Obez çocuklarda demir durumunun değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Obezite tüm dünyada yaygın olarak görülen çocukları ve adolesanları etkileyen önemli bir sağlık problemidir. Obezitenin komplikasyonlarından olan insülin direnci de oldukça sık görülür. Biz bu çalışmamızda obez olguların insülin direnci ile demir durumu (demir, total demir bağlama kapasitesi, ferritin, transferrin satürasyonu) arasındaki ilişkiyi inceledik.Materyal ve Metot: Vücut kitle indeksi (VKİ) yaş ve cinsiyete göre 95. persentil ve üstü saptanan 5-16 yaş arası 372 obez çocuk retrospektif olarak incelendi. Olguların cinsiyetleri, yaşları, muayene bulguları kaydedildi. Olguların dosyalarından tam kan sayımı, AST, ALT, açlık kan şekeri, insülin, HbA1c, serum demir, total demir bağlama kapasitesi, ferritin ve var olanlardan vitamin D incelemeleri yapıldı. Olgular insülin direnci olup olmamasına göre iki gruba ayrıldı.Bulgular: 185 obez olguda insülin direnci saptandı, 187 olguda insülin direnci yoktu. Bu iki grubun yaş ortalamaların arasında anlamlı fark yoktu. İnsülin direnci olan obez hastaların VKİ ve kilo ortalamaları yüksekti, boy ortalamaları arasında anlamlı farklılık yoktu. İnsülin direnci olan grupta kız sayısı erkeklere göre fazla bulundu.Çalışma yapılan gruplar arasında hemoglobin ve hematokrit değerleri arasında anlamlı farklılık gözlenmemiştir. (Sırasıyla p=0,965 ve p= 0,759) İnsülin direnci olan grupta demir düzeyleri insülin direnci olmayan gruba göre düşük bulunmuştur. (p=0,021) İnsülin direnci olan ve insülin direnci olmayan grubun total demir bağlama kapasiteleri (TDBK) düzeyleri arasında anlamlı farklılık gözlenmemiştir. (p=0,183) İnsülin direnci olmayan grupta ferritin ve HOMA-IR arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif ilişki bulunmuştur. Her iki grup için de transferin saturasyonu ve HOMA-IR ilişkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. (p>0,05) İnsülin direnci olan ve insülin direnci olmayan grubun ferritin düzeyleri arasında anlamlı farklılık gözlenmemiştir. (p= 0,412) İnsülin direnci olan grubun HbA1c düzeyleri; insülin direnci olmayan gruptan istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek bulunmuştur. (p= 0,015) Sonuç: Çalışmamızda obez çocuklarda insülin direnci olan grupta olmayana göre demir düzeyi anlamlı olarak düşük bulunmuştur.

Aim: Obesity is an important health problem affecting children and adolescents commonly seen all over the world. Insulin resistance, a complication of obesity, is also very common. In this study, we investigated the relationship between insulin resistance and iron status (iron, total iron binding capacity, ferritin, transferrin saturation) in obese patients.Material and Method: 372 obese children aged between 5 and 16 years, who were 95 percent percentile and above according to age and sex were examined retrospectively. The gender, age, and examination findings of the cases were recorded. Complete blood count, AST, ALT, fasting blood glucose, insulin, HbA1c, serum iron, total iron binding capacity, ferritin and vitamins D were performed. Patients were divided into two groups according to whether there is insulin resistance.Results: Insulin resistance was detected in 185 obese patients and insulin resistance was present in 187 cases. BMI and weight averages were higher in obesity with insulin resistance and height averages were found. The number of women in the group with insulin resistance was higher than that of men.No significant difference was observed between the hemoglobin and hematocrit values of IR (+) and IR (-) groups. (p = .0,965 and p = 0,759). In the IR (+) group, iron levels and insulin resistance were lower than the (-) group. (p = 0.021). Insulin resitant (+) and insulin resistant(-) group did not show a significant difference between the TIBC levels (p = 0.183). Transferrin saturation and HOMA- IR relationships were not statistically significant in both groups (p> 0.05). No significant difference was observed between ferritin levels of insulin resistance (+) and IR (-) group. (p = 0,412). Insulin resistance group HbA1c values were found to be significantly higher than the IR (-) group (p = 0,015).Conclusion: In our study, iron levels were lower in obese children with insulin resistant than in non-insulin resistant group.