Ürolitiazisli hastalarda bilgisayarlı tomografiyle kalkül dansitesinin tek bir ölçümünün, taş bileşimi öngörüsündeki değeri ve pratikte kullanımı

Abstract

Sarıkaya E.,Ürolitiazisli Hastalarda Bilgisayarlı Tomografiyle Kalkül Dansitesinin Tek Bir Ölçümünün, Taş Bileşimi Öngörüsündeki Değeri ve Pratikte Kullanımı, İstanbul, 2018.Amaç:Üriner sistem taşları pek çok subtipten oluşmaktadır. Taşların kimyasal bileşiminin önceden bilinmesi, taşın kırılganlığının saptanması ve hastaya uygulanacak tedavinin ve profilaktik yaklaşımın belirlenmesinde anahtar faktördür. Bu sayede medikal tedavi alabilecek hasta grubunun belirlenebilmekte, bu hasta grubunun tekrarlayan görüntüleme işlemlerinden uzak durması ve geri ödeme kurumları tarafından yapılacak maliyetin azaltılması sağlanabilmektedir. Bu çalışma ile Hounsfield Unite (HU) değerlerine göre taş tipinin öngürülmesi amaçlanmaktadır.Gereç ve yöntem:2013-2017 yılları arasında SBÜ İstanbul Bağcılar SUAM Üroloji Kliniğine başvuran ve ürolitiazis saptanan 18-70 yaşları arasındaki hastalardan, üriner sistem taş operasyonu geçiren ve çıkarılan taşlara biyokimyasal analiz yapılan 106 hastanın kontrastsız bilgisayarlı tomografi görüntüleri retrospektif olarak incelenmiştir. İş istasyonunda bilgisayarlı tomografi görüntülerindeki kalküllerin dansite ölçümleri, kemik pencere ön ayarında, standart büyütme altında, kalkülün en dens yerinden yapılmıştır. Dansite ölçümü dışında, taş lokalizasyonu, en büyük çapı da saptanmıştır. Ölçülen değerler ile kalkülün kimyasal analiz sonuçları karşılaştırılmıştır.Verilerin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistiksel metotların (ortalama,standart sapma) yanı sıra gruplar arası karşılaştırmalarda tek yönlü varyans analizi alt grup karşılaştırmalarında Tukey çoklu karşılaştırma testi, nitel verilerin karşılaştırmalarında ki-kare testi kullanılmıştır. Sonuçlar, anlamlılık p<0,05 düzeyinde değerlendirilmiştir.Bulgular: Taş analizi sonuçlarına göre 11 kalsiyum fosfat, 18 kalsiyum oksalat monohidrat-dihidrat, 42 kalsiyum oksalat monohidrat, 10 sistin, 12 strüvit, 13 ürik asit taşı bulunmuştur. Ölçüm sonuçlarına göre 6 taş grubu arasında dansite farkı istatistiksel olarak anlamlı bulunmuştur. (p=0,0001).Taş tipi gruplarının yaş ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir (p=0,284).Taş tipi gruplarının cinsiyet dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,037).Taş boyutlarının, grupların dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,0001). Taş tipi gruplarının taş görünümü dağılımları arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmiştir (p=0,0001). Taş tipi gruplarının taraf dağılımları (sağ-sol) arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık gözlenmemiştir (p=0,747).Sonuç:Kontrastsız bilgisayarlı tomografide üriner sistem taşlarının dansite ölçümlerinin yapılması subtiplerinin tanınmasında faydalıdır. Üriner sistem taşlarının pek çok girişimsel tedavi yönteminin yanı sıra sadece ürik asit taşı subtipine yönelik uygulanabilen medikal tedavi yöntemi olan oral kemoliz, ürik asit taş tedavisinde hastayı girişimsel işlemlerden kurtaran önemli bir alternatiftir. Hastaların oral kemoliz kararı için böbrek taşlarının ürik asit tipi olduğunu öngörmek gerekir. Bilgisayarlı tomografide taş dansitesini ölçerek ürik asit taşları belirlenebilir ve hasta oral kemoliz tedavisine yönlendirilebilir. Bu da hastanın tekrarlayan görüntüleme işlemlerinden aldığı radyasyon dozunu azaltmayı ve girişimsel tedavi yöntemlerinin sebep olabileceği pek çok komplikasyondan kaçınmayı sağlamakta, maliyet etkinliği açısından da geri ödeme kurumlarının yapacakları masrafları azaltmaktadır.Anahtar kelimeler: Böbrek; Bilgisayarlı tomografi; Ürolitiazis; Ürik asit taşı; Oral Kemoliz

Sarıkaya E., The Practical Usage And Importance of a Single Computed-Tomography Measurement of the Calculus Density in Predicting Stone Composition in Urolithiasis Patients, Istanbul,2018.Aim:Urinary tract stones include a great many subtypes. Knowing the chemical composition of a urinary tract stone is the key factor in determining its fragility and deciding upon both the prophylactic approach and the treatment to be applied. Also, with the help of this knowledge, one can determine which group of patients will receive medical treatment and prevent them from undergoing repeated imaging processes, thus helping to lessen the costs incurred by reimbursement institutions. This study aims to predict the types of stones according to Hounsfieldunit(HU)values. Materials andmethods:The study involves the retrospective analysis of unenhanced computed tomography images of 106 patients selected from those with urolithiasis, aged 18-70, having been to Istanbul Bağcılar HARC (Health Application and Research Centre) Urology Clinic of University of Health Sciences between the years of 2013 and 2017; all of 106 patients had stone surgery, and the stonesremovedwerebiochemicallyanalysed. In this study, the density of calculi in computed tomography images is measured on the workstation at the densest part of calculi, with bone window setting and under standard magnification conditions. Apart from this measurement, stone localisation is carried out and the largest diameter is found. The results of chemical analysis of calculi and the values measuredarecompared. Descriptive statistical methods (finding mean and standard deviation) are employed in assessing all the data, and additionally, the following methods are used for the specific conditions stated: one-way analysis of variance for intergroup comparisons, Tukey's multiple comparisons test for subgroup comparisons, and chi-square test for comparisons of qualitative data. The results were evaluated on the significance level p<0,05.Results:According to the results of stone analysis, 11 calcium phosphate, 18 calcium oxalate monohydrate-dihydrate, 42 calcium oxalate monohydrate, 10 cystine, 12 struvite, 13 uric acid are found. According to the measurement results, the density difference among 6 stone groups is found to be statistically significant (p=0,0001). There is no statistically significant difference among the age averages of the patients having these stone types (p=0,284). A statistically significant difference is observed among the gender distributions of the patients (p=0,037). There is a statistically significant difference among the stone sizes, varying from group to group (p=0,0001). A statistically significant difference is observed among the stone formation distributions of the stone type groups (p=0,0001).Nosignificant difference is found among the stone side (right-left) distributions of the stone type groups(p=0,747).Conclusion:Measuring the density of urinary tract stones with unenhanced computed tomography is beneficial in recognising their subtypes. In addition to many interventional treatment of urinary tract stones, oral chemolysis —a medical treatment method applicable only to the subtype of uric acid stone— is a crucial alternative that spares the patient interventional processes. Before deciding on the treatment of oral chemolysis, it is essential to predict whether renal calculi are of uric acid type. One can spot uric acid stones measuring the stone density with computed tomography and guide the patient towards treatment of oral chemolysis. This reduces patient radiation exposure during repeated imaging processes, hinders many complications interventional treatment methods may cause, and in terms of cost-effectiveness, lessens the costsincurredbyreimbursementinstitutions.Keywords: Kidney; Computed tomography; Urolitiasis; Uric acid calculi; Oral chemotherapy