Safen ven koroner bypass greft tıkanıklığı ile plazma asimetrik dimetil arginin düzeyi arasındaki ilişki

Abstract

Giriş ve Amaç: Koroner arter hastalığı günümüzde en önemli sağlık sorunlarından biridir. Gelişmiş ülkelerdeki en önemli ölüm nedenidir. Çoğunlukla altta yatan neden olan aterosklerozisdir. Koroner arter hastalarında medikal tedaviye dirençli semptomların varlığında veya yüksek riskli koroner lezyonların varlığında revaskülarizasyon işlemi gerekmektedir. Medikal tedavide ve perkütan revaskülarizasyon işlemlerinde önemli gelişmelere rağmen koroner arter bypass cerrahisi koroner arter hastalığının tedavisindeki önemli yerini korumaktadır. Nitrik oksit, endotelyal nitrik oksit sentetaz tarafından L-Argininden sentezlenir. Vasküler tonusu düzenleyerek vasküler homeostazın sürdürülmesinde önemli rol oynayan bir maddedir. ADMA Nitrik Oksit Sentetaz'in endojen yarışmalı inhibitörüdür ve Nitrik Oksit üretimini azaltmaktadır. Kardiyovasküler hastalıklar ve endotel disfonksiyonuna neden olduğu bilinen birçok kardiyovasküler risk faktörünün ADMA ile ilişkisi gösterilmiştir. Biz çalışmamızda geç dönem safen ven tıkanıklığı gelişmesinde ADMA düzeyinin etkisini değerlendirmeyi amaçladık.Materyal ve metod: Çalışmamıza 103 safen bypaslı hasta dâhil edildi. Yapılan koroner anjiografi sonrasında 42 hastada safen tıkalı ve 61 hastada safen açık izlendi. ADMA seviyesi ELISA metodu ile ölçüldü. İstatistik çalışmaları SPSS 13 for windows paket programı kullanılarak yapıldı. Grupların karşılaştırılmasında sürekli değişkenler için Student's t-testi; kategorik değişkenler için ise `ki-kare` testi kullanıldı. İki grup arasında istatistiksel olarak önemli fark oluşturan parametreler çok değişkenli logistik regresyon analizi ile incelendi. İki grup arasında P< 0,05 değeri istatistiksel olarak anlamlı kabul edildi. Bulgular: Her iki grup arasında demografik özellikler açısından fark yoktu. Kullanılan ilaçlar ve diğer laboratuar parametreleri açısından her iki grup arasında fark izlenmedi. Ortalama ADMA (asimetrik dimetil arginin) düzeyi grup 1' de (tıkalı safen grubu), grup 2' ye (açık safen grubu) göre daha yüksek izlenmiştir. (sırasıyla; 2.0± 0.6 μmol/l ve 1.1± 0.5 μmol/l; p= <0.001) (Şekil 4). Yine ortalama trombosit hacmi (OTH) (sırasıyla, 8.7±1.5 fl ve 8.2±0.6 fl; p=0.031) ve ortalama ürik asit değerleri (sırasıyla, 6.7±0.6 mg/dl ve 6.4±0.4 mg/dl; p=0.002) tıkalı safen grubunda açık safen grubuna göre yüksek bulunmuştur.İki grup arasında istatistiksel olarak önemli fark oluşturan parametreler çok değişkenli logistik regresyon analizi ile incelendiğinde, ortalama ADMA değerlerinin ve OTH'nin geç dönem safen ven greft tıkanıklığı için bağımsız birer öngörücü olduğu bulundu. Sonuç: Aterosklerozun gelişimi özellikle safen greftlerde hızlı bir seyir izlemektedir. Bu durumdan sorumlu olduğu düşünülen faktörlerden biride safen ven greftlerde azalmış NO üretimidir. ADMA düzeyinin aterosklerozisin erken evrelerinde arttığı izlenmiştir. Bu çalışmanın sonuçları geç dönem safen ven tıkanıklığında serum ADMA düzeyinin arttığını göstermektedir. Bu çalışmada ADMA değerinin geç dönem safen ven greft tıkanıklığı için bağımsız bir öngörücü olduğu bulundu. ADMA düzeyi geç dönem safen ven greft tıkanıklığının belirlenmesinde uygun bir marker olabilir.

Aim: Coronary artery disease is one of the leading cause of morbidity and mortality in developed countries. Atherosclerosis plays a crucial role in the pathogenesis of coronary artery disease. In patients who have significant stenotic coronary lesions or resistant to medical therapy,revascularization procedures are mandatory. Despite of advanced percutaneous coronary intervention techniques and novel medical therapies,coronary artery bypas grafting (CABG) is still commonly performed. Nitric oxide (NO) which plays a critical role in vascular homeostasis is synthesized from L-arginine by endothelial derived nitric oxide synthase. Asymmetric dimethylarginine (ADMA) is an endogenous competitive inhibitor of NO synthase and inhibits vascular NO production. It is well known there is a strong association between cardiovascular diseases and plasma ADMA levels. This relation was also demonstrated in risk factors whose underlying mechanism was endothelial dysfunction. In this study we aimed to evaluate association between plasma ADMA levels and late venous graft thrombosis.Material and Method: Our study population consist of 103 patients with history of saphenous vein graft who underwent coronary angiography. In 42 patient we observed, occlusion of saphenous vein graft. Plasma ADMA levels were measured by ELISA assay. The data were analyzed using SPSS 13.0 statistics package (SPSS Inc., Chicago, Il, USA). Continuous variables were reported as means±standard deviations, and categorical variables were reported as percentages. Student's t-test was used for the comparison of normally distributed variables and categorical variables were compared by χ2 test. Multivariate regression analysis was used to assess the significance of relationship between noncontinuous and categorical variables. A p value less than 0.05 was considered statistically significant.Results: Baseline clinical characteristics of two groups were similar. No differences in laboratory parameters and treatment modalities were found between these groups. There was a statistically significant increase in plasma ADMA levels in patients with occluded saphenous vein graft when compared to patients without saphenous vein graft occlusion (2.0± 0.6 μmol/l vs 1.1± 0.5 μmol/l;p < 0.0001).In adition, mean plasma platelet volumes and mean plasma uric acid levels were higher in patients with occluded saphenous vein graft compared to patients without graft occlusion (8.7±1.5 fl vs 8.2±0.6 fl;p=0.031 and 6.7±0.6 mg/dl vs 6.4±0.4 mg/dl; p=0.002,respectively). According to multivariate regression analysis, plasma ADMA levels and mean plasma platelet volumes were independent predictors of late saphenous vein occlusion. Conclusion: After coronary artery bypass surgery saphenous vein grafts demonstrate a high incidence of progressive atherosclerotic disease. Decreased levels of nitric oxide (NO) may contribute to deterioration of saphenous vein grafts. Recent studies showed that plasma ADMA levels were increased during the early stage of atherosclerosis. Our data demonstrated plasma ADMA level was an independent predictor of late saphenous vein occlusion.In conclusion,plasma ADMA levels may be a useful marker in terms of identifying late saphenous vein graft occlusions.