 Bladder Training` was the NIC intervention that created the most change. Maximum change before and after the NIC interventions, however, was obtained from `0503 Urinary Elimination` (1.36) while minimum change was obtained from `2301 Medication Response` (0.79) NOCs. While 7 interventions necessarily demanded to be made and 10 interventions recommended to be applied were used from the NNN's guide published, 27 new NNN linkages that are not available in the guide were formed and used by the researcher. As a result of the research, 0.5 NOC point change targeted in all elderly in the experimental group were provided. In this regard, nurses can apply the maintenance for the problems of the elderly women with urinary incontinence in a rest home inclusively, efficiently and objectively nursing care plan with the systematic and standard NANDA-I, NOC and NIC (NNN) system.Key words: NANDA-I, NIC, NOC, nursing care plan, urinary incontinence, older, elderly